Ένας από τους σημαντικότερους τομείς οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα είναι η μεταβίβαση ακινήτων ιδιοκτησιών με αντάλλαγμα, ένας τομέας που παρουσίασε άνθηση τα τελευταία χρόνια. Η διαδικασία της απόκτησης ιδιοκτησίας είναι αρκετά απλή, ωστόσο για την ασφάλεια της μεταβίβασης, είναι αναγκαίο για να διευθετηθούν ορισμένα θέματα που αφορούν το κράτος, πριν την υπογραφή του Συμβολαίου.

Η υπογραφή των μεταβιβάσεων ακινήτων ιδιοκτησιών μπορεί να εκτελεστεί μόνο με την υπογραφή ενός Συμβολαίου ενώπιον Έλληνα Συμβολαιογράφου ή ενώπιον Έλληνα Προξένου, για τους Έλληνες που κατοικούν στο εξωτερικό. Η μεταβίβαση της κυριότητας του Κράτους εκπληρώνεται μέσω της εγγραφής του Συμβολαίου, ενώπιον του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου και/ή του Κτηματολογίου της τοποθεσίας της ιδιοκτησίας.

Το πρώτο και αναγκαίο νομικό βήμα, πριν την υπογραφή του Συμβολαίου, θα ήταν να διενεργηθεί ένας έλεγχος τίτλων για την ακίνητη ιδιοκτησία υπό το καθεστώς της πώλησης, ενώπιον των σχετικών αρχείων του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου και/ή του Κτηματολογίου της τοποθεσίας της ιδιοκτησίας. Μέσω αυτού και μέσω της εξέτασης όλων των σχετικών εγγραφών είτε υπό το όνομα του κυρίου, όπως παριστάνονται στα αρχεία του Υποθηκοφυλακείου ή υπό τις εγγραφές, που σημειώνονται υπό την συγκεκριμένη ιδιοκτησία (σε περιοχές όπου το Κτηματολόγιο είναι ήδη σε λειτουργία), διασφαλίζεται η απουσία νομικών ελαττωμάτων, όπως και η έλλειψη εγγεγραμμένων βαρών, αγωγών, κατασχέσεων, υποθηκών που επιβάλλονται στην ιδιοκτησία. Σε αντίθεση με το ισχύον σε άλλες χώρες, ο Συμβολαιογράφος δεν είναι υποχρεωμένος να ερευνήσει το καθεστώς της ιδιοκτησίας και τα γεγονότα που του παρέχουν τα μέρη. Ο Συμβολαιογράφος είναι μόνο υπεύθυνος για την υπογραφή του Συμβολαίου, ενώ τα συμβαλλόμενα μέρη είναι υπεύθυνα για την έρευνα και την ακρίβεια των γεγονότων που παρέχονται σε αυτόν.

Tα έσοδα της πώλησης μπορούν ελεύθερα να εμβάζονται στο εξωτερικό χωρίς περιορισμούς.

Ο Ελληνικός Νόμος που αφορά τις μεταβιβάσεις παρέχει έναν αριθμό περιορισμών όσον αφορά την αγορά των ακινήτων ιδιοκτησιών σε συγκεκριμένες περιοχές στην Ελλάδα, που έχουν χαρακτηρισθεί ως «παραμεθόριες περιοχές». Αυτοί οι περιορισμοί εφαρμόζονται στους αλλοδαπούς για εθνικούς λόγους ασφαλείας. Για την υπογραφή οποιουδήποτε συμβολαίου Μεταβίβασης στις περιοχές αυτές, απαιτείται άδεια από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας/ Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μία άδεια που χορηγείται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις. Η παραπάνω άδεια δεν απαιτείται για άτομα που έχουν Ελληνική Υπηκοότητα ή κατάγονται από Έλληνες γονείς. Όλοι οι Ελληνοαμερικανοί και Ελληνοαυστραλοί είναι Ελληνικής καταγωγής. Εξαίρεση από αυτόν τον περιορισμό εφαρμόζεται και για τους κατοίκους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντίστοιχα.

Για την υπογραφή των Συμβολαίων Μεταβίβασης, απαιτείται ένας αριθμός εγγράφων (για παράδειγμα έκδοση αριθμού φορολογικού μητρώου, πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας, πιστοποιητικό ότι δεν οφείλεται φόρος Κληρονομίας/ Δωρεάς, αν η ιδιοκτησία αποκτήθηκε από τον πωλητή μέσω Κληρονομίας ή Δωρεάς, Πιστοποιητικό Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, αντίγραφο της άδειας πολεοδομίας, στην περίπτωση που η άδεια εκδόθηκε από το 1983 και μετά και μετά, έκδοση τοπογραφικού διαγράμματος, όταν μεταβιβάζονται διαμερίσματα κλπ), επιπρόσθετα, η υποβολή της φορολογικής δήλωσης μεταβίβασης, δυνάμει της οποίας τα μέρη δηλώνουν στη φορολογική αρχή την πληρωμή του επιβαλλόμενου φόρου, είναι αναγκαία. Ο Συμβολαιογράφος είναι υποχρεωμένος να επισυνάψει στο συμβόλαιο Μεταβίβασης, ένα αντίγραφο της υποβληθείσας φορολογικής δήλωσης μεταβίβασης, όπως και την απόδειξη πληρωμής της επιβολής του φόρου μεταβίβασης.

* Το παρόν άρθρο συνετάχθη από το Δικηγορικό Γραφείο του κ. Ιωάννη Μ. Τριπιδάκη & Συνεργατών www.greeklawyersonline.gr / tel.: +30 210 8949037.