Πόνος στη μέση, ναυτία και «μεταλλική» γεύση: αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που προκαλούν οι «πέτρες» στο σώμα. Αν και οι κάθε είδους λίθοι είναι πολύ συνηθισμένοι, συχνά δεν διαγιγνώσκονται _ κυρίως διότι είναι πολλά όσα αγνοεί γι’ αυτούς η ιατρική κοινότητα. Ειδικοί από τη Βρετανία εξηγούν από ποιους λίθους κινδυνεύουμε και ποια είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία.
ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΗ ΧΟΛΗ
Συνήθως προκαλούν ναυτία, έμετο και οξύ πόνο στη πάνω δεξιά πλευρά της κοιλιάς, που μπορεί να εξαπλώνεται έως τον δεξιό ώμο. Η κρίση του πόνου μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως τρεις ώρες. Μερικές φορές τα συμπτώματά τους συγχέονται με αυτά άλλων ασθενειών, όπως της πνευμονίας.
ΑΙΤΙΕΣ
Οι χολόλιθοι είναι μάζες στερεών ουσιών (λ.χ. χοληστερόλη, ασβέστιο), που δημιουργούνται στη χοληδόχο κύστη ή στον χοληδόχο πόρο (είναι το «σωληνάκι» που ενώνει τη χοληδόχο κύστη με το λεπτό έντερο). Οι ασθενείς μπορεί να έχουν μία ή περισσότερες πέτρες. Όπως εξηγεί ο δρ Άντον Εμάνουελ, γαστρεντερολόγος στο Νοσοκομείο του University College στο Λονδίνο, οι χολόλιθοι μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά αυξάνονται οι πιθανότητες καθώς μεγαλώνουμε. Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άνδρες. Η διατροφή με πολλά λίπη και τα περιττά κιλά ευνοούν την εμφάνισή τους.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Όταν οι χολόλιθοι δεν προκαλούν συμπτώματα, συνήθως δεν χρειάζονται θεραπεία. Η κατανάλωση άφθονων υγρών διευκολύνει την αποβολή τους από τον οργανισμό. Εάν οι λίθοι προκαλούν συμπτώματα αλλά είναι μικροί έως μεσαίου μεγέθους, υπάρχουν φάρμακα που μπορεί να τους διαλύσουν. Οι μεγάλοι λίθοι αφαιρούνται χειρουργικά (συνήθως μαζί με τη χοληδόχο κύστη), διότι μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις και αποφράξεις στο πεπτικό σύστημα.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Η διατροφή λίγων λιπαρών και η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους ίσως βοηθήσουν.
ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΜΥΓΔΑΛΕΣ
Οι επασβεστώσεις στις αμυγδαλές εμφανίζονται ως λευκά στίγματα και προκαλούν δυσκολία ή πόνο στην κατάποση, κακοσμία και «μεταλλική» γεύση.
ΑΙΤΙΕΣ
Οι επασβεστώσεις εμφανίζονται ότι παγιδεύονται σε κοιλότητες των αμυγδαλών μάζες αποτιτανωμένης τροφής, βλέννα και βακτήρια, κατά τη δρα Αναστασία Ραχμανίδου, ωτορινολαρυγγολόγο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λιούισαμ, στο Λονδίνο. Οι ενήλικοι είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν επασβεστώσεις (οι αμυγδαλές τους είναι μεγαλύτερες και με το πέρασμα του χρόνου μεγαλώνουν οι κοιλότητες που εκ φύσεως έχουν οι αμυγδαλές). Αυξημένο κίνδυνο επασβεστώσεων διατρέχουν όσοι έχουν περάσει αμυγδαλίτιδα, ενώ η λήψη ορισμένων φαρμάκων (λ.χ. αντιυπερτασικά, παυσίπονα, αντικαταθλιπτικά) και η ξηροστομία ευνοούν την εμφάνισή τους.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εάν δείτε στις αμυγδαλές σας λευκά στίγματα, πρέπει οπωσδήποτε να ελεγχθούν από γιατρό, λέει η δρ Ραχμανίδου. Η μάσηση ενός σκληρού κράκερ κάθε μέρα μπορεί να συμβάλλει στην απομάκρυνσή τους _ το ίδιο και το να βγάζετε με δύναμη τη γλώσσα προς τα έξω και οι πλύσεις με ζεστό αλατόνερο. Εάν οι επασβεστώσεις είναι πολύ σκληρές, ίσως χρειαστεί επέμβαση με λέιζερ. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Η καλή στοματική υγιεινή (βούρτσισμα, οδοντικό νήμα) και η χρήση μη αλκοολούχου στοματικού διαλύματος δύο φορές την ημέρα ίσως βοηθήσουν. Επίσης να πίνετε άφθονο νερό.
ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΑ ΝΕΦΡΑ
Η νεφρολιθίαση χαρακτηρίζεται από αφόρητο πόνο χαμηλά στην πλάτη που εξαπλώνεται μπροστά, εκδηλώνεται ξαφνικά και μπορεί να διαρκέσει έως τρεις ώρες. Άλλα συμπτώματα είναι αίμα ή θολότητα στα ούρα, αίσθημα ναυτίας ή εμέτου, συχνουρία ή αίσθημα καύσου κατά την ούρηση.
ΑΙΤΙΕΣ
Οι «πέτρες» στα νεφρά σχηματίζονται όταν κρυσταλλοποιούνται και συσσωρεύονται στο εσωτερικό των νεφρών υποπροϊόντα του μεταβολισμού που φυσιολογικά θα αποβάλλονταν με τα ούρα. Το μέγεθός τους μπορεί να φτάσει αυτό μιας μπάλας του γκολφ. Όπως εξηγεί ο δρ Ρόμπερτ Κάλβερτ, ουρολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Λίβερπουλ, η κατανάλωση πολλών πρωτεϊνών (κρέατος), η χρήση πολλών καθαρτικών και η ανεπαρκής κατανάλωση υγρών, ευνοούν την εμφάνισή τους. Το ίδιο και οι συχνές ουρολοιμώξεις. Όταν κάποιος έχει «πέτρα» στα νεφρά, έχει 50% πιθανότητες να ξαναπαρουσιάσει μέσα σε μία πενταετία.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Συχνά οι λίθοι αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσω των ούρων. Όσοι δεν αποβληθούν, μπορεί να διαλυθούν με λιθοτριψία (με κύματα ενέργειας ή λέιζερ) ή, αν χρειαστεί, να αφαιρεθούν χειρουργικά.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Ο δρ Κάλβερτ συνιστά να πίνουμε πολλά υγρά, ώστε τα ούρα να είναι σχεδόν διαυγή (κατά μέσον όρο απαιτούνται 2-4 λίτρα την ημέρα). Επίσης πρέπει να αποφεύγεται η υπερκατανάλωση κρέατος.
ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΗΝ ΟΥΡΟΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ
Προκαλούν δυσκολίες στην ούρηση ή συχνουρία, αίμα στα ούρα, ερεθισμό, μερικές φορές λοιμώξεις και αμβλύ ή οξύ πόνο στη μέση, στο ισχίο, στην άκρη του πέους ή στο όσχεο, ο οποίος επιδεινώνεται με τις απότομες κινήσεις και τη γυμναστική.
ΑΙΤΙΕΣ
Δημιουργούνται όταν κρυσταλλοποιούνται υποπροϊόντα του μεταβολισμού, επειδή δεν αδειάζει κανονικά η ουροδόχος μύστη. Συνηθέστερη αιτία στους άντρες είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν όταν αλλάζει η οξύτητα των ούρων λόγω ανεπαρκούς κατανάλωσης υγρών. Είναι επίσης πιθανότεροι σε όσους ταλαιπωρούνται από επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η διάμετρός τους συνήθως κυμαίνεται από 0,2 έως 2 εκατοστά, αν και μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες. Οι μικροί μπορεί να αποβληθούν δίχως θεραπεία. Οι μεγαλύτεροι αφαιρούνται με κυστεοσκόπηση (εισαγωγή κάμερας στην κύστη, σπάσιμο των λίθων και απομάκρυνση των θραυσμάτων).
ΠΡΟΛΗΨΗ
«Να πίνετε άφθονα υγρά, τουλάχιστον 10 ποτήρια την ημέρα», συνιστά ο καθηγητής Ρότζερ Κέρμπι, από το Κέντρο Προστάτη του Λονδίνου. Μια διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο μπορεί να αποτρέψει τις υποτροπές.
ΛΙΘΟΙ ΤΩΝ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ
Προκαλούν πόνο και διόγκωση που ίσως δυσχεράνουν την κατάποση.
ΑΙΤΙΕΣ
Εκδηλώνονται όταν αλληλεπιδρούν νεκρά κύτταρα με χημικές ουσίες του σάλιου και δημιουργούν κρυστάλλους, που μπορεί να αποφράξουν τους σιελογόνους αδένες, παρεμποδίζοντας τη ροή του σάλιου.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οι μικροί λίθοι είναι δυνατόν να αποβληθούν με τη διέγερση της παραγωγής σάλιου (μπορεί λ.χ. να φάει ο πάσχων κάτι πολύ ξινό ή πολύ πικρό). Υπάρχουν επίσης θεραπείες με ακουστικά κύματα (μοιάζουν με δυνατούς υπερήχους) για τους μεσαίου μεγέθους λίθους, ενώ για τους μεγάλους λίθους απαιτείται χειρουργική αφαίρεση.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Η συχνή κατανάλωση υγρών, ώστε το στόμα να είναι ενυδατωμένο και υγρό, μπορεί να βοηθήσει.