Οι τράπεζες στην Ελλάδα, λόγω της κρίσης, αλλά και λόγω των νέων δεδομένων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα παγκοσμίως, επιβάλλουν μεγαλύτερους ελέγχους στους κατόχους τραπεζικών λογαριασμών και στην διακίνηση κεφαλαίων, με στόχο την αποφυγή λαθών, παρανομιών, αλλά και για την καλύτερη πιστοποίηση των πελατών τους και την επιβεβαίωση των στοιχείων τους. Αποτέλεσμα αυτής της τάσης είναι οι τράπεζες να ζητούν πολύ πιο συχνά πλέον, ακόμα και από γνωστούς πελάτες τους, επικαιροποίηση των στοιχείων τους. Όταν ο πελάτης είναι κάτοικος Ελλάδας, κάθε χρόνο πλέον του ζητούν εκκαθαριστικό της εφορίας, λογαριασμό ρεύματος, ή τηλεφώνου ή νερού, που να επιβεβαιώνει την διεύθυνση του πελάτη και κάποια απόδειξη για την ιδιότητά του, το επάγγελμά του κλπ. 

Όταν ο πελάτης της τράπεζας και κάτοχος του τραπεζικού λογαριασμού στην Ελλάδα είναι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, δηλαδή εκτός Ελλάδος, η τράπεζα ζητάει κάποια έγγραφα από την χώρα κατοικίας του πελάτη, για να πιστοποιήσει τα στοιχεία του. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί ομογενείς και κάτοικοι εξωτερικού εμφανίζονται στην τράπεζα στην Ελλάδα με το έγκυρο διαβατήριο ή την ταυτότητά τους, αλλά δεν τους επιτρέπεται να λάβουν τα χρήματά τους από τον λογαριασμό τους, διότι ο λογαριασμός έχει πλέον αδρανοποιηθεί μετά από κάποιο χρονικό διάστημα στο οποίο δεν έγιναν συναλλαγές, ή διότι τα στοιχεία του κατόχου του λογαριασμού θεωρούνται από την τράπεζα παλαιά και χρήζουν πιστοποιήσεως. 

Όταν ο λογαριασμός του κατοίκου εξωτερικού είναι ανενεργός ή υπάρχει έλλειψη στοιχείων του κατόχου του λογαριασμού, η τράπεζα ζητάει τα εξής έγγραφα για να επανενεργοποιήσει τον λογαριασμό. Πρώτον, χρειάζεται αντίγραφο της φορολογικής δήλωσης που ο δικαιούχος του λογαριασμού υποβάλλει στην χώρα κατοικίας του. Εάν η δήλωση είναι από αγγλόφωνη χώρα η τράπεζα μπορεί να δεχθεί το έγγραφο και χωρίς επίσημη μετάφραση. Αν όμως το έγγραφο προέρχεται από μη αγγλόφωνη χώρα είναι πολύ πιθανόν να ζητηθεί επίσημη μετάφραση στην ελληνική. 

Επιπλέον, η τράπεζα ζητάει έναν τουλάχιστον λογαριασμό ρεύματος, τηλεφώνου ή νερού από την χώρα εξωτερικού, στο όνομα του δικαιούχου του λογαριασμού, ώστε να επιβεβαιώνεται η διεύθυνση του προσώπου, που έχει η ελληνική τράπεζα στο αρχείο της. Επιπροσθέτως, απαιτείται το διαβατήριο του κατόχου του λογαριασμού, συχνά επικυρωμένο από το Προξενείο της Ελλάδος, αλλά και μία επιστολή από τον εργοδότη του δικαιούχου του λογαριασμού, που επιβεβαιώνει ότι το πρόσωπο αυτό εργάζεται στην χώρα του εξωτερικού. Αν ο δικαιούχος είναι ελεύθερος επαγγελματίας, θα αρκέσει ένα έγγραφο από τον τοπικό σύλλογο (π.χ. δικηγόρων, άλλων επαγγελματιών, από το τοπικό επιμελητήριο), που να βεβαιώνει ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. 

Όταν ο δικαιούχος του τραπεζικού λογαριασμού προσκομίσει τα ανωτέρω έγγραφα στην τράπεζα και αφού οι αρμόδιοι εξετάσουν τον φάκελο, εφόσον αυτός κριθεί επαρκώς ενημερωμένος, θα ενεργοποιήσουν τον λογαριασμό, με επικαιροποιημένα πλέον στοιχεία για τον κάτοχό του και θα επιτρέψουν την διενέργεια συναλλαγών, όπως κατάθεση, ανάληψη, μεταφορά εμβασμάτων κλπ. Αν ο δικαιούχος του λογαριασμού δεν μπορεί να έρθει στην Ελλάδα, η διαδικασία ενεργοποίησης του λογαριασμού μπορεί να γίνει με ειδικό πληρεξούσιο που ο κάτοικος εξωτερικού υπογράφει στο Προξενείο και στέλνει στον πληρεξούσιό του στην Ελλάδα, για να κάνει εκείνος τις ενέργειες για την επαναλειτουργία του λογαριασμού. Σε κάθε περίπτωση πάντως ο δικαιούχος του λογαριασμού πρέπει πρώτα να συνεννοείται με την τράπεζά του στην Ελλάδα, για να μάθει τα συγκεκριμένα έγγραφα που θέλει η τράπεζα. 

Η διαδικασία επανενεργοποίησης του τραπεζικού λογαριασμού στην Ελλάδα μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμη στην παρούσα περίοδο των τραπεζικών περιορισμών (capital controls), κατά την οποία δεν επιτρέπεται το άνοιγμα νέων τραπεζικών λογαριασμών, οπότε η ύπαρξη παλαιών λογαριασμών αποκτάει μεγάλη σημασία για να μπορέσουν οι δικαιούχοι να κάνουν τις τραπεζικές εργασίες που επιθυμούν. 

*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws.www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr