Από τη στήλη αυτή στις 27 Νοεμβρίου 2017 μεταξύ άλλων ανέφερα ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, παράλληλα με τα θρησκευτικά του καθήκοντα, δραστηριοποιείται σε διεθνή κλίμακα και σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, καθώς και στην αναγκαιότητα για την προστασία του. Για αυτά του τα ενδιαφέροντα ο ελληνικός και ο διεθνής τύπος τον αποκαλούν ‘Πράσινο Οικουμενικό Πατριάρχη’.
Σήμερα θα αναφερθώ στο Διεθνές Οικολογικό Συμπόσιο από τις 5 έως τις 8 Ιουνίου 2018, που διοργάνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με πρωτοβουλία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, και το οποίο έλαβε χώρα στην Αθήνα, στις Σπέτσες και στην Ύδρα, με τον τίτλο «Προς μια πιο πράσινη Αττική: Συντηρώντας τον Πλανήτη και προστατεύοντας τους κατοίκους του».
Το οικογενειακό όνομα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου ήταν Δημήτριος Αρχοντώνης. Γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1940 στο χωριό Άγιοι Θεόδωροι της Ίμβρου, ένα από τα δύο νησιά στο βορειοανατολικό Αιγαίο. Με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 η Ίμβρος και η Τένεδος είχαν παραχωρηθεί στην Τουρκία.
Ο νεαρός Δημήτριος Αρχοντώνης διδάχτηκε τα πρώτα γράμματα στην ιδιαίτερή του πατρίδα, και στη συνέχεια μετάβηκε στην Κωνσταντινούπολη για τις εγκύκλιες σπουδές του. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία πήρε το πτυχίο του το 1961.
Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε διάκονος και πήρε το όνομα Βαρθολομαίος.
Το 1963 μετάβηκε στην Ρώμη ως υπότροφος του Πατριαρχείου, και παρακολούθησε μαθήματα Εκκλησιαστικού Δικαίου στο Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών, και μετά την αποφοίτησή του αναγορεύθηκε ‘Διδάκτωρ’ του Ανατολικού Κανονικού Δικαίου.
Έκανε συμπληρωματικές σπουδές στο Οικουμενικό Ινστιτούτο του Bossey της Ελβετίας, καθώς και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου της Γερμανίας. Αφού αποπεράτωσε τις σπουδές του, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη το 1968, και διορίσθηκε βοηθός Σχολάρχης στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Στη συνέχεια χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, και το 1972 τοποθετήθηκε ως επικεφαλής του ιδιαίτερου Πατριαρχικού Γραφείου. Το ίδιο έτος η Ιερά Σύνοδος τον εξέλεξε Μητροπολίτη Φιλαδελφείας. Μετά το θάνατο του Πατριάρχη Δημητρίου το 1991 εκλέχθηκε παμψηφεί Οικουμενικός Πατριάρχης.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι γλωσσομαθής, γνωρίζει και μιλάει, εκτός από την ελληνική και την τουρκική γλώσσα, την ιταλική, γαλλική, αγγλική και γερμανική γλώσσα. Διαθέτει ένα πλούσιο συγγραφικό έργο, που περιλαμβάνει πολυάριθμες μελέτες πάνω σε θέματα Κανονικού Δικαίου, καθώς και άρθρα και λόγους που έχουν δημοσιευθεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες.
Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ 9ου ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Διεθνούς Οικολογικού Συμποσίου «Για μια πιο πράσινη Αττική: Συντηρώντας τον Πλανήτη και προστατεύοντας τους κατοίκους του», κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης, 5 Ιουνίου, στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα.
Ο απώτερος στόχος του Διεθνούς Οικολογικού Συνεδρίου ήταν η ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας για την ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στην έναρξη του Διεθνούς Οικολογικού Συμποσίου στην Αθήνα μίλησαν και η Γενική Γραμματέας της Σύμβασης του ΟΗΕ για την Κλιματική αλλαγή, κ. Patricia Espinosa, και ο κ. Χρήστος Ζερεφός, επόπτης του Κέντρου Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Οι ομιλίες εστιάσθηκαν στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και στις επιπτώσεις της, οι οποίες ήδη εκδηλώνονται και πλήττουν σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα πολλές περιοχές του Πλανήτη μας.
Στην δική του ομιλία ο Οικουμενικός Πατριάρχης μεταξύ άλλων ανέφερε και τα ακόλουθα:
{…}Ήδη από την έναρξη της ενασχόλησής μας με οικολογικά θέματα, υπογραμμίσαμε τη συνάφεια των περιβαλλοντικών και των κοινωνικών προβλημάτων, ως και την ανάγκη να προσεγγίζονται αυτά σε συνάρτηση το ένα με το άλλο και με συνεργασία όλων. Η συντήρηση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, και ο σεβασμός και η διακονία των συνανθρώπων μας, είναι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος.
{…}Υπάρχει πάντοτε μια απτή και τοπική διάσταση στην μέριμνα για την Κτίση. Εδώ βρίσκεται η εξήγηση για τον τίτλο του Συμποσίου μας “Προς μία πιο πράσινη Αττική”. Γιατί, ενώ έχουν γίνει πολλά στον τομέα της ευαισθητοποίησης για την κλιματική αλλαγή και τη βιώσιμη ανάπτυξη στην ωραία αυτή χώρα, πολλά μένουν ακόμη να γίνουν με στόχο, για παράδειγμα, να μειωθεί η απόθεση σκουπιδιών στις βουνοπλαγιές της Αττικής, με τους απαράδεκτους σκουπιδότοπους, και να βρεθεί λύση στην αδικαιολόγητη συσσώρευση πλαστικών στο βυθό της θάλασσας που την περιβρέχει, η οποία απειλεί την ενάλια ζωή. Ας μη λησμονούμε ότι, καθώς σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας ζει στην Αττική, περισσότερο από το 50% των απορριμμάτων που πέφτουν στη θάλασσα βρίσκονται στην περιοχή γύρω από τον Σαρωνικό.
{…} Όλοι καλούμαστε να εξετάσουμε, αλλά και να αλλάξουμε την καταναλωτική μας συμπεριφορά και να μάθουμε να δρούμε από κοινού για χάρη του Πλανήτη μας και προς όφελος των κατοίκων του. Στόχος μας είναι να προτείνουμε μία απάντηση στην οικολογική κρίση, βασισμένη στην κοινή δράση, συνηγορώντας παράλληλα για έναν βιώσιμο Πλανήτη και για κοινωνική δικαιοσύνη για την ανθρωπότητα, ως ιερή παρακαταθήκη για όλους τους ανθρώπους, και ιδίως για τα παιδιά μας.
Στην εκδήλωση που έγινε στην Αθήνα παρευρέθηκαν οι ακόλουθοι Έλληνες παράγοντες:
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Αμανατίδης, ως εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, και Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής Τάσος Κουράκης, ο Επίσκοπος Θεσπιών Συμεών, ως εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, καθώς και ένας αριθμός υπουργών και εκπροσώπων πολιτικών κομμάτων. Η βραδιά έκλεισε με δείπνο προς τιμή του Οικουμενικού Πατριάρχη.
ΜΕ ΗΓΕΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΘΗΚΕ Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατία, κ. Προκόπης Παυλόπουλος, σε συνάντησή του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, αναφέρθηκε στις αρχές και στις αξίες που αφορούν τον ανθρωπισμό, την αλληλεγγύη, την ειρήνη και την δικαιοσύνη, καθότι έχουν τεράστια αξία στην εποχή μας, και υπογράμμισε την πρωτοποριακή πρωτοβουλία για την προστασία του περιβάλλοντος, που έχει αναλάβει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας σημείωσε ότι σε μια εποχή που η προστασία του περιβάλλοντος αποκτά υπαρξιακές διαστάσεις για την ανθρωπότητα, σε μια εποχή που, δυστυχώς, κάποιοι δεν έχουν αντιληφθεί ότι το μείζον θέμα για τη διατήρηση της ισορροπίας στον Πλανήτη δεν είναι τόσο η οικονομική ανάπτυξη, όσο είναι το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος. Και αυτό γιατί η οικονομική ανάπτυξη, για να είναι βιώσιμη, απαιτείται ένα περιβάλλον που και το ίδιο είναι βιώσιμο.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος συναντήθηκε και με τον κ. Αλέξη Τσίπρα, Πρωθυπουργό της Ελλάδας, με τον οποίο συζήτησε διάφορα επίκαιρα θέματα, μεταξύ των οποίων ήταν και οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, οι οποίες οδήγησαν στην τελική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο κ. Τσίπρας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον Πατριάρχη για την πρωτοβουλία που αφορά την ανάδειξη των κορυφαίων ζητημάτων που έχουν να κάνουν με την προστασία του περιβάλλοντος, και κατά προέκταση την αντιμετώπιση και των κοινωνικών επιπτώσεων για την ανθρωπότητα από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευχαρίστησε τον κ. Τσίπρα για τη συμπαράσταση της Ελληνικής Κυβέρνησης στις πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την αντιμετώπιση των κινδύνων που προκύπτουν για τον Πλανήτη μας από την κλιματική αλλαγή.
Οι εργασίες του 9ου Διεθνούς Οικολογικού Συμποσίου συνεχίσθηκαν στο νησί Σπέτσες, από το οποίο ο Οικουμενικός Πατριάρχης απελευθέρωσε δύο μικρά γεράκια, σε μια συμβολική κίνηση σεβασμού της άγριας πανίδας και διαφύλαξης της δημιουργίας του Πλάστη.
Εκδηλώσεις, στο πλαίσιο του Οικολογικού Συμποσίου, έγιναν και στο νησί Ύδρα.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κάλεσε όλες τις θρησκείες να προστατεύσουν τον κοινό μας οίκο, τον κόσμο μας, κάτι που δεν είναι δυνατόν να συμβεί χωρίς μια διαφορετική προσέγγιση στην αξιοποίηση και διανομή των φυσικών πόρων και των αγαθών. «Σε αυτό το σημείο», τόνισε, «βρισκόμαστε και πάλι ενώπιον της αξίας της αλληλεγγύης. Γιατί μπορεί η τεχνολογική πρόοδος και άλλα επιτεύγματα του σύγχρονου ανθρώπου να είναι αξιοθαύμαστα, αλλά σίγουρα δεν είναι τόσο σημαντικά όσο ο πολιτισμός της αλληλεγγύης και η διακονία στον συνάνθρωπο».
Είναι ιδιαίτερης σημασίας το γεγονός ότι στο πρόσφατο τριήμερο Συμπόσιο συμμετείχαν περίπου 200 εκπρόσωποι Εκκλησιών και θρησκειών, καθώς και κορυφαίοι στην ειδικότητά τους επιστήμονες, περιβαλλοντολόγοι, και πρόσωπα που ασχολούνται ενεργά με την υπόθεση της οικολογίας και της κλιματικής αλλαγής.
Κατά την άποψή μου, από τα παραπάνω προκύπτει πως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των διαπρεπών περιβαλλοντολόγων της εποχής μας, και ο χαρακτηρισμός ‘πράσινος’ Πατριάρχης του προσήκει, και τον ξεχωρίζει από τους άλλους Ιεράρχες σε παγκόσμια κλίμακα.