Να, λοιπόν, που η ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη εξακολουθεί όχι μόνο να απασχολεί, να μεταφράζεται και να εμπνέει ποικιλοτρόπως. Όμως εδώ έχουμε την άκρως ευχάριστη και ανέλπιστη ευκαιρία να δούμε και να θαυμάσουμε ένα βιβλίο του ζωγράφου Γιώργου Δρίζου, στο οποίο ο ίδιος δημοσιεύει 17 κολάζ-δουλειές του πάνω σε 17 ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη. Αποτελεί έτσι αυτό το βιβλίο μια συνάντηση, μια μίξη, μια σύνδεση στην πράξη της ζωγραφικής και της ποιητικής τέχνης και, μάλιστα, με την τεχνική του κολάζ.
Όπως γράφει ο κριτικός ποίησης και λογοτεχνίας και ποιητής, Θεοχάρης Παπαδόπουλος, “από τη μια πλευρά έχουμε τον ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη, που είναι ο πιο διαδεδομένος, ο πιο μεταφρασμένος και ο διαχρονικότερος Έλληνας ποιητής. Τα ποιήματά του έχουν εκδοθεί και ξαναεκδοθεί από πολλούς εκδοτικούς οίκους, έχουν κοσμήσει εικαστικά έργα, έχουν μελοποιηθεί, έχουν μεταφραστεί, ενώ αποσπάσματα έχουν χρησιμοποιηθεί σε αμέτρητα δοκίμια και άρθρα. Μέχρι πρόσφατα είδαμε να αναρτώνται στίχοι του Καβάφη στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς εντελώς αποσπασματικοί και δίνοντας άλλο νόημα από αυτό, που έδωσε στην πραγματικότητα ο ποιητής. Από την άλλη πλευρά έχουμε τον διακεκριμένο ζωγράφο Γιώργο Δρίζο, που τα έργα του κοσμούν μεταξύ άλλων την Εθνική Πινακοθήκη, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, υπουργεία, τράπεζες, μουσεία και διάφορες δημοτικές και ιδιωτικές συλλογές. Οι δύο πλευρές συναντιούνται και ως αποτέλεσμα έχουμε το παρόν βιβλίο. Το πιο βασικό στοιχείο, που παρατηρούμε είναι ότι ο Γιώργος Δρίζος στέκεται με απόλυτο σεβασμό απέναντι στα ποιήματα του Καβάφη. Δεν βάζει τους στίχους μέσα σε έργα ζωγραφικής, ούτε τους παρουσιάζει αποσπασματικά, αλλά παραθέτει ολόκληρο το ποίημα στη μια σελίδα και στην απέναντι το αντίστοιχο κολάζ. Έτσι και το νόημα του ποιήματος δεν αλλοιώνεται και ο αναγνώστης μπορεί να δει τόσο το ποίημα όσο και το κολάζ κοντά-κοντά.
Τα ποιήματα, που περιλαμβάνονται είναι τα πιο αντιπροσωπευτικά, όπως τα: ‘Ιθάκη’, ‘Περιμένοντας τους βαρβάρους’, ‘Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον’, ‘Τείχη’, ‘Θερμοπύλες’, ‘Η Πόλις’, ‘Κεριά’, αλλά και ποιήματα, που είναι προσωπικές επιλογές του Γιώργου Δρίζου, όπου υποθέτουμε ότι τον ενέπνευσαν περισσότερο, όπως τα: ‘Μάρτιαι Ειδοί’ και ‘Άγε, ω Βασιλεύ Λακεδαιμονίων'”.
Όπως γράφει η κριτικός και ιστορικός τέχνης, Αθηνά Σχινά -στην εκτενή της κριτική που παρατίθεται έvας επίλογος στο εν λόγω βιβλίο-, ο Γιώργος Δρίζος, στην εικαστική του αυτή έκφραση των ποιημάτων αυτών του Κ. Π. Καβάφη, επέλεξε να διαμορφώσει έργα συνθέσεις, “όχι με το πινέλο και τα χρώματα της παλέτας του, αλλά με τα collages του». Το υλικό, που χρησιμοποιήθηκε είναι κατάλληλα κομμένα φωτολιθογραφικά χαρτιά και όταν λέμε κατάλληλα εννοούμε, ότι δεν είναι απλές απεικονήσεις, ούτε πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι, αλλά ότι καταφέρνουν να αποδώσουν το νόημα του ποιήματος, ακόμα και τη λεπτή ειρωνεία ορισμένων ποιημάτων. Με αυτόν τον τρόπο, ο Γιώργος Δρίζος μας δείχνει ότι είναι πολύ καλός γνώστης της αφαιρετικής…”.
*Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις ελβετικές εκδόσεις Verlag an der Friedensgasse, σε αποκλειστική διάθεση στην Ελλάδα από το Βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Βακχικόν (www.vakxikon.gr)