Μεγάλες ανισότητες στην ποιότητα διαβίωσης των ανθρώπων καταγράφονται από χώρα σε χώρα, όπως επισημαίνεται στην ετήσια Έκθεση για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη του ΟΗΕ. Ενδεικτικό αυτών των διαφορών είναι το χάσμα που χωρίζει τη Νορβηγία που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας από τον Νίγηρα που καταλαμβάνει την τελευταία θέση, το οποίο αντιστοιχεί έως και σε διαφορά 30 χρόνων στο προσδόκιμο ζωής των κατοίκων των δύο χωρών.
Η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των «προνομιούχων» στον πλανήτη, καθώς ανήκει στην πρώτη κατηγορία των χωρών που απολαμβάνουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, «πολύ υψηλά επίπεδα ανθρώπινης ανάπτυξης», καταλαμβάνοντας για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την 25η θέση στη λίστα των 182 χωρών.
Οι συντάκτες της έρευνας επισημαίνουν ότι παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειωθεί σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης ζωής την τελευταία 25ετία, οι αποκλίσεις που καταγράφονται στο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων του πλανήτη -ιδιαίτερα ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές χώρες- παραμένουν αξιοσημείωτες.
Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ συνυπολογίζει την ευημερία ανθρώπων ανά τον κόσμο με βάση παραμέτρους όπως το προσδόκιμο ζωής, το μορφωτικό επίπεδο, την παροχή εκπαίδευσης, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, κ.λπ.
ΥΨΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ
Από τις 182 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, μόλις οι 38 εμφανίζουν «πολύ υψηλά επίπεδα ανθρώπινης ανάπτυξης», συγκεντρώνοντας βαθμολογία άνω του 0,900. Τις πρώτες τρεις θέσεις καταλαμβάνουν η Νορβηγία (με βαθμολογία 0,971), η Αυστραλία (0,970) και η Ισλανδία (0,969).
Όπως είναι αναμενόμενο, την πρώτη δεκάδα απαρτίζουν αναπτυγμένες χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης, ο Καναδάς και η Ιαπωνία. Μοναδική νέα «προσθήκη» στην πρώτη δεκάδα αυτή της Γαλλίας που επανέκαμψε στην 8η θέση, «εκτοπίζοντας» το Λουξεμβούργο. Οι ΗΠΑ κατέλαβαν την 13η θέση, υποχωρώντας μια θέση σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, με βαθμολογία 0,956, ενώ στην 32η θέση βρίσκεται και η Κύπρος.
Στον αντίποδα, τις τελευταίες θέσεις της λίστας καταλαμβάνουν 24 χώρες, των οποίων ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης δεν υπερβαίνει το 0,500.
Τις τρεις τελευταίες θέσεις καταλαμβάνουν ο Νίγηρας (0,340), το Αφγανιστάν που συμπεριλαμβάνεται για πρώτη φορά στις μετρήσεις από το 1996 (0,352) και η Σιέρα Λεόνε (0,365). Η πλειοψηφία των χωρών που περιλαμβάνονται στη χαμηλότερη κατηγορία της κατάταξης ανήκουν στην Αφρική.
Στην επόμενη έκθεση του ΟΗΕ ενδέχεται, Πάντως, να υπάρχουν μεγαλύτερες ανακατατάξεις, καθώς η έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα για το 2009 περιλαμβάνει στοιχεία για το 2007, λίγο πριν από την έναρξη της χρηματοοικονομικής κρίσης που βύθισε σε ύφεση τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη.
Μεγάλη ανάπτυξη καταγράφεται τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, προεξέχουσας όπως είναι αναμενόμενο της Κίνας, όπου ο ρυθμός ανάπτυξης του Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης από το 1980 έως σήμερα υπερβαίνει κατά μέσο όρο το 15%.
