Καλλιόπη Σταυροπούλου: “Η μουσική έσωσε τη ζωή μου”

Θρυλική μορφή της ροκ σκηνής της Μελβούρνης, η τραγουδίστρια και τραγουδοποιός Καλλιόπη Σταυροπούλου, γιορτάζει φέτος 40 χρόνια καριέρας και ετοιμάζεται για το νέο κεφάλαιο της ζωής της, μπολιάζοντας το ροκ με φόρμες της ελληνικής μουσικής παράδοσης

Η Καλλιόπη Σταυροπούλου έχει κρατήσει την πρώτη της κιθάρα, αυτήν που πρωτόπιασε στα χέρια της όταν ήταν ακόμη μικρό κορίτσι. Τα σημάδια από τις γρατσουνιές στην κάτω πλευρά είναι η χειροπιαστή απόδειξη της δυσκολίας που είχε να φέρει βόλτα ένα μουσικό όργανο τεράστιο, σε σχέση με το σώμα της. Είναι επίσης απόδειξη ότι έχει περάσει όλη της τη ζωή παίζοντας μουσική.

Φέτος, η Καλλιόπη γιορτάζει 40 χρόνια επαγγελματικής ενασχόλησης με την μουσική, ως τραγουδίστρια, τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια. Έχει παίξει με θρύλους της εγχώριας ροκ σκηνής, έχει φτιάξει συγκροτήματα, έχει παίξει με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Bobbie Maree, έχει εμφανιστεί στην εμβληματική εκπομπή ‘Countdown’ του θρύλου Molly Meldrum, συμμετείχε στην ραδιοφωνική εκπομπή ‘Rage’ του ABC, προπομπό του τωρινού τηλεοπτικού προγράμματος και έχει βρεθεί πολλές φορές από τα ψηλά στα χαμηλά και τούμπαλιν.

Όλα ξεκίνησαν όταν ήταν ακόμη έφηβη και αποφάσισε να φύγει από τη Μελβούρνη και να περάσει έναν χρόνο στην Αθήνα, μένοντας με την γιαγιά της, η οποία την είχε μεγαλώσει και, στο μεταξύ, είχε επιστρέψει στην πατρίδα. “Η ζωή μου άλλαξε εκεί” θυμάται.

“Στην Αυστραλία, τα σχολεία ήταν στημένα γύρω από τους δασκάλους, ενώ στην Αθήνα, πήγα σε ένα ιδιωτικό αμερικανικό σχολείο που ήταν επικεντρωμένο στους μαθητές. Διάλεγες τα μαθήματα που ήθελες να παρακολουθήσεις. Οπότε πήρα όλα τα καλλιτεχνικά μαθήματα, αλλά και μαθηματικά που σχετίζονται με την μουσική. Έπαιρνα άριστα στο σχολείο, αλλά ήμουν και κάθε βράδυ έξω με τον θείο μου, τον Χρήστο Πατρινό, που ήταν χορευτής και χορογράφος – είχε εμφανιστεί σε πολλές ελληνικές ταινίες. Δούλευε στην Πλάκα, στα μαγαζιά, συνήθως έκλεινε το πρόγραμμα με ένα χορευτικό”. Εκείνη την εποχή η Πλάκα ήταν μία από τις πιο ζωντανές περιοχές της Αθήνας, ένας καλλιτεχνικός βιότοπος όπου οι μικρές μπουάτ και τα μπουζούκια, συνυπήρχαν με ροκ μπαρ και το πρώτο τζαζ κλαμπ της πόλης. Η νεαρή Καλλιόπη απορροφούσε αυτήν την ενέργεια σαν σφουγγάρι.

“Είδα όλη αυτήν τη δημιουργική νυχτερινή ζωή στην Αθήνα και άλλαξε η ζωή μου” λέει.

“Όταν γύρισα στη Μελβούρνη, σ’ αυτό το σχολείο που όλα περιστρέφονταν γύρω από την ενσωμάτωση και οι Έλληνες έπρεπε να παριστάνουν τους Εγγλέζους, δεν μπορούσα να το αντέξω. Οπότε όταν έγινα 17 χρονών, έπιασα δουλειά σε ένα καμπαρέ στο North Melbourne, έπαιζα κιθάρα και τραγουδούσα ροκ”.

Θα φανταζόταν κανείς ότι αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο για ένα παιδί Ελλήνων μεταναστών στην Μελβούρνη στα τέλη της δεκαετίας του ’70, αλλά η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. “Ο πατέρας μου ήταν πολύ ανοιχτόμυαλος” εξηγεί η Καλλιόπη. “Προερχόταν από μία έντονα πολιτικοποιημένη οικογένεια της Πάτρας -θυμάμαι πολύ έντονα την άνοδο του ΠΑΣΟΚ- και ήταν πολύ φιλελεύθερος σε σχέση με τους πατεράδες των Ελλήνων φίλων μου. Η μητέρα μου, από την άλλη, που ήταν από την Νίσυρο, ήταν πιο συντηρητική. Όμως και οι δύο με ενθάρρυναν να εκφραστώ και φρόντιζαν πάντα να γνωρίζουν τους μουσικούς που έπαιζα ώστε να είναι σίγουροι ότι με προσέχουν, επειδή ήμουν ανήλικη”.

“Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΕ ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ”

Το να έχει κανείς τόση ελευθερία σε τόσο μικρή ηλικία εμπεριέχει κινδύνους, αλλά η Καλλιόπη κατάφερε να παραμείνει ασφαλής. “Νομίζω ότι η μουσική μου έσωσε την ζωή” λέει. “Έχω δει πολλά, αλλά ήμουν πάντοτε επικεντρωμένη στην μουσική. Όταν ήμουν 17 χρόνων, έχασα μία φίλη από τα ναρκωτικά και όλη η παρέα συμφωνήσαμε τότε να μην τα αγγίξουμε ποτέ, ώστε να μην είναι μάταιος ο θάνατός της. Αυτό με κράτησε. Από την άλλη, όταν όλοι μου οι φίλοι ήταν έξω, εγώ ήμουν κάπου και έκανα πρόβα” θυμάται γελώντας.

Αυτές τις ημέρες κάνει πάλι πρόβες, στο σπίτι της, με μουσικούς όπως η Πασχαλιά Λάτρα και ο Μάριος Παπαδέας που βρίσκεται στην Μελβούρνη. Εκείνοι παίζουν παραδοσιακή ελληνική μουσική, όμως. Πώς συνδέεται αυτό με το ροκ που παίζει η Καλλιόπη;

“Είμαστε τρεις μουσικοί από τρεις διαφορετικές σχολές που ενώνουμε την τέχνη μας και εξερευνούμε νέους ήχους” λέει η ίδια.

“Είμαι πια πενηντάρα, κάνω αυτήν την δουλειά εδώ και 40 χρόνια και οι στίχοι μου έχουν αλλάξει. Θέλω κάθε λέξη να έχει νόημα και να μιλάει για κάτι μεγαλύτερο από τη δική μου ιστορία. Θέλω τα τραγούδια μου να είναι σημαντικά για τους άλλους, αλλά και η μουσική που γράφω να είναι διαφορετική. Είχα βαρεθεί πια το ροκ. Καθετί που ακούω, μπορώ να το παίξω αμέσως κι αυτό είναι βαρετό. Είμαι δασκάλα μουσικής, δημιουργώ μουσική κάθε μέρα και μου είναι εύκολο να γράψω μουσική, ιδιαίτερα δυτική μουσική που είναι πιο εύκολη από την ελληνική, όπως διαπιστώνω τώρα. Οι διαφορετικοί δρόμοι και οι κλίμακες με έχουν εμπνεύσει πολύ. Βάζω τον ήχο του ροκ και την ηλεκτρική κιθάρα στην ελληνική παραδοσιακή μουσική, απλοποιώντας τις κλίμακες με τις κλίμακες των μπλουζ, την πεντατονική και χρωματισμούς, γιατί θέλω να τιμήσω την ελληνική μουσική. Πάντοτε ανακάτευα τις μινόρε και ματζόρε συγχορδίες στα τραγούδια μου, αλλά δεν ήξερα γιατί το κάνω, νόμιζα ότι κάνω λάθος. Τώρα μόνο καταλαβαίνω ότι ήταν επειδή άκουγα την μουσική των γονιών μου. Οπότε αυτό το ανακάτεμα της ανατολής με την δύση είναι ένας φόρος τιμής σ’ αυτό που έκανα πάντοτε, αλλά και σ’ αυτό που είχα παραμελήσει όλα αυτά τα χρόνια – την κληρονομία μου”.

ΑΓΑΠΗ, ΑΠΩΛΕΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Προτού προχωρήσει όμως σ’ αυτό το κεφάλαιο της καλλιτεχνικής της πορείας πρέπει να κλείσει το προηγούμενο. Για τον σκοπό αυτό, κυκλοφόρησε πρόσφατα μία συλλογή με τραγούδια από το σύνολο της 40χρονης μουσικής διαδρομής της, με τίτλο ‘Love, Loss & Mental Health” (“Αγάπη, Απώλεια και Ψυχική Υγεία”). Τι θέλει να πει με αυτόν τον τίτλο;

“Κατάλαβα, με τα χρόνια, ότι το κεντρικό θέμα και η έμπνευσή μου ήταν η αγάπη μου για την μουσική και τους ανθρώπους” εξηγεί. Όσο για την απώλεια, δεν αναφέρεται μόνο στους ανθρώπους που δεν είναι πια κοντά της, αλλά και στην τραυματική εμπειρία που είχε όταν δούλεψε στις ΗΠΑ και έπεσε θύμα κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, κάτι που με την σειρά του οδηγεί στην Ψυχική Υγεία του τίτλου.

“Έπαθα έναν μικρό νευρικό κλονισμό” θυμάται. “Όλα κατέρρευσαν. Είχα μία σχέση που τελείωσε, σταμάτησα τις εμφανίσεις, σταμάτησα να διδάσκω, σταμάτησα τα πάντα. Δεν ήθελα πια να δώσω τίποτα. Έγραφα τραγούδια όμως κι αυτό με βοήθησε να ξεφύγω, ήταν ένας τρόπος να πω ότι αυτό συμβαίνει στους ανθρώπους όταν καίγονται. Αλλά αυτό που κυρίως άλλαξε την ζωή μου ήταν όταν γύρισα στην Ελλάδα, στα 42 μου χρόνια και ξαναείδα τον θείο μου. Μετά πήγα στην Νίσυρο και είδα τους παλιούς μου φίλους. Γνώρισα γυναίκες σαν εμένα, μεγαλόσωμες και γεροδεμένες, να κυκλοφορούν με τα μηχανάκια με τα παιδιά τους, να δουλεύουν στα χωράφια και τις ταβέρνες, να κάνουν τα πάντα. Είδα την κληρονομιά μου και αυτό μού άλλαξε τη ζωή. Είπα στον εαυτό μου ότι είμαι δυνατή, ότι θα έπρεπε να είμαι περήφανη που που κλέψανε τα τραγούδια, αυτό σημαίνει ότι έχω καλό υλικό. Γύρισα στη Μελβούρνη, ανακαίνισα το σπίτι μου, ξαναπήγα στο πανεπιστήμιο, έβαλα το κεφάλι κάτω και πήρα ένα μάστερ στην παιδαγωγική”.

Εδώ και μία δεκαετία, η Καλλιόπη διδάσκει μουσική σε ένα σχολείο στα βόρεια προάστια, όπου μένουν πολλοί Έλληνες της ηλικίας της. “Καταλαβαινόμαστε” λέει γελώντας. “Ακόμα και οι χειρονομίες μας είναι ίδιες. Παρ’ ότι ήμουν πάντοτε Αυστραλή, ένιωθα πάντα ότι κανείς δεν με αποδέχεται ως Αυστραλή γιατί ήμουν διαφορετική. Είναι απίστευτο ότι, όταν βρίσκεις τις ρίζες σου, όταν βρίσκεις από πού προέρχεσαι, όλα μπαίνουν στην θέση τους. Κατάλαβα ότι δεν είμαι διαφορετική,απλώς δεν μπορούν να με καταλάβουν. Τώρα είμαι σε μία φάση της ζωής μου που θέλω να το γιορτάσω αυτό”.

Αυτήν την εβδομάδα, η Καλλιόπη Σταυροπούλου έχει προγραμματίσει τρεις εμφανίσεις:

  • Σήμερα Πέμπτη, 12 Ιουλίου συμμετέχει στον ραδιομαραθώνιο του σταθμού 3CR, με τίτλο ‘Fight for your Mic’, που οργανώνει η εκπομπή Greek Resistance Bulletin, στο Οpen Studio (204 High Street, Northcote).
  • Αύριο Παρασκευή, 13 Ιουλίου εμφανίζεται με την Πασχαλιά Λάτρα και τον Μάριο Παπαδέα στο Barton Fink (816-818 High St, Thornbury).
  • Την Κυριακή, 15 Ιουλίου παίζει στο Mr. Boogie Man Bar (160 Hoddle St, Abbotsford)

To CD ‘Love, Loss and Mental Health’, διατίθεται προς πώληση από το CD Baby (https://store.cdbaby.com/cd/kaliopi).