Σε νέες ταλαιπωρίες βάζει τους ομογενείς που έχουν κάποιο ακίνητο -χωράφι ή σπίτι- που βρίσκεται συνήθως εκτός των ορίων οικισμού, το ελληνικό κράτος, καθώς με την σύσταση του «Δασολογίου» -κάτι ανάλογου με το γνωστό μας «Κτηματολόγιο»-, απειλεί να αποκτήσει την κυριότητα αυτών των ακινήτων, αν ο ιδιοκτήτης τους δεν εκφράσει την αντίθεσή του στους δασικούς χάρτες εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος, διεκδικώντας το ακίνητό του.

Κάποιοι συμπάροικοι, μάλιστα, που επικοινώνησαν με το «Νέο Κόσμο», ανέφεραν ότι έχασαν ήδη την κυριότητα του ακινήτου τους, επειδή όταν αυτό μπήκε στους «δασικούς χάρτες» της Διεύθυνσης Δασών δεν το γνώριζαν, δεν φρόντισαν να καταθέσουν έγγραφη «αντίρρηση» εντός της χρονικής περιόδου που προβλέπει η σχετική διαδικασία και τώρα «τρέχουν και δεν προλαβαίνουν».

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του κ. Κώστα Αργυρόπουλου, από το Χαρακοπιό Μεσσηνίας, που βρίσκεται μόλις 5 χιλιόμετρα από την Κορώνη. Ο κ. Αργυρόπουλος, που έχει 4 στρέμματα γης εκτός οικισμού, κοντά στο Χαρακοπιό, κινδυνεύει να χάσει τα 2,5 από τα τέσσερα στρέμματα που έχει στη συγκεκριμένη περιοχή, έκταση που κληρονόμησε από τον πατέρα του και η οποία ανήκει στην οικογένειά του από το 1887.

Ο κ. Αργυρόπουλος προσπαθεί τώρα να πείσει τις Αρχές ότι η συγκεκριμένη έκταση ανήκει στην οικογένειά του. Αν δεν μάθαινε εγκαίρως, όμως, τι γίνεται και δεν προσπαθούσε να διεκδικήσει την γη του εντός της διορίας που του δίνει το ελληνικό κράτος, τότε αυτή θα περιερχόταν στην ιδιοκτησία του κράτους και -το πιθανότερο- θα ήταν να την έχανε για πάντα καθώς αν ήθελε τότε, και «κατόπιν εορτής» να την διεκδικήσει θα έπρεπε να φτάσει μέχρι το Συμβούλιο Επικρατείας και θα χρειαζόταν να τρέχει έως και 10 χρόνια στα ελληνικά δικαστήρια για να δει αν τελικά τα 2,5 στρέμματα θα του επιστρέφονταν.

Θέσαμε το θέμα στον ομογενή δικηγόρο Γιάννη Τριπιδάκη, ζητώντας του να μας εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει και τι μπορούν να κάνουν οι ομογενείς για να περισώσουν το ιδιοκτησιακό δικαίωμα στο ακίνητό τους.

ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΤΕ ΤΟ ΑΚΙΝΗΤΟ ΣΑΣ

-Κύριε Τριπιδάκη, πολύς θόρυβος γίνεται τώρα τελευταία στην Ελλάδα για τους «δασικούς χάρτες» και τις σοβαρές συνέπειές τους. Εξηγήστε μας τι είναι αυτοί οι δασικοί χάρτες και ποια είναι η αρμόδια υπηρεσία σύνταξής τους;

Το θέμα ξεκίνησε από το 2010, όταν ψηφίστηκε ένας νόμος (Ν.3889/2010) για την διαχείριση και την προστασία του περιβάλλοντος, με τον οποίο, μεταξύ άλλων, οργανώνεται και η χαρτογράφηση των δασικών περιοχών στην Ελλάδα με την κατάρτιση των λεγομένων δασικών χαρτών. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί πολλές υπουργικές αποφάσεις και πράξεις της Διοικήσεως για την εφαρμογή του νόμου αυτού.

Αρμόδια για την κατάρτιση και ολοκλήρωση του έργου, είναι η Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του κάθε Νομού που συνεργάζεται με την Εταιρία «Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε.» και ιδιωτικά γραφεία εκπονήσεως δασικών μελετών.

-Πώς καθορίζει το κράτος ποιες περιοχές είναι δασικές και πώς ενημερώνει τον πολίτη για την κάθε περιοχή αν είναι δασική;

Ως βάση, χρησιμοποιούνται οι παλαιότερες και πιο σύγχρονες αεροφωτογραφίες, αλλά και ό,τι άλλα στοιχεία διαθέτουν οι αρμόδιες δασικές υπηρεσίες. Μετά την κατάρτισή του, ο χάρτης αναρτάται στο Πρόγραμμα Διαύγεια και στην ιστοσελίδα του «Εθνικού Κτηματολογίου και Χαρτογράφησης Α.Ε.» με διεύθυνση www.ktimatologio.gr/forestmaps/Pages/das.aspx, αλλά και στο Δασαρχείο, στους Δήμους κ.λπ. και προσκαλούνται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλλουν τις αντιρρήσεις τους, εφόσον υπάρχουν, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, συνήθως 2-3 μηνών.

-Τι είναι αυτές οι «αντιρρήσεις»;

Με τις αντιρρήσεις αυτές αμφισβητείται ο δασικός χαρακτήρας μιας περιοχής και για να προβληθούν, πρέπει απαραιτήτως να αναφέρονται οι συγκεκριμένες γεωγραφικές συντεταγμένες (γεωγραφικό πλάτος και μήκος) του χάρτη και του αμφισβητουμένου ακινήτου. Όπου υπάρχει Κτηματολόγιο που λειτουργεί ήδη, πρέπει να υποβάλλεται και κτηματολογικό απόσπασμα του ακινήτου.

Στις αντιρρήσεις αυτές προβάλλονται λόγοι που αφορούν μόνο την αμφισβήτηση του χαρακτήρα ή της μορφής των φερομένων ως δασικών εκτάσεων. Δεν χρειάζεται να αναφερθούν ιδιοκτησιακά θέματα και δεν εξετάζονται ούτε θίγονται ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου η των ιδιωτών

– Πώς μπορεί κάποιος ομογενής να υποβάλλει την αντίρρησή του; 

Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά σε φόρμα στην πιο πάνω ιστοσελίδα του Κτηματολογίου www.ktimatologio.gr/forestmaps/Pages/das.aspx και τα σχετικά έγγραφα ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία που τις συνοδεύουν, μαζί με το ειδικό τέλος, που ξεκινά από τα 10 ευρώ για εκτάσεις 100 τ.μ. και μπορεί να φτάσει έως και τις 3.300 για πολύ μεγάλες εκτάσεις. Όλα αυτά αποστέλλονται σε έντυπη μορφή στο Σημείο Υποστήριξης της Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη (π.χ. τον Δήμο ή άλλη αρχή).

– Ας πούμε ότι ένας ομογενής στείλει την αντίρρησή του.Ποιος μας βεβαιώνει ότι θα εξεταστεί κιόλας;

Βεβαίως και εξετάζονται και αφού τις επεξεργαστούν Τριμελείς Επιτροπές, σε λίγους μήνες θεωρείται ο τελικός χάρτης, που κυρώνεται εντός 10 ακόμη ημερών και μετά δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Μετά, γίνεται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε κρατική η δικαστική αρχή. Πλέον, οι περιοχές αυτές αποτελούν δασικές εκτάσεις και ο δασικός αυτός χάρτης αποστέλλεται και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και στο Κτηματολόγιο, και συγχρόνως τηρείται στον πιο πάνω διαδικτυακό τόπο του Κτηματολογίου, διασφαλίζοντας τη γνώση και την πληροφόρηση των ενδιαφερομένων.

– Μετά, αν δηλαδή κάποιος δεν ενεργήσει εγκαίρως, γιατί δεν το ήξερε και προσπαθήσει να διεκδικήσει το ακίνητό του μετά την επικύρωση του δασικού χάρτη και την δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για την προσβολή των χαρτών αυτών;

Επιτρέπεται η αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας, διαφορετικά, δεν επιτρέπεται η αναμόρφωσή του.

– Τι σημαίνει «πρακτικά» η δημιουργία αυτών των δασικών χαρτών;

Ότι πλέον καθορίζονται οριστικά οι δασικές περιοχές της χώρας και δημιουργείται «Δασολόγιο». Υπάρχουν εξαιρέσεις (για τις ιδιωτικές δασικές εκτάσεις) που προβλέπονται κυρίως στον νόμο 3208/2003 (άρθρο 10) και είχαν αναγνωριστεί ως τέτοιες με νόμους που ίσχυαν κυρίως πριν τον Δασικό Κώδικα του 1979. Σε αυτές τις ιδιωτικές δασικές εκτάσεις επιτρέπεται η μεταβίβασή τους κ.λπ., αλλά πρέπει να συνοδεύεται και από πιστοποιητικό «ακαΐας», ότι δηλαδή δεν έχει «πάρει φωτιά» στο παρελθόν το ακίνητο αυτό. Ο νόμος δίνει, επίσης, το δικαίωμα για την εξαγορά δασικών εκτάσεων από το Δημόσιο, που είχαν γεωργική κ.λπ. χρήση στο 1/3 της αντικειμενικής ή αγοραίας αξίας του ακινήτου και φημολογείται ότι μπορεί να μειωθεί ακόμη περισσότερο.

ΤΟ ΑΚΙΝΗΤΟ ΣΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΑΠΟ ΣΤΙΓΜΗ ΣΕ ΣΤΙΓΜΗ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

– Από ό,τι καταλαβαίνω, το άμεσο και πιο κρίσιμο θέμα, είναι αυτό των «αντιρρήσεων» που αναφέρθηκε νωρίτερα, μιας και σε αυτή τη φάση μπορεί να αμφισβητήσει ο ιδιώτης το ότι το συγκεκριμένο ακίνητο είναι δασικό. Σε ποιες περιοχές της Ελλάδας εξελίσσεται αυτή η διαδικασία τώρα; 

Σε 74 περιοχές της Ελλάδας, που αναφέρονται σε σχετικό κατάλογο ως «ΟΤΑ ΚΥΡΩΜΕΝΟΙ» έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι διαδικασίες και έχουν κυρωθεί οι χάρτες των Ο.Τ.Α. αυτών, με τις λεπτομέρειες που αναφέρονται στην κατάσταση αυτή. Πρόσφατα, όμως, αναρτήθηκε νέος πίνακας 2.245 περιοχών, όπου τώρα ‘τρέχει’ η προθεσμία υποβολής των αντιρρήσεων και πρέπει οι συμπάροικοι που έχουν ακίνητα εκεί να σπεύσουν. Η προθεσμία δεν είναι ίδια για όλες τις περιοχές. Ο πίνακας παρατίθεται όπως ήταν αναρτημένος πριν λίγες ημέρες (γύρω στις 20 Μαρτίου). Όσοι δουν εκεί θα διαπιστώσουν ότι για τους κατοίκους εξωτερικού η προθεσμία σε πολλές περιοχές έληγε στις αρχές Απριλίου. Ευτυχώς, με πολύ πρόσφατο νόμο της 28ης Μαρτίου 2017 επιμηκύνθηκε η προθεσμία και προβλέφθηκε ότι η συνολική προθεσμία για τους κατοίκους εξωτερικού είναι 125 ημέρες, που ξεκινάει από την ημερομηνία που ορίζεται στον πίνακα για κάθε περιοχή.

Έτσι, δίδεται μια «ανάσα» για τους συμπαροίκους μας, να ενεργοποιηθούν και να ελέγξουν αν η περιοχή που έχουν το ακίνητό τους περιλαμβάνεται μέσα στις 2.245 περιοχές του πίνακα αυτού και μέχρι πότε έχουν προθεσμία να αμφισβητήσουν τον δασικό χάρτη, εφόσον δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

-Ποιοι είναι αυτοί οι συμπάροικοι που πρέπει να σπεύσουν και να ελέγξουν όπως λέτε αν κάποιο τους ακίνητο έχει μπει στους δασικούς χάρτες;

Θα αναφερθώ γενικά σε νομούς, αλλά όσοι θέλουν ειδικές πληροφορίες, πρέπει να επισκεφθούν τη σχετική ιστοσελίδα και να συμβουλευθούν τον σχετικό πίνακα που φέρει τον τίτλο «Πίνακας Αναρτήσεων Νέων Περιοχών». Λοιπόν, γενικά οι νέοι δασικοί χάρτες αφορούν τους νομούς Ηλείας, Μεσσηνίας, Πιερίας, Ευβοίας, Κοζάνης, Αχαΐας, Θεσσαλονίκης, Αρκαδίας, Κυκλάδων, Λακωνίας, Λάρισας, Λέσβου, Μαγνησίας, Αττικής, Ιωαννίνων, Αττικής και Χαλκιδικής.

-Τι δηλαδή ακριβώς θα τους συνιστούσατε να κάνουν;

Κατ’ αρχήν, να ελέγξουν αυτά που αναφέρθηκαν πιο πάνω, δηλαδή αν περιλαμβάνεται η περιοχή τους στον πίνακα και μέχρι πότε υπάρχει προθεσμία. Εφόσον περιλαμβάνεται, να έρθουν σε επαφή με μηχανικό στην Ελλάδα και αφού του εξηγήσουν πού ακριβώς είναι το ακίνητό τους (και αν έχουν σχεδιάγραμμα και συντεταγμένες να του τις δώσουν), ώστε ο μηχανικός να ελέγξει αν περιλαμβάνεται στον δασικό χάρτη, ή όχι. Αν περιλαμβάνεται μη ορθώς, τότε ο μηχανικός θα πρέπει μαζί με τον δικηγόρο τους να υποβάλουν ηλεκτρονικά αναλυτικά τις «αντιρρήσεις» που προαναφέραμε και να υποβάλουν με το ταχυδρομείο ή «διά χειρός», τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα στο Σημείο Υποστήριξης της Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη (π.χ. στον Δήμο, ή όπου αλλού έχει ορισθεί).

Τονίζω και επαναλαμβάνω ότι όλα αυτά θα πρέπει να γίνουν «ΑΜΕΣΑ» μιας και η προθεσμία που απομένει, ακόμη και μετά την παράτασή της, είναι μόνο λίγων εβδομάδων.