Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι από την πρώτη μέρα που θα αναλάβει καθήκοντα, οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από την Υπερειρηνική Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης (TPP).
Πρόκειται για μια φιλόδοξη και αμφιλεγόμενη συμφωνία διεθνούς εμπορίου, την οποία έχουν συνομολογήσει 12 χώρες (ανάμεσά τους και η Αυστραλία) που μαζί καλύπτουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας.
Μια εξέλιξη που σε κάποιους φαντάζει ιστορική ειρωνεία είναι το ότι η εκλογή Τραμπ καθιστά την Κίνα την ηγετική δύναμη στην προώθηση του ελεύθερου εμπορίου σε διεθνές επίπεδο. Και μια τέτοια εξέλιξη πιθανότατα θα φέρει πιο κοντά Κίνα και Αυστραλία.
Οι ηγέτες των χωρών της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού απηύθυναν έκκληση να μην γενικευθεί το κύμα προστατευτισμού το οποίο σαρώνει την Αμερική, ειδικά μετά την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές.
Είναι ουσιώδες, το παγκόσμιο εμπόριο να αναπτυχθεί εκ νέου και πρέπει να νικήσουμε τον προστατευτισμό» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πέντρο Πάμπλο Κουτσίνσκι, πρόεδρος του Περού, στη Λίμα, κατά την Ετήσια Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC) όπου έλαβε μέρος και ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Μάλκολμ Τέρνμπουλ.
Οι χώρες Ασίας-Ειρηνικού μέχρι σήμερα θεωρούνται οι πιο ωφελημένες της παγκοσμιοποίησης και φοβούνται ότι η αναπτυξιακή πορεία τους θα ανακοπεί.
Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά στη σύνοδο, όπου οι υπουργοί των χωρών μελών του APEC εξέφρασαν πίσω από τις κλειστές πόρτες τις έντονες ανησυχίες τους για τη διαφαινόμενη άνοδο του προστατευτισμού από πλευράς των ΗΠΑ, σύμφωνα με έναν από τους συμμετέχοντες.
Το Πεκίνο αφέθηκε στο περιθώριο της συμφωνίας TPP, που υπέγραψαν το 2015 συνολικά 12 κράτη (οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, το Μεξικό, το Μπρουνέι, η Χιλή, η Μαλαισία, η Νέα Ζηλανδία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και το Περού).
Πλέον, «δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι εάν η TPP αποτύχει, θα πρόκειται περί τεράστιας νίκης για την Κίνα, από πολιτική και οικονομική άποψη», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μπράιαν Τζάκσον, επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα της εταιρείας συμβούλων IHS Global Insight.
«Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Κίνα θα εργαστεί με σθένος για την υπογραφή περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών για να εξασφαλίσει ότι θα διατηρήσει ανταγωνιστική πρόσβαση στις αγορές» των κρατών της περιοχής, εξήγησε ο ίδιος.
«Θα έκανε το ίδιο ακόμη κι αν η TPP εγκρινόταν. Αλλά εάν αποτύχει, αυτό θα ενισχύσει σημαντική τη διαπραγματευτική της θέση», καθώς αυτή είναι μια «από τις βασικές εναλλακτικές πηγές αγαθών», συμπλήρωσε ο αναλυτής.
Το Πεκίνο αναμένεται να επωφεληθεί μεταβάλλοντας το τοπίο των οικονομικών συναλλαγών στην Ασία προωθώντας δικές του εμπορικές συμφωνίες, κυρίως τη Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών Ασίας-Ειρηνικού, στην οποία η Κίνα ευελπιστεί ότι θα ενταχθούν οι 21 χώρες-μέλη του APEC και η Αυστραλία.
Η Κίνα προωθεί επίσης τη λεγόμενη Περιφερειακή Συνεκτική Οικονομική Εταιρική Σχέση ένα σχέδιο συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στα κράτη της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), την Αυστραλία, την Κίνα και την Ινδία, αλλά όχι τις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έκανε την ανακοίνωση μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, στο οποίο περιγράφει τις δράσεις που θα αναλάβει τις πρώτες 100 ημέρες στον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ είπε, επίσης, ότι θα εκδώσει διάταγμα, το οποίο θα μειώνει τον αριθμό των κανονισμών της κυβέρνησης, θα ζητήσει από το υπουργείο Εργασίας να εξετάσει τις παραβιάσεις των προγραμμάτων άδειας εργασίας σε ξένους υπηκόους, και θα ακυρώσει κάποιους περιορισμούς στην παραγωγή ενέργειας, μεταξύ των οποίων και η παραγωγή πετρελαιοφόρου σχιστόλιθου, αερίου και άνθρακα.
Αλλά δεν έκανε καμία αναφορά ως προς την απόσυρση του νόμου Ομπάμα για την περίθαλψη (του γνωστού Obamacare) ή για την ανέγερση τείχους κατά μήκος της μεθορίου των ΗΠΑ με το Μεξικό, δύο δράσεις που υποσχέθηκε στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ότι θα αναλάβει ευθύς εξαρχής.
Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, Σίνζο Άμπε, εξέφρασε την απογοήτευσή του για την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να ακυρώσει την εμπορική συμφωνία ΤΡΡ, σημειώνοντας ότι αυτή δεν έχει κανένα νόημα χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Για την Ιαπωνία η συμφωνία έχει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι είναι ένας τρόπος να περιορίσει την εμπορική κυριαρχία της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή.
Κατά την προεκλογική εκστρατεία, η απόσυρση από την εμπορική συμφωνία των 12 χωρών αποτέλεσε κεντρική δέσμευση του Τραμπ, ο οποίος την αποκάλεσε «καταστροφική» για τους εργαζόμενους στις ΗΠΑ.