Όποιος διαβάζει τον ελληνικό Τύπο -εφημερίδες και περιοδικά- ακούει ραδιόφωνο ή βλέπει ελληνική τηλεόραση, διαπιστώνει μία ιδιαίτερη και πολύ συχνή χρήση των λέξεων διακυβεύω και διακύβευμα, ιδίως στον δημόσιο πολιτικό λόγο. Π.χ., οι προτάσεις αυτές θα διακυβεύσουν τα ευρωπαϊκά μας κεκτημένα. ή το διακύβευμα της εκλογικής μάχης είναι η πολιτική σταθερότητα της χώρας.

Να σημειώσουμε ευθύς εξ αρχής ότι οι λέξεις αυτές είναι νεολογισμοί στο σύγχρονο ελληνικό λεξιλόγιο. Εδώ αποδίδεται μία νέα έννοια σε μία λέξη που ήδη υπάρχει στη γλώσσα μας, αλλά στη νέα της χρήση η έννοια αμβλύνεται για να σημαίνει αυτό που θέλουμε να σημαίνει σήμερα.

Η λέξη διακυβεύω έγινε από την πρόθεση διά και το ουσιαστικό μας ο κύβος. Διακυβεύω αρχικά σήμαινε «ρίχνω τα ζάρια», τον κύβο, και καμία ζαριά δεν είναι βέβαιο το τι θα φέρει. Έτσι, διακυβεύω κατέληξε να σημαίνει διακινδυνεύω (βάζω σε κίνδυνο) ή και ριψοκινδυνεύω, ή ακόμη και ρισκάρω. 

ΜΕΡΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

α) Διακυβεύω = θέτω σε κίνδυνο: 1) Το φέρσιμό μας θα διακυβεύσει τα συμφέροντα του κράτους. 2) Το περιστατικό τούτο διακυβεύει το κύρος του πανεπιστημίου μας. 3) Η πολιτική αναστάτωση διακυβεύει την οικονομία της χώρας. 

β) Διακυβεύομαι = εκτίθεμαι σε κίνδυνο ή και απειλούμαι: 1) Με τη μη συμμετοχή του ΔΝΤ διακυβεύεται η σταθερότητα της ΕΕ. 2) Δεν έχουμε κατανοήσει το τι διακυβεύεται με την επόμενη αξιολόγηση. 3) Με αυτή την επέμβαση διακυβεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

γ) Διακύβευμα = αυτό που μπορώ να κερδίσω ή να χάσω σε μια επιχείρηση ή έναν ανταγωνισμό και μεταφορικά, το στοίχημα: 1) Το διακύβευμα των εκλογών στις ΗΠΑ είναι πώς ο νέος πρόεδρος θα διαχειριστεί την εξωτερική του πολιτική. 2) Η πολιτική σταθερότητα είναι το σημερινό μας διακύβευμα. 3) Εσείς ποιο νομίζετε ότι είναι το διακύβευμα της εποχής μας;

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Στην ελληνική ειδησεογραφία όσον αφορά τις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές, αναφέρθηκε κατά κόρον το διακύβευμα στις μεταφράσεις από την αγγλική γλώσσα: to be at stake, δείχνοντας μία ιδιαίτερη δημοφιλή χρήση της λέξης. Ένα παράδειγμα από τον σημερινό Τύπο: «Το διακύβευμα σε αυτές τις εκλογές δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρο. Πρόκειται για το διχασμό ή την ενότητα, για μια ισχυρή και σταθερή ή για μια επικίνδυνη ηγεσία, για μια οικονομία που λειτουργεί για όλους, όχι μόνο για τους λίγους» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η Χίλαρι Κλίντον.

Στα προσωπικά μου περιδιαβάσματα την συναντώ πολλές φορές, επιβεβαιώνοντας τη δημοσιογραφική δημοφιλία της. Οι στήλες της εφημερίδας είναι ανοιχτές σε όλους για διάφορες προσωπικές επισημάνσεις. Η γλώσσα μας είναι κοινό αγαθό!

ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Επειδή το όνομα του νέου προέδρου των ΗΠΑ ήδη βρίσκεται σε καθημερινή χρήση, στα Ελληνικά δημιουργεί μία επιπρόσθετη φωνητική και ορθογραφική ιδιαιτερότητα. Το γράφουμε Τραμπ, αλλά δεν το προφέρουμε στα Ελληνικά το μπ όπως στη λέξη μας μπάλα. Διαχωρίζουμε το φθόγγο μπ στα δύο του συστατικά σύμφωνα και φρονώ ότι πρέπει να συμμορφωθούμε με την αγγλική του προφορά και να το πούμε Τραμπ, το μ και το π χωριστά μ-π και όχι μπ=b.

Θα μου πείτε τα ιχνηλατούμε υπερβολικά, αλλά η ελληνική γλώσσα μπορεί να καταγράψει ό,τι λέγεται και γράφεται σε κάθε άλλη γλώσσα της υφηλίου, μια και αυτή πρώτη δημιούργησε το φωνητικό αλφάβητο. Με αυτό το αλφάβητο η ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός της έδωσε τα φώτα σε όλο τον κόσμο, γιατί χωρίς αλφάβητο προηγμένος πολιτισμός δεν υπάρχει!