Για την μη κυβερνητική οργάνωση Victorian Women’s Trust, μία πλατφόρμα συνεργασίας για δραστήριες γυναίκες στην Πολιτεία της Βικτώριας, η φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι μία ιδανική ευκαιρία να παρουσιάσουν τον νέο κατάλογο γυναικών που σχετίζονται με την οργάνωση. Δεκάδες σπουδαίες γυναίκες, από τον χώρο των επιστημών, των τεχνών, των επιχειρήσεων, της πολιτικής, κάθε πτυχής της δημόσιας ζωής, δίνουν το παρών, πρόθυμες να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με άλλες γυναίκες που το έχουν ανάγκη.
Η Δρ. Μελίσσα Πετράκη είναι μία από τις πολλές Ελληνίδες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο. Λέκτορας στον τομέα της Νοσηλευτικής και Επιστημών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Monash, η Δρ. Πετράκη είναι περήφανη που είναι μέρος αυτής της πανστρατιάς γυναικών που πολεμούν για την ισότητα, προσφέροντας την εικοσαετή εμπειρία της ως κοινωνική λειτουργός και ερευνήτρια στον τομέα της ψυχικής υγείας. “Με ευχαριστεί ιδιαίτερα το ότι τόσες πολλές γυναίκες συμμετέχουν σ’ αυτήν την πρωτοβουλία και ότι είμαι μέρος ενός ιστού ποικιλομορφίας, σε ό,τι αφορά την ηλικία, το φύλο, την κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική καταγωγή” εξηγεί η ίδια.
“Με ευχαριστεί το ότι αναγνωρίζεται η εργασία στον τομέα της ψυχικής υγείας και ελπίζω να προσφέρω, είμαι ανοιχτή στην επικοινωνία και ίσως μπορέσω κι εγώ να βρω άλλες γυναίκες να συνεργαστούμε. Είναι μία εξαιρετική ευκαιρία για όλες τις γυναίκες που σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να ήταν κρυμμένες, ή αόρατες, να συνεργαστούν. Είναι μία εξαιρετική πρωτοβουλία”. Η ίδια ήρθε πρώτη φορά σε επαφή με τον οργανισμό όταν αναζητούσε χρηματοδότηση για την δουλειά της στο πανεπιστήμιο Monash, όπου διδάσκει στο τμήμα κοινωνικών λειτουργών, με σκοπό την επανεκπαίδευση εργαζομένων ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και να παρεμβαίνουν σε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και κυρίως εκεί όπου εμπλέκεται η ασφάλεια παιδιών και γυναικών. “Το Victorian Women’s Trust λειτουργεί σαν μία πύλη για οποιονδήποτε θέλει να συνεργαστεί με γυναίκες σε διάφορους τομείς, να τους δώσει την ευκαιρία να αναλάβουν ηγετική δράση και ειδικά όπου απαιτείται συγκεκριμένη γυναικεία οπτική”, εξηγεί.
Η ΛΕΣΧΗ ΤΩΝ ΜΕΣΗΛΙΚΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΑΝΔΡΩΝ
Όσο για την συγκεκριμένη χρονική στιγμή της παρουσίασης του νέου καταλόγου συνεργαζομένων γυναικών, δεν είναι καθόλου τυχαία, την στιγμή που οι γυναίκες ανά τον κόσμο διεκδικούν εκ νέου μια θέση στο επίκεντρο της προσοχής, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια του φεμινισμού με σύγχρονο τρόπο. “Υπάρχει ακόμα μία παρεξήγηση γύρω από τον φεμινισμό, ότι πρόκειται για γυναίκες που είναι εναντίον των ανδρών, κάτι που δεν ισχύει” λέει η Δρ. Πετράκη, περιγράφοντας την εμπειρία της διδάσκοντας νέες γυναίκες που τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην αγορά εργασίας. “Υπάρχει ακόμη μεγάλη ανάγκη προώθησης των γυναικών και παρουσίασης της δουλειάς και της επιτυχίας τους”, εξηγεί, τονίζοντας ότι ακόμη οι γυναίκες απουσιάζουν από πολλές πλατφόρμες της δημόσιας ζωής, όπως είναι τα διοικητικά συμβούλια εταιρειών, τα ανώτερα επίπεδα λήψης αποφάσεων, ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, η κυβέρνηση.
“Οι γυναίκες πασχίζουν να κερδίσουν μία θέση στο τραπέζι των αποφάσεων και ακόμα και όταν το καταφέρνουν, η συζήτηση αφορά τις άδειες μητρότητας, ή το ποιος παίρνει τα παιδιά από το σχολείο, κάτι που θεωρείται ακόμα γυναικεία δουλειά”. Θα περίμενε κανείς ότι τέτοια ζητήματα στον εργασιακό χώρο θα είχαν λυθεί προ καιρού. “Το πρόβλημα είναι ότι αυτά τα ζητήματα έχουν εξαφανιστεί από την συζήτηση”, τονίζει η Δρ. Πετράκη.
“Πρέπει να προσπαθούμε συνεχώς για την μεγαλύτερη εκπροσώπηση στα κέντρα αποφάσεων, να συζητάμε συνεχώς για το πώς γίνεται η κατανομή εργασίας και πώς σκεφτόμαστε για τον χώρο εργασίας και πώς σεβόμαστε την ποικιλομορφία”.
Η ίδια περιγράφει την διαδικασία λήψης αποφάσεων σαν έναν τομέα που μοιάζει με “λέσχη μεσήλικων λευκών ανδρών που προέρχονται από παρόμοια περιβάλλοντα, με παρόμοια παιδεία σε ιδιωτικά σχολεία, από πλούσιες οικογένειες, με γυναίκες που δεν δουλεύουν και βοηθητικό προσωπικό στο σπίτι”. Αυτοί οι άνθρωποι, όταν βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης, τείνουν να στελεχώνουν τα διοικητικά συμβούλια με τους ομοίους τους. “Όταν όλοι συμφωνούν μεταξύ τους γιατί προέρχονται από παρόμοια περιβάλλοντα και ζουν παρόμοιες ζωές, αυτό δεν τους επιτρέπει μεγάλη δημιουργικότητα στη διαδικασία της λήψης αποφάσεων”.
Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΑΠΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΧΕΡΙ
Η ίδια το ξέρει καλά αυτό, καθώς έχει δει από κοντά το φαινόμενο στα ανώτατα κλιμάκια του πανεπιστημιακού χώρου. Και το ξέρει, γιατί η ίδια έχει επίγνωση του διαφορετικού περιβάλλοντος από το οποίο προήλθε, ως παιδί μικτού γάμου. Η μητέρα της μετανάστευσε από την Αγγλία, όταν ήταν 19 χρόνων. Προτού φύγει, πήρε μαθήματα κομμωτικής, κατόπιν προτροπής του πατέρα της, ώστε να έρθει στην Αυστραλία γνωρίζοντας μια τέχνη. Όμως, το δίπλωμά της δεν αναγνωριζόταν στην νέα πατρίδα.
“Η Αυστραλία της απαγόρευε να κόψει τα μαλλιά οποιουδήποτε” γελάει η Μελίσσα Πετράκη, περιγράφοντας ότι αυτή η κατάσταση δεν έχει αλλάξει και πολύ, σε ό,τι έχει να κάνει με την αναγνώριση πτυχίων και δεξιοτήτων. Τελικά, η μητέρα της κατέληξε να κάνει δουλειά γραφείου και να δημιουργήσει οικογένεια με έναν Έλληνα, ο οποίος είχε έρθει μικρός από την Ελλάδα.
“Μετά τον πόλεμο, όταν ακόμα επικρατούσε αναταραχή στην Ελλάδα, η γιαγιά και ο παππούς μου αποφάσισαν να έρθουν εδώ για μια ευκαιρία καλύτερης ζωής” λέει. “Δούλευαν ανάποδες βάρδιες, ώστε να είναι πάντοτε κάποιος στο σπίτι να προσέχει τα παιδιά. Ξέρω όλες τις ιστορίες για τους ανθρώπους που δυσκολεύονται με την γλώσσα, που δουλεύουν στα εργοστάσια, που φτιάχνουν κεντήματα στο σπίτι για να βγάλουν τα προς το ζην, που μεγαλώνουν παιδιά ελπίζοντας για κάτι καλύτερο, να τα στείλουν στο πανεπιστήμιο να σπουδάσουν. Αυτές είναι οι ρίζες μου” εξηγεί. “Ήμουν το κοντό, στρουμπουλό, χαρούμενο ελληνόπουλο που έτρωγε τα διαφορετικά φαγητά στο σχολείο -ντολμάδες, κεφτεδάκια και τυροπιτάκια- όλες αυτές τις λιχουδιές που είναι μέρος της ταυτότητάς μου. Κι ενώ έμοιαζα Ελληνίδα, δεν μιλούσα Ελληνικά, μιλούσα Αγγλικά με τέλεια βρετανική προφορά, γιατί έτσι μιλούσε η μητέρα μου, αυτό άκουγα στο σπίτι”.
Η Δρ Πετράκη θυμάται τον πατέρα της να δουλεύει νυχθημερόν -το πρωί ως καθηγητής σε γυμνάσιο, το βράδυ ως σπουδαστής λογιστικής και στην συνέχεια ως λογιστής- κυρίως όμως τον θυμάται να τρέχει πάντοτε να βοηθήσει τους νεοφερμένους Έλληνες μετανάστες. “Επειδή ήταν μορφωμένος, τον φώναζαν πάντα να τους βοηθήσει με τα έγγραφα και τις υπηρεσίες. Οπότε ξέρω την εμπειρία της μετανάστευσης, από δεύτερο χέρι όμως, έχω δει πολλές φορές την ίδια διαδικασία και ξέρω πόση αξιοπρέπεια έχουν δείξει οι άνθρωποι αυτοί που καταφέρνουν να μην παραπονιούνται, αλλά να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες με χιούμορ και σκληρή δουλειά”.
Η ΨΥΧΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΞΕΝΗ ΧΩΡΑ
Αυτού του είδους η ανατροφή σίγουρα έπαιξε κάποιο ρόλο στην επαγγελματική πορεία της, παραδέχεται η Δρ Πετράκη. “Πιθανότατα, πλαγίως, πυροδότησε το ενδιαφέρον μου για τους ανθρώπους, την προσπάθειά μου να τους κατανοήσω. Γιατί πάντοτε ήμουν μετέωρη ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς, μεγαλώνοντας. Αυτή η αίσθηση του να είμαι απέξω και να προσπαθώ να μπω μέσα, να έχω περιέργεια, ή μάλλον το ότι ήμουν μέλος της κοινωνίας, αλλά ήμουν και φορέας ποικιλομορφίας, με οδήγησε σε μία σταδιοδρομία όπου προσπαθώ να καταλάβω τα πράγματα και να βοηθήσω τους ανθρώπους να τα βγάλουν πέρα”. Έτσι ακολούθησε σπουδές Ψυχολογίας και κοινωνικής εργασίας, με ένα διάλειμμα στο οποίο έκανε πολλές δουλειές, από πωλήτρια, μέχρι βοηθός και φροντίστρια ηλικιωμένων.
“Με πλήρωνε ο Δήμος για να κάνω τα ψώνια τους, να τους καθαρίζω, να τους βοηθάω να πλυθούν. Συχνά επρόκειτο για ανθρώπους απομονωμένους, οπότε η παρουσία μου τους πρόσφερε παρέα. Ήταν πολύ χρήσιμη και αποκαλυπτική εμπειρία, με βοήθησε να αποφασίσω για το επόμενο βήμα των σπουδών μου”. Μετά από τις σπουδές της, ακολούθησε μία δεκαετία εργασίας στον χώρο της ψυχικής υγείας, σε νοσοκομεία και φορείς της κοινότητας, στον χώρο της πρόληψης αυτοκτονιών και τη βοήθεια οικογενειών που αντιμετωπίζουν ψυχωτικές ασθένειες – κάτι που όπως λέει, δεν απέχει πολύ από τη μετανάστευση.
“Την πρώτη φορά που αντιμετωπίζεις ένα ψυχωτικό επεισόδιο, το σύστημα υπηρεσιών είναι μία ξένη χώρα” εξηγεί. “Όσο για την διάγνωση και τον τρόπο που μιλάνε για σένα, είναι σαν να ακούς μία ξένη γλώσσα. Είναι μεγάλη τιμή για μένα να μπορώ να βοηθήσω μία οικογένεια που το περνά αυτό, να αποκτήσει γνώση και σιγουριά, να καταλάβει τι συμβαίνει”. Τι είναι αυτό που έχει καταλάβει η ίδια για την ανθρώπινη κατάσταση, μέσα από όλη αυτήν την δουλειά; “Έχω μάθει ότι οι άνθρωποι έχουν μεγάλες ψυχικές αντοχές και ακόμα μέσα σε τραγικές συνθήκες καταφέρνουν να τα βγάλουν πέρα, να μην χάσουν το χιούμορ τους και να έχουν μία καθημερινότητα. Αυτό είναι πάρα πολύ καθησυχαστικό για μένα”.