Θεμελιώδης θεσμός για το Ελληνικό Δίκαιο αποτελεί η προστασία της οικογένειας και η παροχή επαρκών εφοδίων από τους γονείς στα τέκνα ώστε να βοηθήσουν κι αυτοί στη δημιουργία ή διατήρηση οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας, είτε στην έναρξη είτε τη συνέχιση του επαγγέλματός τους. Οι παροχές αυτές, εφόσον δεν υπερβαίνουν το μέτρο που επιβάλλου οι περιστάσεις δε θεωρούνται δωρεά και δεν αντιμετωπίζονται ως τέτοιες από το νόμο.
Ως εκ τούτου, στις περιουσιακές αυτές παροχές των γονέων προς τα τέκνα δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί δωρεών και δεν είναι επιβεβλημένος ο συμβολαιογραφικός τύπος, παρά μόνο σε περιπτώσεις που η περιουσιακή παροχή περιλαμβάνει και ακίνητη περιουσία, οπότε και η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου είναι επιβεβλημένη.
Αντίθετα από τις δωρεές, η γονική παροχή δεν υπόκειται σε ανάκληση, ούτε προσβάλλεται ως άστοργη, έστω και εάν θίγει τη νόμιμη μοίρα. Ωστόσο, αν η γονική παροχή υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, αντιμετωπίζεται για το υπερβάλλον, ως δωρεά.
Ο Ελληνικός Νόμος αντιμετωπίζει ευνοϊκά την γονική παροχή. Σε καμία όμως περίπτωση δεν δημιουργεί αξίωση των τέκνων να απαιτήσουν τη γονική παροχή, εναγάγοντας τους γονείς του και απαιτώντας την.
Η βασική πάντως διαφορά των γονικών παροχών με τις δωρεές είναι η ευνοϊκή φορολογική τους αντιμετώπιση. Η αντιμετώπιση από το φορολογικό νομοθέτη των γονικών παροχών είναι εμφανώς επιεικέστερη.
Σε περίπτωση που η γονική παροχή περιλαμβάνει ακίνητη περιουσία, η παροχή συντελείται με τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, υπογραφή του και από τα δύο μέρη (γονέα και τέκνο) και μεταγραφή του στα οικεία βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου ή Κτηματολογικού γραφείου.
Αντίθετα, η παροχή περιουσίας με πράξη δωρεάς είτε αφορά ακίνητο είτε ακόμα και κινητό πράγμα, υπόκειται κατά τις διατάξεις του νόμου πάντα σε συμβολαιογραφικό τύπο. Αν δεν συνταχθεί ο συμβολαιογραφικός τύπος, η δωρεά θεωρείται ότι συντελείται με την παράδοση του πράγματος στο δωρεοδόχο.
Η δωρεά μπορεί να συνίσταται σε περιοδικές παροχές ή σε τρόπο, βάσει του οποίου ο δωρεοδόχος υποχρεούται σε ορισμένη παροχή.
Δίνεται το δικαίωμα στο δωρητή να ανακαλέσει τη δωρεά, σε περίπτωση που φάνηκε αχάριστος ως προς το δωρητή ή στη σύζυγό του ή σε στενό συγγενή του και ιδίως αν αθέτησε την υποχρέωσή του να διατρέφει το δωρητή. Δικαίωμα ανάκλησης έχει και ο κληρονόμος του δωρητή, εφόσον ο δωρεοδόχος με πρόθεση του θανάτωσε το δωρητή ή τον εμπόδισε να ανακαλέσει τη δωρεά. Η ανάκληση της δωρεάς γίνεται με δήλωση του δωρητή προς το δωρεοδόχο και αποκλείεται σε περίπτωση που ο δωρητής συγχώρεσε το δωρεοδόχο ή εάν πέρασε ένα έτος αφότου ο δωρητής έμαθε το λόγο ανάκλησης, χωρίς να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια. Τέλος η ανάκληση αποκλείεται σε περίπτωση που η δωρεά έγινε από ιδιαίτερο ηθικό καθήκον ή από λόγους ευπρέπειας.
* Το παρόν άρθρο συντάχθηκε από το Δικηγορικό Γραφείο του κ. Ιωάννη Μ. Τριπιδάκη & Συνεργατών www.greek lawyersonline.gr / tel.: +30 210 8949037.