Από το 2016 έως σήμερα πάνω από 11.700 συνταξιούχοι «ξενιτεύτηκαν» ή αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους, μακριά από παιδιά και εγγόνια, προκειμένου να ζήσουν με αξιοπρέπεια, κάτι που, λόγω του υψηλού κόστους ζωής και της χαμηλής αυστραλιανής σύνταξης γήρατος, είναι αδύνατο να επιτύχουν στην Αυστραλία.
Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της χώρας (Australian Bureau of Statistics – ΑΒS), ο αριθμός των συνταξιούχων που φεύγουν από την Αυστραλία για να ζήσουν μόνιμα σε άλλη χώρα, έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία δέκα χρόνια, ενώ το φαινόμενο, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία της ΑΒS, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην παροικία μας καθώς η Ελλάδα είναι η τρίτη δημοφιλέστερη χώρα εγκατάστασης.
«Πάντα ήθελα να επιστρέψω στην Ελλάδα» μου είπε ο συνάδελφος Μπάμπης Σταυρόπουλος, που αυτόν τον καιρό ετοιμάζει βαλίτσες, όπως εξάλλου γνωρίζουν πολλοί αναγνώστες μας, προκειμένου να επιστρέψει και εγκατασταθεί μόνιμα εκεί.
Έστω και αν για κάποιους συμπάροικους, όπως ισχύει και για τον Μπάμπη, η επιστροφή τους στην Ελλάδα ήταν όνειρο δεκαετιών, το οποίο τελικά καταφέρνουν να εκπληρώσουν, «το οικονομικό βοηθάει πολύ στο να πάρεις την απόφαση» πρόσθεσε ο ίδιος – και σίγουρα έχει δίκιο.
Είναι διαφορετικό να πληρώνεις $100 το μήνα για ηλεκτρικό στην Αυστραλία (πολύ συντηρητική εκτίμηση) και διαφορετικά να πληρώνεις $150 το τρίμηνο στην Ελλάδα. Το ότι το κόστος ζωής στην Ελλάδα ή σε άλλες χώρες του εξωτερικού είναι χαμηλότερο λόγω και της συναλλαγματικής ισοτιμίας του αυστραλιανού δολαρίου, είναι γεγονός, όπως είναι γεγονός ότι με την αυστραλιανή τους σύνταξη είναι δυνατό ακόμα και να ασφαλιστούν ιδιωτικά ώστε να έχουν πλήρη κάλυψη υγείας.
Ακόμα και αν κάποιος συνταξιούχος δεν έχει ιδιόκτητο σπίτι στην Ελλάδα π.χ. και αναγκαστεί να νοικιάσει, σίγουρα το να πληρώνει $320 ενοίκιο (170 ευρώ) τον μήνα στην Ελλάδα είναι πολύ πιο συμφέρον από το να πληρώνει $350 την εβδομάδα για να ζει σε μία μεγαλούπολη της Αυστραλίας.
Βέβαια, η παρούσα κυβέρνηση προσπάθησε στο παρελθόν -και τίποτα δεν θα την σταματήσει να προσπαθήσει και πάλι- να μειώσει ακόμα περισσότερο το ποσό σύνταξης που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι αν ζήσουν στο εξωτερικό για πάνω από 6 εβδομάδες, που και τώρα μειώνεται καθώς χάνουν το επίδομα ενέργειας (energy supplement) και το επίδομα σύνταξης (pension supplement).
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, αν εγκατασταθεί κάποιος συνταξιούχος στο εξωτερικό μετά τις 26 εβδομάδες εκεί αν έχει συμπληρώσει 35 χρόνια παραμονής στην Αυστραλία, η σύνταξή του δεν θα μειωθεί άλλο και θα συνεχίσει να λαμβάνει το ίδιο ποσό που ελάμβανε μετά την 6η εβδομάδα παραμονής του στο εξωτερικό. Αν έχει ζήσει λιγότερα από 32 χρόνια στην Αυστραλία, η σύνταξή του θα μειωθεί και άλλο.
Η πρόσβαση στην αυστραλιανή σύνταξη, ενώ κάποιος ζει στο εξωτερικό, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων το χρονικό διάστημα που ζει στο εξωτερικό, το αν έχουν αλλάξει τα περιουσιακά του στοιχεία και το εισόδημα και, βέβαια, από το η σύνταξη πληρώνεται μέσω σύμβασης κοινωνικής ασφάλισης της Αυστραλίας με άλλη χώρα.
Η Αυστραλία έχει συνάψει 31 συμφωνίες με χώρες όπως η Ισπανία, η Ιαπωνία, η Ελλάδα και η Ιταλία. Ανάλογα με τον τόπο κατοικίας του συνταξιούχου και πόσο καιρό έχουν ζήσει στη χώρα που εγκαθίστανται, μπορεί, επίσης, να δικαιούνται να λάβουν μέρος της σύνταξής τους από την Αυστραλία και κάποιο μέρος αυτής από τη χώρα της καταγωγής τους, αν εγκατασταθούν σ’ αυτή, κάτι που ισχύει ήδη κατά περίπτωση για συμπαροίκους που έχουν ή πρόκειται να εγκατασταθούν στην Ελλάδα.
Από το 2013 και μετά από μία εκτεταμένη αναδιάρθρωση του συστήματος παροχής κρατικής σύνταξης οι συνταξιούχοι θα πρέπει να ενημερωθούν σωστά πριν αποφασίσουν να μετοικίσουν.
Τέλος, το φαινόμενο «μετανάστευσης» συνταξιούχων παρατηρείται και σε άτομα άνω των 55 ετών που λόγω των συνταξιοδοτικών τους αποταμιεύσεων (superannuation funds) ή της απόφασης να αποσυρθούν από τον εργασιακό στίβο πριν φτάσουν στην καθορισμένη από την Πολιτεία ηλικία συνταξιοδότησης, δεν δικαιούνται να λάβουν το κρατικό επίδομα σύνταξης. Και γι’ αυτούς το να «ξενιτευτούν» στο εξωτερικό για να ζήσουν εκεί μόνιμα τους εξασφαλίζει πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής από αυτή που θα είχαν αν παρέμεναν στην Αυστραλία.