Για πρώτη φορά πριν από 70 χρόνια παρατηρήθηκε ότι οι εργάτες των ορυχείων αμιάντου πέθαιναν από μεσοθηλίωμα, έναν τύπο καρκίνου του πνεύμονα. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν το 1960 στο περιοδικό British Journal of Industrial Medicine, ανοίγοντας μία νέα εποχή στην εργασιακή και περιβαλλοντολογική ιατρική.

Αυτό που προκαλεί το μεσοθηλίωμα είναι η εισπνοή ινών αμιάντου. Μπορεί να χρειαστούν ακόμα και 20 χρόνια ή περισσότερο για να παρουσιαστεί αυτός ο καρκίνος. Ο αμίαντος συνδέεται, επίσης, με άλλους καρκίνους, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα, των ωοθηκών και του λάρυγγα.

Ο αμίαντος είναι ένα κατασκευαστικό υλικό με ινώδη δομή, που έχει ως βάση το πυρίτιο και το μαγνήσιο. Λόγω χαμηλού κόστους χρησιμοποιούνταν ευρέως για μόνωση στις οικοδομές επί πολλά χρόνια ώσπου αντικαταστάθηκε από άλλα υλικά, όπως π.χ. ο υαλοβάμβακας.

Μέχρι τώρα, οι μελέτες για τον αμίαντο είχαν επικεντρωθεί στην υψηλή έκθεση από αυτόν σε επαγγελματικούς χώρους όπως στις βιομηχανίες εξόρυξης και κατασκευών. Λίγες μελέτες έχουν εξετάσει τους κινδύνους για ανθρώπους που έχουν ζήσει σε σπίτια με αμίαντο. Στην πραγματικότητα, οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με τη διαβίωση είναι άγνωστοι.

Το πρόβλημα με τον αμίαντο είναι ότι οι μικροσκοπικές ίνες του αναταράσσονται κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης και μπορούν να παραμείνουν στον αέρα για κάποιο χρονικό διάστημα. Επίσης, οι ίνες αμιάντου μετακινούνται προς άλλες περιοχές των σπιτιών, όπως σε κοιλότητες τοίχου, ντουλάπια, αγωγούς θέρμανσης, ψύξης και εξαερισμού, ακόμα και σε υπνοδωμάτια. Με την εισπνοή, οι ίνες συσσωρεύονται γύρω από τις μικρές αεροφόρους οδούς στους πνεύμονες προκαλώντας μεσοθηλίωμα. Οι εργαζόμενοι σε τέτοια κτήρια μπορεί να εμφανίσουν μια κατάσταση που ονομάζεται αμιάντωση.

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΜΙΑΝΤΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ
Τώρα, μια μελέτη-ορόσημο από ερευνητές του Australian National University, στην Αυστραλία, εξέτασε τις επιπτώσεις στην υγεία από σπίτια με χαλαρή μόνωση αμιάντου και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Public Health διαπιστώνοντας ότι αυτός ο αμίαντος δεν είναι ασφαλής.

Η έρευνα ανατέθηκε στους επιστήμονες προκειμένου να κατανοηθούν καλύτερα οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με τη διαβίωση σε σπίτια με μόνωση αμιάντου σε χαλαρή κατάσταση. Η μόνωση αμιάντου έχει χρησιμοποιηθεί σε μερικές χιλιάδες κατοικίες της Αυστραλίας από το 1968 μέχρι το 1979, αλλά και σε άλλες χώρες.

Η μελέτη είναι η πρώτη του είδους της και τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν να δοθεί προσοχή στους κινδύνους από τον αμίαντο σε άλλες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς, όπου η χρήση μολυσμένης από αμίαντο μόνωσης εγκαταστάθηκε σε εκατομμύρια σπίτια. Τελικά, οι ΗΠΑ απαγόρευσαν τη χρήση οποιουδήποτε προϊόντος περιέχει αμίαντο το 1997.

Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ Rosemary Korda, δήλωσε ότι η έρευνα έδειξε ότι ο συνολικός κίνδυνος εμφάνισης μεσοθηλιώματος καταγράφηκε μόνο για τους άνδρες.

Εξετάστηκαν δεδομένα για περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους. Εντοπίστηκαν 17.248 άτομα που είχαν ζήσει σε περίπου σε 1.000 σπίτια με μόνωση αμιάντου για πάνω από 30 χρόνια. Συνολικά, 285 άτομα διαγνώστηκαν με μεσοθηλίωμα. Η ζωή σε ένα σπίτι με χαλαρό αμίαντο συνδέθηκε με 2,5 φορές αυξημένο κίνδυνο μεσοθηλιώματος στους άνδρες ενώ δεν καταγράφηκε αυξημένος κίνδυνος μεταξύ των γυναικών.

Ωστόσο, τα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου ήταν αυξημένα και στα δύο φύλα που ζούσαν σε σπίτι με αμίαντο. Στους άνδρες κατά 32% παραπάνω και στις γυναίκες κατά 73% παραπάνω. Η σχέση μεταξύ σπιτιών με αμίαντο και καρκίνο του παχέος εντέρου ήταν απροσδόκητη, σύμφωνα με τους ερευνητές.

“Τα ευρήματά μας έχουν σημαντικές κοινωνικές, οικονομικές και νομικές συνέπειες για τις κυβερνήσεις και τις κοινότητες στις οποίες ο αμίαντος έχει χρησιμοποιηθεί για τη μόνωση κατοικιών” είπε η Korda, η οποία είναι επιδημιολόγος στο Australian National University.

Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά σπίτια παλαιάς κατασκευής με αμίαντο. Μάλιστα, από τους εργαζόμενους στο εργοστάσιο της Ελλενίτ (το οποίο εγκαινιάστηκε το 1961 στη Νέα Λάμψακο, κοντά στη Χαλκίδα) 72 άτομα έχασαν τη ζωή τους από αμιάντωση ή καρκίνους. Το εργοστάσιο έκλεισε το 1990.