Xώμα ποτισμένο με το αίμα Αυστραλών, Νεοζηλανδών και Κυπρίων στρατιωτών που θυσιάστηκαν στη μάχη των Τεμπών στις 9 Απριλίου 1941, παρέλαβε η πρέσβειρα της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. Kate Logan, για να τοποθετηθεί σε μνημείο που θα κατασκευαστεί στο Σίδνεϊ, προς τιμήν των Αυστραλών που συμμετείχαν σε διεθνείς εκστρατείες.

Η τελετή έγινε μετά από αίτημα του Αμυντικού Ακόλουθου Νοτίου Ευρώπης της Αυστραλίας, για τη συλλογή μικρής ποσότητας χώματος από την περιοχή της Κοιλάδας των Τεμπών που έγινε δεκτό από το Δήμο Τεμπών.

Η κ. Logan τίμησε και ευχαρίστησε την Αμπελακιώτισα συγγραφέα κ. Βάσα Σολωμού – Ξανθάκη για τη συμβολή της στη διάσωση της ιστορικής μνήμης, καθώς μέσα από το διήγημά της «Ο Τύμβος», όπου περιγράφει με λεπτομέρειες τις τελευταίες στιγμές 30 στρατιωτών, μεταξύ αυτών και Αυστραλών, που βρήκαν καταφύγιο στο σχολείο του χωριού λίγο πριν πέσουν μαχόμενοι.

Στιγμιότυπα από την τελετή παράδοσης του χώματος

Η περιοχή των Τεμπών, όπως και άλλες τρεις τοποθεσίες στην Ελλάδα, θεωρούνται σημαντικές, διότι οι Αυστραλοί στρατιώτες πολέμησαν δίπλα στους Έλληνες κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για τη Βεύη Φλώρινας, το Ρέθυμνο και τον Πλατανιά Χανίων.

Σύμφωνα με τα όσα περιλαμβάνονται στο βιβλίο της κ. Σολωμού, στις 9 Απριλίου 1941, μια ομάδα τριάντα στρατιωτών αποτελούμενη από Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς και Κύπριους, με επικεφαλής Άγγλο αξιωματικό, φθάνουν στα Αμπελάκια. Αναζητούν τον πρόεδρο και το δάσκαλο του χωριού και τους γνωστοποιούν την αποστολή τους. Στόχος τους, η παρεμπόδιση της προέλασης των Γερμανών προς τη Νότια Ελλάδα. Επιλέγουν για το σκοπό αυτό την περιοχή Ανεμόμυλος. Επιζητούν φαγητό και στέγη. Ο δάσκαλος του χωριού τους φιλοξενεί στο σπίτι του, ενώ, με τη συνδρομή των κατοίκων, τους προσφέρονται εδέσματα και ο χώρος του σχολείου για τη διαμονή τους. Την επόμενη μέρα κατά τη διάρκεια της μάχης όλοι είναι νεκροί, εκτός από δύο.

Η συγκίνηση της συγγραφέως στην τελετή ήταν έκδηλη. «Έζησα για να δω από κοντά αυτή την κορυφαία στιγμή, όπως έζησα τις τελευταίες ώρες αυτών των γενναίων στρατιωτών, πριν χαθούν στη μάχη».

Δίπλα στην περιοχή Ανεμόμυλος, εκεί που έδωσαν τη μάχη, σκοτώθηκαν και θάφτηκαν αρχικά οι στρατιώτες, ο Δήμος Τεμπών έστησε μνημείο ως ελάχιστο φόρο τιμής και αναγνώρισης της θυσίας τους.

Η παράδοση του χώματος που θα τοποθετηθεί στο μνημείο στη Νέα Νότια Ουαλία έγινε από το δήμαρχο Τεμπών κ. Κωνσταντίνο Κολλάτο και τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κωνσταντίνο Αγοραστό.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε η βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και ηθοποιός κ. Άννα Βαγενά, η οποία τις επόμενες ημέρες θα μεταφέρει στο σανίδι του Θεσσαλικού Θεάτρου το διήγημα της κ. Σολωμού-Ξανθάκη, ο διοικητής της 1ης Στρατιάς αντιστράτηγος Δημοσθένης Ζερβάκης, οι τοπικές ηγεσίες της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας καθώς και κάτοικοι των Αμπελακίων.