Οι τιμές των σπιτιών έχουν για καιρό τώρα πάρει τον… «ανήφορο» στην Αυστραλία, αλλά σε ακριβώς αντίθετη πορεία κατευθύνεται ο αριθμός των στεγαστικών δανείων που επισυνάπτουν αυτοί που θέλουν να αγοράσουν σπίτι, είτε πρόκειται για επενδυτές, είτε για αγοραστές πρώτης κατοικίας.

Το γεγονός ότι ο αριθμός των δανειοληπτών που αγόρασαν το πρώτο τους σπίτι μειώθηκε κατά 5,1 % τον Μάιο και των επενδυτών δανειοληπτών κατά 3,2%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, δεν φαίνεται, εντούτοις, να ανησυχεί τον τραπεζικό τομέα. Οικονομολόγοι αναφέρουν ότι η μείωση του αριθμού των δανειοληπτών ήταν άμεση συνέπεια των νέων και αυστηρότερων κριτηρίων που εφαρμόζουν εδώ και μερικούς μήνες οι τράπεζες, πριν εγκρίνουν κάποιο δάνειο. Οι τράπεζες της χώρας αποφάσισαν, πριν από λίγους μήνες και λόγω της συνεχούς αύξησης των τιμών των κατοικιών, να επιβάλλουν αυστηρότερους όρους χορήγησης στεγαστικών δανείων προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές αλλά και οι ίδιες, από φαινόμενα αισχροκέρδειας. 

Μάλιστα, αξιωματούχοι των τραπεζών αναφέρουν ότι η συνεχής ανοδική πορεία των τιμών στην κτηματαγορά είναι σίγουρο πως θα παίξει «διορθωτικό» ρόλο και στον αριθμό των δανείων που εγκρίνονται, ο οποίος εντός των επομένων μηνών θα επανέλθει στα επίπεδα που βρισκόταν πριν την εφαρμογή των νέων όρων χορήγησής τους.

Εν τω μεταξύ, το γεγονός ότι οι τιμές των κατοικιών έχουν εκτοξευθεί στα ύψη επιβεβαιώνουν επί καθημερινής βάσεως τα στοιχεία που αφορούν τις αγοραπωλησίες τους. Αυτήν την εβδομάδα και μετά την κατάθεση της ετήσιας έκθεσης του Γενικού Εκτιμητή ακίνητης περιουσίας, προκύπτει ότι, ενώ η αύξηση των τιμών σε κάποια προάστια είναι αναμενόμενη, σε κάποια άλλα, τα οποία θεωρούνται λιγότερο «προνομιούχα», η αύξηση των τιμών έχει φτάσει σε επίπεδα απίστευτα. 

Στην Μελβούρνη για παράδειγμα, όπου η αξία ενός σπιτιού, παραδοσιακά, διπλασιάζεται κάθε 10 χρόνια, παρατηρείται το φαινόμενο η αξία ενός διαμερίσματος στο προάστιο Altona North, ένα προάστιο της εργατικής τάξης κατ’ ουσία, να έχει τριπλασιαστεί στα τελευταία 10 χρόνια και να φθάνει σήμερα το ποσό των $470,000. 

Όσο για τις μονοκατοικίες, να αναφέρουμε ότι όσοι έχουν σπίτι στο προάστιο Balwyn της Μελβούρνης κάθονται επίσης πάνω σε ένα μικρό χρυσωρυχείο, αφού σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Γενικού Εκτιμητή, η αξία της μέσης κατοικίας εκεί αυξήθηκε κατά 169% τα τελευταία δέκα χρόνια και σήμερα φθάνει το $1.750,000.

Και μιας και αναφερόμαστε στην κτηματαγορά της Μελβούρνης, ας πούμε ότι δεν είναι μόνο τα προάστια της Altona North και του Balwyn όπου η αύξηση της αξίας των ακινήτων ξεπέρασε κάθε προσδοκία, αλλά αυτό συνέβη και σε άλλα 121 κεντρικά προάστια της πόλης.

Και ενώ τα παραπάνω στοιχεία δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι η αγορά κατοικίας από μη προνομιούχους συμπολίτες μας που ζουν πολύ κοντά στο όριο της φτώχιας είναι όνειρο απατηλό, μία κατασκευαστική εταιρία προτείνει στην κυβέρνηση να επιτρέψει στους ενοίκους εργατικών κατοικιών, αν το επιθυμούν, να τις αγοράσουν.

Πριν από λίγο καιρό, ο αρμόδιος για θέματα Στέγασης, πολιτειακός υπουργός κ. Martin Foley, κάλεσε φιλανθρωπικούς οργανισμούς, αλλά και επιχειρήσεις, να κάνουν προτάσεις, προκειμένου να ενισχυθούν οι χαμηλόμισθοι πολίτες ώστε να καταστεί γι’ αυτούς πιο εύκολη η αγορά πρώτης κατοικίας. Σύμφωνα με την εταιρία St Kilda Community Housing, αν η κυβέρνηση προβεί στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να δώσει την ευκαιρία σε ενοίκους εργατικών κατοικιών που ήδη μένουν εκεί, ή σε αυτούς που ετοιμάζονται να μετακομίσουν εκεί την ευκαιρία να αγοράσουν σε χαμηλή τιμή το διαμέρισμα αυτό αντί να το νοικιάσουν, οι τιμές των διαμερισμάτων στο κέντρο της πόλης θα μειωθούν, λόγω των πιέσεων που θα ασκήσει ένα τέτοιο μέτρο στην αγορά. 

Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της St. Kilda Community Housing, κ. John Enticott, ένα τέτοιο μέτρο θα βοηθούσε αφενός την κυβέρνηση στην κατασκευή περισσοτέρων κατοικιών και αφετέρου τους λιγότερο προνομιούχους αγοραστές εργατικών κατοικιών να αποκτήσουν κάποια οικονομική βάση, ώστε να καταφέρουν κάποια στιγμή να εισέλθουν στην κατηγορία των ιδιοκτητών ακινήτου. 

Οι προτάσεις του κ. Enticott βασίζονται στο μοντέλο που ισχύει αυτή τη στιγμή σε κάποιες χώρες της Ευρώπης αλλά και στις ΗΠΑ και το οποίο, σύμφωνα με την καθηγήτρια του University of Western Sydney, Louise Crabtree, έχει δουλέψει πολύ καλά και προς όφελος των μη προνομιούχων πολιτών, στις ΗΠΑ. 

Το συγκεκριμένο μοντέλο που προτείνει προς υιοθεσία η St Kilda Community Housing, θα δίνει το δικαίωμα στους ενοίκους εργατικών κατοικιών να αγοράζουν «τον αέρα» των διαμερισμάτων ενώ το οικόπεδο θα παραμένει στην ιδιοκτησία της κυβέρνησης, μέσω ενός ειδικού τραστ που θα θεσπιστεί γι’ αυτό το στόχο.