Σε πολλές συχνές μας ανθρώπινες συζητήσεις, πολλές φορές έρχεται το θέμα της εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη μας. Λέμε ότι σήμερα έχουμε πυρηνικά όπλα που μπορούν να καταστρέψουν τον κόσμο μας και τη ζωή στον πλανήτη. Πολλοί επιστήμονες ισχυρίζονται ότι το τέλος του κόσμου θα έρθει από την καταστροφή του περιβάλλοντος. Μία τρίτη εκδοχή είναι ο υπερπληθυσμός, μια και τα τελευταία μόνο μερικά χρόνια ο πληθυσμός του πλανήτη μας έχει υπερδιπλασιαστεί και οι σύγχρονοι πόλεμοι μπορούν να φέρουν την καταστροφή του.
Ίσως οι εκδοχές αυτές με τους κινδύνους που εμπεριέχουν, μας αναγκάσουν να δεχθούμε μερικές παγκόσμιες αρχές που σχετίζονται με την επιβίωση του ανθρώπινου είδους, αλλά και την επιβίωση του οικοσυστήματος της Γης. Έχουμε όμως ως άνθρωποι και όντα του πλανήτη τούτου αυτή τη συλλογική συναίσθηση;
Η ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Φαίνεται ότι η ζωή στον πλανήτη μας είναι ένα φαινόμενο σε συνεχή εξέλιξη. Οι επιστήμονες λένε ότι η πρώτη μορφή ζωής στον Πλανήτη μας παρουσιάσθηκε πριν 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Στα τελευταία 500 χιλιάδες χρόνια συνέβη ένα από τα πιο συγκλονιστικά γεγονότα στη βιολογική εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας.
Ο άνθρωπος είναι το μόνο σκεπτόμενο ον επί της γης και το μόνο ον που μπορεί να παρεμβληθεί με την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη. Η εξέλιξη αυτή έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα, όχι μόνο να σκέπτεται αλλά και να σχεδιάζει, να οργανώνει και να κάνει προβλέψεις για το μέλλον, με αποτέλεσμα τελικά να αποκτήσει κάποιον έλεγχο πάνω στη ζωή και την ίδια την ύπαρξη της πλειονότητας της ύλης που έχει ζωή.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Πριν από περίπου 10 χιλιάδες χρόνια, ο άνθρωπος εφηύρε τη ΓΕΩΡΓΙΑ –την επινόησε ως πρωτότυπη ιδέα και μέθοδο- και από τότε ΟΛΑ άλλαξαν! Ο άνθρωπος έπαψε να μετακινείται από μέρος σε μέρος, οργανώθηκε σε κοινωνίες, βελτίωσε τη διατροφή του και αύξησε την αναπαραγωγή. Η ενασχόληση του ανθρώπου με τη Γεωργία είναι, μάλλον, ο πιο σημαντικός σταθμός στην εξέλιξη της ζωής του πλανήτη μας.
Πέρασαν μερικές χιλιάδες χρόνια και, ξαφνικά, σαν κάτι που βγήκε από το πουθενά, γύρω στον 6ο π.Χ. αιώνα, φιλόσοφοι από τη Μέλητο, την Ελέα και τη Σάμο, άρχισαν συζητήσεις για τη γένεση του Σύμπαντος, αναζητώντας τους τελικούς γενικούς νόμους της Φύσης. Η ηρωική αυτή εποχή των Ελλήνων στις Επιστήμες και τον Πολιτισμό, διήρκησε από το 600 έως το 400 π.Χ. και σε αυτά τα 300 «χρυσά» χρόνια των Ελλήνων, η αύξηση της γνώσης έγινε αισθητή για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία.
Η σημαντική αυτή περίοδος των Ελλήνων τερματίστηκε με το κλείσιμο του Δυτικού νου, την άνοδο της πίστης και την πτώση της λογικής. Ακολούθησαν αιώνες «ιστορικής νάρκης», ο μαύρος Μεσαίωνας, μέχρι την «έκρηξη στη διανόηση και την πληροφορική» του Δυτικού Κόσμου, κατά την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό. Ακολούθησε η βιολογική επανάσταση το 19ο αιώνα και η ανακάλυψη του Ντι-εν-έι που άνοιξαν το δρόμο στη σημερινή πρόοδο της Βιολογίας, Γενετικής και Ιατρικής.
ΟΙ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Τα 300 τελευταία χρόνια οι πρόοδοι των Θετικών Επιστημών ήταν μεγαλειώδεις. Δεν υπήρξε τίποτα περισσότερο σημαντικό τα τελευταία 3.000 χρόνια όσο η πρόοδος αυτή στο Δυτικό Πολιτισμό που είναι πραγματικά ένα μεγαλοπρεπές παράδειγμα μιας επιτυχημένης συλλογικής ανθρώπινης προσπάθειας.
Τα τελευταία 200-300 χρόνια η καμπύλη της αύξησης των γνώσεων, των επικοινωνιών και της καταστροφικής δύναμης του ανθρώπου, είναι κάτι παραπάνω από αστρονομική. Το ίδιο έγινε και στην αύξηση του πληθυσμού της γης. Ο άνθρωπος, δεν έδωσε λογαριασμό σε κανέναν. «Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε»! Μετέτρεψε τον πλανήτη μας σε εργοστάσιο μαζικής παραγωγής ανθρώπων, αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον υπερπληθυσμό, την αποδιοργάνωση του οικοσυστήματος της Γης και την καταστροφή τού περιβάλλοντος.
Με ποια ανθρώπινη Ηθική στο μέλλον θα λύσουμε αυτά τα δυσεπίλυτα προβλήματα που δημιουργήσαμε; Πώς και γιατί διχοτομήσαμε τον ανθρώπινο νου σε λογική και πίστη;
Η ελληνική φιλοσοφική τοποθέτηση είναι το «παντός μέτρον άνθρωπος» (Πρωταγόρας). Όμως η ανθρωποκεντρική θεώρηση των αρχαίων Ελλήνων θα πρέπει να προσαρμοσθεί στη βιολογική εξέλιξη, έτσι που ο άνθρωπος να ενσωματωθεί στο γήινο οικοσύστημα ως αναπόσπαστο μέρος της εξέλιξης του πλανήτη μας. Η Ηθική θα πρέπει να σημαίνει την εφαρμογή των Θετικών Επιστημών προς όφελος του ανθρώπινου είδους ως αναπόσπαστου μέρους της ζωής στον πλανήτη μας και πάντα με σεβασμό για τη διατήρηση όλης της ζωντανής φύσης. Η επιστήμη πρέπει να γίνει υπηρέτης και όχι κύριος του ανθρώπου.
ΚΑΙ ΠΟΙΟ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ;
Πώς θα μπορούμε, όμως, να φτάσουμε σε μια τέτοια Ηθική; Ή, μήπως, ποτέ δεν θα μπορούμε να σκεφτούμε έτσι πανανθρώπινα και το ανθρώπινο είδος θα βαδίζει και μετά από εμάς χωρίς καμία πυξίδα του μέλλοντος;
Αφού θα φύγουμε εμείς, μάς ενδιαφέρει τι θα γίνει μετά; Ιδού η μεγάλη απορία! Έχουμε τη συλλογική συναίσθηση σήμερα να έχουμε ένα στόχο μιας παγκόσμιας Ηθικής του μέλλοντος;