Τη λογική τού «όλοι βγαίνουν κερδισμένοι» προβάλλει ο κ. Χριστόφιας στην επιστολή προς τους εταίρους της Κοινότητας όπου αναπτύσσει την πρότασή του σε τρεις άξονες για να δοθεί ώθηση στις συνομιλίες και να επισπευσθεί η διαδικασία λύσης.

Τα πλεονεκτήματα του πακέτου προτάσεων σε τρεις άξονες για τα επόμενα βήματα του Κυπριακού, το οποίο είχε ανακοινώσει στις 15 Ιουλίου, παρουσιάζει με αρκετές λεπτομέρειες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε επιστολή του προς τους 26 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επιστολή, το πλήρες κείμενο της οποίας έχει έκταση δύο σελίδων, στάλθηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες στις 21 Ιουλίου.

Σε αυτή, ο Δημήτρης Χριστόφιας επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του για λύση το συντομότερο δυνατό και τονίζει ότι αν η πρότασή του γίνει αποδεκτή από την τουρκική πλευρά, θα δοθεί σημαντικότατη ώθηση στις συνομιλίες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει μεγάλη έμφαση στη διασύνδεση του περιουσιακού με το εδαφικό και το θέμα των εποίκων, εξηγώντας με επιχειρήματα γιατί η ταυτόχρονη συζήτησή τους είναι αναγκαία. Επιπλέον, αφιερώνει μεγάλο μέρος της επιστολής στην πρότασή του για την Αμμόχωστο, τονίζοντας ότι η επιστροφή των Βαρωσίων με ταυτόχρονο άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου και αναστύλωση της εντός των τειχών πόλης της Αμμοχώστου θα ωφελήσει και τις δύο κοινότητες, ενώ επιπλέον θα ξεπαγώσει τα ενταξιακά κεφάλαια της Τουρκίας που παραμένουν στο ψυγείο λόγω του Κυπριακού. Τέλος, η επιστολή καταλήγει με την πρόταση Χριστόφια για διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης. Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσιάζει τις προτάσεις του ως πακέτο, αλλά σε κανένα σημείο δεν διευκρινίζει ότι οι τρεις άξονες είναι αναπόσπαστοι ο ένας από τον άλλον, κι ότι είτε θα συζητηθούν και οι τρεις μαζί ή το πακέτο αποσύρεται.

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Το πλήρες κείμενο της επιστολής του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι το ακόλουθο: 

«Εξοχότατε,
Σε πρόσφατη δημόσια ομιλία μου, είχα την ευκαιρία να στείλω ένα ισχυρό μήνυμα στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, υποσχόμενος ότι θα εργαστώ με τον ίδιο ζήλο για να επιτύχω λύση που θα φέρει τις δύο κοινότητες μαζί και πάλι και θα διασφαλίσει συνθήκες διαρκούς ειρήνης και ασφάλειας στην κοινή μας πατρίδα. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα ζουν μαζί, στο πλαίσιο μιας δικοινοτικής και διζωνικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, ως περιγράφεται στις Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Με κίνητρο τον πόθο για αποφασιστική προώθηση των προσπαθειών για μια σύντομη λύση, έχω υποβάλει ένα πακέτο προτάσεων το οποίο, αν γίνει αποδεκτό από την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή πλευρά, θα δώσει νέα ώθηση στη διαπραγματευτική διαδικασία.

Το πρώτο μέρος της πρότασής μου αφορά τη σύνδεση και ταχεία συζήτηση τριών διαπραγματευτικών κεφαλαίων, συγκεκριμένα αυτών του Περιουσιακού, των Εδαφικών Αναπροσαρμογών και του κεφαλαίου που αφορά ζητήματα Υπηκοότητας, Αλλοδαπών, Μετανάστευσης και Ασύλου. Αυτά τα τρία κεφάλαια είναι διασυνδεδεμένα κατά φυσικό, λογικό και πολιτικό τρόπο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, μεταξύ άλλων, ξένοι πολίτες (π.χ. έποικοι) κατέχουν σήμερα περιουσίες που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους εκτοπισμένους και θα διεκδικηθούν από τους νόμιμους ιδιοκτήτες τους. Επίσης πολλές από τις περιουσίες που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους βρίσκονται σε περιοχές που θα επιστραφούν με εδαφική αναπροσαρμογή, γεγονός που συνδέει άμεσα τα κεφάλαια του Περιουσιακού και των Εδαφικών Αναπροσαρμογών.

Το κεφάλαιο των περιουσιών, από μόνο του, έχει συζητηθεί με τον κ. Ταλάτ σε 18 συναντήσεις και επίσης με τον κ. Έρογλου από το Μάιο, χωρίς δυστυχώς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το ζήτημα των ξένων υπηκόων συζητήθηκε επίσης με τον κ. Ταλάτ σε 7 συναντήσεις, χωρίς αποτέλεσμα. Είμαι πεπεισμένος ότι για να υπάρξει πρόοδος θα πρέπει οι περαιτέρω συνομιλίες να αποτελούνται από τα τρία διασυνδεδεμένα κεφάλαια που αναφέρονται ανωτέρω.
Αποτελεί ειλικρινή πόθο μου η ολοκλήρωση των συνομιλιών όσο το δυνατόν συντομότερα. Είμαι βέβαιος ότι η ταυτόχρονη συζήτηση των τριών κεφαλαίων θα οδηγήσει σε συμπύκνωση του χρόνου που απαιτείται για τις διαπραγματεύσεις. Το αναφέρω, γνωρίζοντας ότι θα πρέπει επίσης να συζητήσουμε ξανά τα κεφάλαια της Διακυβέρνησης, της Οικονομίας και των Ζητημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κατά δεύτερο λόγο, επιστρέφω στην πρότασή μου για την Αμμόχωστο, ένα ζήτημα για το οποίο σας έγραψα και προηγουμένως. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί το πιο σημαντικό μέτρο, με σπουδαία οφέλη και για τις δύο κοινότητες. Η θετική επίδραση, κυρίως στη συμπιεσμένη τουρκοκυπριακή οικονομία, δεν μπορεί να έλθει σε καλύτερη στιγμή. Επίσης η θετική συμβολή της πρότασης στην ίδια τη διαπραγματευτική διαδικασία και στην ανύψωση του ηθικού του κυπριακού λαού θα είναι ζωτική και άμεση, μολονότι η πλήρης εφαρμογή του πακέτου θα απαιτήσει χρόνο.

Το πακέτο της Αμμοχώστου είναι ισορροπημένο. Η αποκατάσταση της εντός των τειχών πόλης της Αμμοχώστου, με τον ιστορικό και αρχαιολογικό της χαρακτήρα, μια κοινή κληρονομιά και των δύο κοινοτήτων, και η λειτουργία του Λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την εποπτεία της ΕΕ θα ωφελήσει σημαντικά την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η αποκατάσταση των Βαρωσίων, για να επιστραφούν στους νόμιμους κατοίκους τους σύμφωνα με την Απόφαση 550 (1984) του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν θα ωφελήσει μόνο την ελληνοκυπριακή κοινότητα, αλλά επίσης θα αυξήσει τη βιωσιμότητα του Λιμανιού της Αμμοχώστου. Η Τουρκία θα κερδίσει επίσης από την εφαρμογή αυτής της πρότασης, καθώς η γενική θετική ώθηση θα οδηγήσει σταδιακά στο ξεπάγωμα των κεφαλαίων στην ενταξιακή της διαδικασία με την ΕΕ.
Τέλος, θα ήθελα επίσης να προτείνω την ιδέα μιας διεθνούς διάσκεψης, που θα διεξαχθεί στην κατάλληλη χρονική στιγμή, υπό την αιγίδα του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών και στην οποία θα συμμετέχουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Εγγυήτριες Δυνάμεις, η Κυπριακή Δημοκρατία και οι δύο κυπριακές κοινότητες. Η ατζέντα αυτής της διάσκεψης θα καλύπτει τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού, όπως είναι η Ασφάλεια και οι Εγγυήσεις και τα εναπομείναντα ζητήματα για τους εποίκους. Θα λάβει χώρα αμέσως μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων για το συνταγματικό και τις άλλες εσωτερικές πτυχές του προβλήματος.

Η δέσμευσή μου σε μια σύντομη λύση του Κυπριακού παραμένει όπως πάντα ισχυρή. Πιστεύω ότι αυτή η δέσμη προτάσεων θα βοηθήσει στην επίτευξη σημαντικής προόδου στις προσπάθειές μας. Σας ευχαριστώ και πάλι για το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον και τη βοήθειά σας.

Δημήτρης Χριστόφιας
Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας».