ΠΡΙΝ λίγες μέρες στο Ντουμπάι, συναντήθηκαν 700 ηγέτες της επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας και συζήτησαν για το μέλλον και τις νέες τεχνολογίες που σύντομα θα αλλάξουν τον τρόπο ζωής μας.

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ τη σχετική είδηση, διαπίστωσα πως ό,τι έχουμε ακούσει, δει ή ζήσει μέχρι σήμερα, το 2030 δηλαδή, μετά από 13 μόλις χρόνια, θα έχουν ξεπεραστεί και θα ανήκουν σε μια εποχή που και εμείς οι ίδιοι θα έχουμε αρχίσει να ξεχνάμε…

ΤΑ κινητά τηλέφωνα θα έχουν κατά πολύ ξεπεράσει σε «εξυπνάδα» τα σημερινά, ενώ τότε «έξυπνα» θα έχουν γίνει και τα… σπίτια μας, τα οποία θα μπορούν να «φροντίζουν» τον εαυτό τους και να φτιάχνουν όταν χρειάζεται τη βρύση που τρέχει, την πόρτα του γκαράζ που δεν ανοίγει, τα πλακάκια που ξεκόλλησαν ή τον φούρνο της κουζίνας που δεν ανάβει.

ΠΙΟ «έξυπνα» και από τα σπίτια μας θα είναι βέβαια και τα αυτοκίνητά μας, που θα κάνουν πολύ περισσότερα απ’ όσα κάνουν σήμερα, πιο οικονομικά και με απόλυτη ασφάλεια μιας και δεν θα χρειάζονται οδηγό. 

ΟΥΤΕ και για τα κατοικίδια του σπιτιού μας θα πρέπει να ανησυχούμε, γιατί θα είναι γενετικά τροποποιημένα, που σημαίνει: πιο υπάκουα και πιο φιλικά στο ανθρώπινο περιβάλλον…

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ, αν θέλουμε, θα μπορούμε να έχουμε στο σπίτι μια γενετικά μεταλλαγμένη τίγρη σε μίνι συσκευασία, που δεν θα είναι μεγαλύτερη από μια συνηθισμένη γάτα. 

ΤΟ 2030 θα έχουν ξεπεραστεί και τα σημερινά σετ με ακουστικά εικονικής πραγματικότητας που χρησιμοποιούνται απ’ όσους παίζουν βίντεο games.

ΟΛΑ αυτά θα έχουν αντικατασταθεί από οθόνες φωτεινών πεδίων, που θα έχουν τη δυνατότητα να προβάλουν τετραδιάστατες εικόνες κατευθείαν πάνω στον αμφιβληστροειδή (του ματιού σας) από ένα καλό σημείο εστίασης. 

ΚΑΙ όλα αυτά βέβαια και πολλά άλλα, που για να τα περιγράψω λεπτομερειακά δεν φτάνει ολόκληρη η σημερινή έκδοση της εφημερίδας, για να μπορούν να λειτουργήσουν πρακτικά και δημιουργικά, θα πρέπει να έχετε και μια «οικιακή βοηθό» τεχνητής νοημοσύνης που όταν χρειάζεται θα σας καθοδηγεί και θα σας συμβουλεύει.

ΑΣΕ που η βιοτεχνολογία θα μπορεί να απαλλάξει τους εναλλακτικούς οικολόγους και ζωόφιλους από πολλές ενοχές, αφού θα μπορούν πια να απολαμβάνουν μια μεγάλη συνθετική μπριζόλα, χωρίς να χρειαστεί να σκοτώσουν κάποιο ζώο. 

ΗΔΗ, τέτοιες μπριζόλες, με ενισχυμένες λιπαρές ουσίες και χωρίς χοληστερίνη, έχουν αρχίσει να παράγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής από μεγάλες εταιρίες, όπως η Beyond Meat και η Memphis Meat.

ΣΤΟ μεταξύ και καθώς ο κόσμος μας αλλάζει με βήμα ταχύ, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι εγκέφαλοι των ανθρώπων θα συνεχίσουν να εξελίσσονται και η χωρητικότητα της μνήμης τους να αυξάνεται ώστε να προσαρμόζεται στις νέες τεχνολογικές ανάγκες.

ΚΑΙ αν νομίζετε ότι σήμερα δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς το κινητό μας, σε 15 χρόνια, για να καταφέρουμε να τα φέρουμε βόλτα και να παραμένουμε… ανταγωνιστικοί, θα πρέπει να έχουμε μια… βυσματωμένη «εικονική βοηθό» εμφυτευμένη μέσα μας…

ΟΣΟ για το τι μπορεί να κάνει εν αγνοία σας το… εμφύτευμα μην ανησυχείτε, γιατί θα είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους κανόνες της… ουμανιστικής τεχνητής νοημοσύνης, η οποία θα συνεργάζεται με εμάς αντί να μας ανταγωνίζεται με στόχο να μας αντικαταστήσει. 

ΤΩΡΑ, αν ο μηχανισμός της τεχνητής νοημοσύνης «βραχυκυκλώσει» ξαφνικά και χάσει τη λίστα των… ουμανιστικών οδηγιών του, τότε τη βάψατε και ούτε το «έξυπνο» κινητό σας δεν θα μπορεί να σας βοηθήσει…

ΔΥΟ είναι τα κυριότερα προβλήματα των καινοτόμων τεχνολογιών: το πρώτο, σχετίζεται με τον πραγματικό έλεγχο που θα έχουν οι άνθρωποι πάνω στα τεχνολογικά τους δημιουργήματα και, το δεύτερο, κατά πόσο τα προϊόντα της τεχνητής νοημοσύνης που θα έχουν τη δυνατότητα να ενεργούν και αποφασίζουν ανεξάρτητα, θα ακολουθούν τους ανθρώπινους ηθικούς και κοινωνικούς κανόνες.

ΜΕ άλλα λόγια, τι γίνεται αν ένα ρομπότ ή ένας πανίσχυρος ηλεκτρονικός υπολογιστής, που διαχειρίζεται ένα ολόκληρο σύστημα, όπως αυτό των συγκοινωνιών ή της ηλεκτροδότησης, για παράδειγμα, διαγράψει ή αντικαταστήσει τα δεδομένα που έχει με… δικά του;

Ή τι θα γίνει αν ένας άλλος ηλεκτρονικός υπολογιστής, που έχει προγραμματιστεί να αντιδρά ακαριαία σε περίπτωση που μια χώρα δεχτεί χτύπημα «αντιδράσει», χρησιμοποιώντας και το πυρηνικό οπλοστάσιο, λόγω λανθασμένου υπολογισμού των κινδύνων αντιπάλου χτυπήματος.

ΚΑΙ ακόμα: ποιος θα αναλάβει την ευθύνη, αν ένα αυτοκίνητο χωρίς οδηγό, σκοτώσει κάποιον πεζό ή επιβάτη παρόμοιου αυτοκινήτου; 

ΤΙ θα γίνει, επίσης, αν ένα μη επανδρωμένο αεροπλάνο, σαν αυτό που ήδη χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί, λαμβάνοντας υπόψη του τα δεδομένα που έχει, αρχίζει να βομβαρδίζει τους «εχθρούς»;

ΤΑ ερωτήματα είναι πολλά και μέχρι τώρα δεν έχουν ακόμα απαντηθεί πειστικά, αφού τα άλματα της τεχνολογίας είναι τόσο συχνά και μεγάλα, που η κοινωνία και οι νομοθέτες της δεν μπορούν να τα παρακολουθήσουν και να προσαρμοστούν στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις. 

ΜΕ αυτό δεν θέλω να πω ότι η τεχνολογία εγκυμονεί κινδύνους για την ανθρωπότητα, αλλά ότι μας έχει εδώ και χρόνια ξεπεράσει…

ΑΛΛΩΣΤΕ, τα ρομπότ που κάποτε φοβόμαστε δεν έρχονται… Είναι ήδη εδώ!

ΕΧΟΥΝ εισβάλει στην καθημερινότητά µας µε τον πιο ύπουλο αλλά -παράλληλα- σαγηνευτικό τρόπο. Μας διευκολύνουν, µας εντυπωσιάζουν και µας φοβίζουν… 

Η κοινωνία µας έχει αλλάξει ανεπιστρεπτί και εμείς καλούμαστε στο ταξίδι της ζωής να είμαστε, θέλουμε δεν θέλουμε, συνοδοιπόροι μηχανών-ρομπότ.

Η ρομποτική δεν είναι πλέον ένας χώρος που ανήκει αποκλειστικά στις µεγάλες παραγωγές του Χόλιγουντ και τις ευφάνταστες εμπνεύσεις των δημιουργών videogames. 

ΑΠΟΤΕΛΕΙ εδώ και πολλά χρόνια κομμάτι της καθημερινότητάς µας µε τρόπους που οι περισσότεροι δεν έχουμε καν αντιληφθεί. 

Ο ρυθμός εξέλιξης της τεχνολογίας αυξάνεται µε γεωμετρική πρόοδο αν όχι ταχύτερα. Δέκα χρόνια πριν, τα ρομπότ βρίσκονταν κυρίως σε εργοστάσια κάνοντας συγκεκριμένες δουλειές για τις οποίες ήταν λεπτομερώς προγραμματισμένα. Το πρώτο βιομηχανικό ρομπότ που χρησιμοποιήθηκε στην αυτοκινητοβιομηχανία εγκαταστάθηκε το 1961 από την General Motors σε ένα από τα εργοστάσιά της στο Νιου Τζέρσεϊ. 

ΕΚΕΙΝΟ το ρομπότ είχε καθήκον να σηκώνει κομμάτια μετάλλου πολύ υψηλής θερμοκρασίας και να τα τακτοποιεί σε στοίβες. Μια δουλειά πολύ δύσκολη και σίγουρα επικίνδυνη για τους εργάτες. 

ΕΚΕΙΝΗ την εποχή, φυσικά, δεν υπήρχε υπολογιστής για να ελέγχει τις κινήσεις του ρομπότ και οι εντολές ήταν αποθηκευμένες σε έναν μαγνητικό δίσκο. Το 1966 ξεκινά η ευρεία χρήση των ρομπότ στην αυτοκινητοβιομηχανία και από τότε η εξέλιξη ήταν ραγδαία. 

ΣΗΜΕΡΑ υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε λειτουργία σε όλο τον κόσμο σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο ρομπότ, σε διάφορους κλάδους.

ΣΗΜΕΡΑ, όμως, τα έχουμε βάλει και στην καθημερινή µας ζωή. Τα έχουμε προγραμματίσει να εκτελούν συγκεκριμένες επαναλαμβανόμενες λειτουργίες. Έτσι υπάρχουν ρομπότ ικανά να καθαρίσουν το σπίτι, να μαγειρέψουν ή να µας διασκεδάσουν. 

TΑ ATM, τα μηχανήματα για check-in, οι μηχανές του καφέ, οι ηλεκτρικές σκούπες, τα smart τηλέφωνα, τα GPS, και άλλα πολλά, όχι απλώς διευκολύνουν τη ζωή µας, αλλά µας έχουν γίνει και απαραίτητα. 

ΚΑΙ ενώ κάποτε γινόταν λόγος για την απειλή της αυτοματοποίησης, για τις μηχανές αυτές που θα ελέγχουν τη ζωή µας και θα εξαρτόμαστε απ’ αυτές, σήμερα, όχι µόνο έχουν γίνει αποδεκτές, αλλά µας εντυπωσιάζουν, µας γοητεύουν και τις αναζητάμε. Το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο και θα χρειαστούν πολλά χρόνια ακόμα να απαντηθεί, είναι κατά πόσον τα ρομπότ, η τεχνητή νοημοσύνη και όσα την ακολουθούν είναι όνειρο ή εφιάλτης;

ΑΝ θέλετε τη γνώμη μου, πιστεύω ότι είναι και τα δύο. Μη ξεχνάτε, άλλωστε, ότι τα όνειρα και οι εφιάλτες είναι αδέλφια, παιδιά της ίδιας μάνας…

ΟΛΑ θα εξαρτηθούν από τις συγκυρίες -αυτό δηλαδή που αποκαλούμε τύχη- από τους ανταγωνισμούς και τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθεί η υψηλή τεχνολογία, που για εμάς συνεχίζει να παραμένει άγνωστη, σε περίπτωση μιας παγκόσμιας κρίσης.

ΑΝ γίνει κάτι τέτοιο, ας ελπίσουμε ότι η τεχνολογία θα έχει προχωρήσει περισσότερο και σε έναν ενδεχόμενο παγκόσμιο πόλεμο οι «μηχανές» να είναι αυτές που θα παραταχθούν στο πεδίο της μάχης.

ΑΠΟ αυτό το σημείο δεν απέχουμε πάρα πολύ. Από αυτό που απέχουμε δεκαετίες, είναι να γίνει ένας τέτοιος πόλεμος -μεταξύ μας- σε έναν άλλο πλανήτη.