Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπως είναι γνωστό, υπήρξε προπύργιο του εκπαιδευτικού δημοτικισμού για περισσότερο από έναν αιώνα τώρα και λειτούργησε ως αντίβαρο στον συντηρητισμό της Αθήνας, με φωτεινές φυσιογνωμίες δημοτικιστών να το υπηρετούν όπως αυτές των Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Ιωάννη Κακριδή, Εμμανουήλ Κριαρά κ.ά. 

Το Σχολείο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προσφέρει μαθήματα νέας ελληνικής γλώσσας σε αλλοδαπούς και ομογενείς, αλλά και επιμορφωτικά σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς από το 1970, λειτουργώντας υπό την εποπτεία της Φιλοσοφικής Σχολής. Είναι το πολύπειρο προσωπικό αυτού του Σχολείου που εξέδωσε τα πρώτα βιβλία για τη διδασκαλία της Ελληνικής σε ξενόγλωσσους και εξακολουθεί αθόρυβα το έργο αυτό μέχρι των ημερών μας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (ΙΝΣ).

Το 1959 με χρήματα από τη διαθήκη του αείμνηστου Μανόλη Τριανταφυλλίδη, ιδρύεται το ΙΝΣ -άλλως γνωστό ως Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη-, στους κόλπους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με το Καταστατικό του: «Το Ινστιτούτο έχει ως αποστολή την επιστημονική καλλιέργεια και τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διαθήκη του Μ. Τριανταφυλλίδη και στον Οργανισμό του Ιδρύματος».

Το 2014 το Ίδρυμα βραβεύτηκε με Χρυσό Μετάλλιο από την Ακαδημία Αθηνών για την πεντηκονταετή προσφορά του. 

Τώρα που η οικονομική κρίση έφραξε τον μονόδρομο των κρατικών επιχορηγήσεων και σταμάτησε το μονοπώλιο αυτών των κονδυλίων από κάποιους, το Ινστιτούτο φαίνεται να παίρνει, για άλλη μια φορά, τα ινία της πρωτοπορίας της επιστημονικής διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στη Διασπορά.

Για το ιστορικό και τις ποικίλες δραστηριότητες αυτού του Ιδρύματος στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, παραπέμπω στη σχετική ιστοσελίδα του www.http://ins.web.auth.gr/index.php?option=com_content&view=featured&It…

Ομάδες εκπαιδευτικών από την Πολιτεία της Βικτώριας, έχουν επανειλημμένα φιλοξενηθεί και εκπαιδευτεί στο παρελθόν από το Ίδρυμα αυτό με πρωτοβουλία της κ. Βίκης Μαρινέλη, υπεύθυνης τα τελευταία χρόνια για τα Ελληνικά στο Υπουργείο Παιδείας της Βικτώριας.

Με πρωτοβουλία και αυτή τη φορά της κ. Μαρινέλη και σε στενή συνεργασία με τον κ. Μάνο Τζιμπραγό, διευθυντή των Σχολείων της Ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας Μελβούρνης και Βικτώριας, πριν μερικές εβδομάδες (στο διάστημα 19–29 Σεπτεμβρίου 2016) ήρθαν στη Μελβούρνη δύο εκλεκτά μέλη του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη με ειδικότητα στη γλωσσολογία, ο κ. Γεώργιος Παπαναστασίου, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντής του Ιδρύματος από το 1999, όπως και ο κ. Παναγιώτης Ανδρέου, γλωσσολόγος, επιστημονικός συνεργάτης του Ιδρύματος και επίκουρος καθηγητής του Anatolia College Θεσσαλονίκης.

Οι εκλεκτοί αυτοί επισκέπτες στη δεκαήμερη διαμονή τους στη Μελβούρνη, προσέφεραν σειρά διαλέξεων και σεμιναφρίων πάνω στην ελληνική γλώσσα και τη διδασκαλία της (αρχαίας και νέας). 

Ο κ. Παπαναστασίου έδωσε τέσσερις συνολικά διαλέξεις: δύο πάνω στη διαχρονική ιστορία της Ελληνικής και των ανθρώπων που τη μιλούν, όπως και για την ορθογραφία της Ελληνικής γλώσσας, ανοιχτές σε όλους, και άλλες δύο διαλέξεις πάνω στη γλώσσα του Ηροδότου και του Αριστοφάνη αποκλειστικά για τους μαθητές και διδάσκοντες Αρχαία Ελληνικά σε επίπεδο VCE.

Τα σεμινάρια του κ. Ανδρέου κάλυψαν μια μεγάλη γκάμα θεωρίας και πρακτικής στη διδασκαλία της νέας ελληνικής γλώσσας με πρωτοποριακό τρόπο, όπως και με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, π.χ. την ανάπτυξη του προφορικού λόγου όπως και του λεξιλογίου, την καλλιέργεια της σωστής προφοράς, τα υπέρ και τα κατά της διδασκαλίας της γραμματικής, μεθόδους και τεχνικές γλωσσικής αξιολόγησης, τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε τάξεις μικτής ικανότητας κ.λπ.

Σε κάποιες από τις ενότητες χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς και τα παιχνίδια στην υπηρεσία της εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Έτσι οι εκπαιδευτικοί που παρακολούθησαν τα σεμινάρια είχαν την ευκαιρία, ανάμεσα σε πολλά άλλα, να μάθουν και να «παίζουν» προς χάρη των μαθητών τους. 

Ας μην ξεχνάμε τις ρήσεις του μεγάλου αναμορφωτή, Ευάγγελου Παπανούτσου, που πρέσβευε ότι «δάσκαλος είναι αυτός που παραμένοντας ενήλικος μπορεί να γίνεται παιδί και κάθε χρόνο με τα νέα παιδιά που έρχονται στα χέρια του να γίνεται παιδί. Τούτο μπορούμε να το διατυπώσουμε και αλλιώς: Ο αληθινός δάσκαλος ενηλικιώνεται παραμένοντας παιδί στην ψυχή, άνθρωπος δηλαδή εύπλαστος, δροσερός, αγνός». Και αλλού «… πετυχημένος είναι ο δάσκαλος που έκανε με το έργο του τόσο ώριμο τον μαθητή του ώστε εκείνος να μην τον χρειάζεται πια…» από το βιβλίου του «Οι δρόμοι της ζωής» (2003).

Πάνω από 130 εκπαιδευτικοί της Πολιτείας μας -και όχι μόνον οι διδάσκοντες στα Σχολεία της Κεντρικής Κοινότητας-, έλαβαν ενεργό μέρος στα δίωρα αυτά εκπαιδευτικά σεμινάρια ―έξι τον αριθμό― που επαναλήφθηκαν τρεις φορές (πρωινές, απογευματινές και βραδινές ώρες), αποβλέποντας στο να καλυφτούν οι ανάγκες όλων των εκπαιδευτικών που θα ενδιαφέρονταν ακόμα και σε περίοδο σχολικών διακοπών.

Συγχαρητήρια σε όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχία αυτού του δεκαήμερου. 

Είχα προσωπικά την ευκαιρία να παρακολουθήσω μερικές από τις διαλέξεις και τα σεμινάρια αυτά και έχω από πρώτο χέρι εμπειρία της ποιότητάς τους, μιας και μέρος της θεματικής τους εμπίπτει στην περιοχή των ερευνητικών ενδιαφερόντων μου, δίνοντάς μου την ευκαιρία να έρθω σε στενότερη επαφή και συνεργασία με τους εκλεκτούς καλεσμένους, όπως και με πολλή συγκίνηση και υπερηφάνεια να ξανασυναντήσω πληθώρα άξιων φοιτητών μου που σήμερα διδάσκουν Ελληνικά σε διάφορα εκπαιδευτικά μέτωπα και επίπεδα της Πολιτείας μας.

Ακόμα και η αποχαιρετιστήρια βραδιά στη «Μελίνα» ήταν γεμάτη συγκίνηση και όμορφες εκπλήξεις από την πλευρά των πολυτάλαντων εκλεκτών επιστημόνων, που υποσχέθηκαν να ξανάρθουν.

Είναι προς τιμήν του Δ.Σ. της κεντρικής Κοινότητας που, για πρώτη φορά, άνοιξε τέτοιου είδους σεμινάρια σε όλους ανεξαιρέτως τους εκπαιδευτικούς της Πολιτείας της Βικτώριας. Για άλλη μια φορά, είναι άξιο συγχαρητηρίων.

Και λέω «για άλλη μια φορά», γιατί εξίσου επιτυχημένα «για άλλη μια χρονιά» ήταν και τα ετήσια Σεμινάρια Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού της κεντρικής Κοινότητας, που εδώ και κάποια χρόνια έχουν ξεκινήσει και τα οποία είναι υπό την επιμέλεια και τον υποδειγματικό συντονισμό του Νίκου Ντάλα, τα οποία σε τακτική βάση, κάθε Πέμπτη βράδυ συνήθως, συγκεντρώνουν μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων. Η επιτυχία των σεμιναρίων αυτών δεν έχει προηγούμενο σε παναυστραλιανό επίπεδο. Είναι ένα είδος «Ανοιχτού Πανεπιστημίου» για ενήλικες, όπου άνετα παρακολουθεί, ακούει και μαθαίνει κανείς ό,τι τον ενδιαφέρει, χωρίς τις κάποτε «βάναυσες» εξετάσεις και τις λοιπές αγχωτικές πρακτικές που συνεπάγεται η μάθηση. 

Με την ευχή να συνεχιστεί αυτή η αγαστή συνεργασία με το Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, όπως και με όποιους άλλους μπορούν να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση αυτή.

*Η κ. Χατζηνικολάου υπηρέτησε αρχικά ως βοηθός και, αργότερα, ως λέκτορας και συντονίστρια του Προγράμματος Νεοελληνικών, όπως και επίτιμη συνεργάτιδα επί περίπου μια τριακονταετία στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης (1977-2005), συμβάλλοντας ενεργά στην εδραίωση των Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο Monash τη δεκαετία του ’80 όπως και στο Πανεπιστήμιο La Trobe (1983-1986), όπου το 1986 δημιούργησε τον πρώτο ανεξάρτητο πυρήνα Ελληνικών Σπουδών στη Βικτώρια (Greek Studies Unit), του οποίου υπήρξε και η πρώτη προεδρεύουσα.