Με ακυβέρνητο καράβι μοιάζει η Νέα Δημοκρατία μετά την ιστορική ήττα τής προηγούμενης Κυριακής, η οποία απελευθέρωσε όλη τη δυσαρέσκεια που τα τελευταία δύο χρόνια συσσωρευόταν στο εσωτερικό της παράταξης. Το κλίμα είναι τόσο εκρηκτικό που εκτός από το εύρος της ήττας, οι επίγονοι του κ. Καραμανλή βρέθηκαν σε μόλις μερικά εικοσιτετράωρα αντιμέτωποι με ένα σχεδόν καθολικό αίτημα για άμεση εκλογή του νέου αρχηγού από τη βάση, με τον κ. Δημ. Αβραμόπουλο να ανοίγει πρώτος τη σχετική συζήτηση.

Οι Ντόρα Μπακογιάνη, Δημήτρης Αβραμόπουλος και Αντώνης Σαμαράς προετοιμάζουν ο καθένας τα δικά του «όπλα» ενόψει της μάχης της διαδοχής που μέχρι τώρα ουδείς γνώριζε πώς, πότε και με ποιους όρους θα πραγματοποιηθεί, καθώς εκκρεμούσε συνάντηση της επιτροπής συνεδρίου με τους διεκδικητές της ηγεσίας.
Πάντως, για τις όποιες τελικές αποφάσεις καταλυτικό ρόλο παίζει όχι μόνον η σαφής τοποθέτηση του κ. Κ. Καραμανλή ότι στις 8 Νοεμβρίου – δηλαδή την επομένη της ημερομηνίας που έχει προγραμματιστεί το συνέδριο – ο ίδιος θα αποχωρήσει αλλά και η εμφανιζόμενη απροθυμία του να συμμετάσχει στα κομματικά δρώμενα.

ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΕΝΟΙ

Για τους περισσότερους στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η χιονοστιβάδα αυτή των αντιδράσεων, αλλά και η εικόνα της απόλυτης σύγχυσης που μεταδίδεται από το γαλάζιο στρατόπεδο, είναι απόρροια της απόφασης του Κ. Καραμανλή να αποχωρήσει οριστικά από την ηγεσία την επομένη του έκτακτου συνεδρίου. Αν και αποτελεί κοινή παραδοχή ότι δεν θα μπορούσε να είναι και διαφορετική η απόφαση του πρώην πρωθυπουργού μετά τη σκληρή ετυμηγορία της κάλπης, όλοι εμφανίζονται αιφνιδιασμένοι και όχι επαρκώς προετοιμασμένοι για την επόμενη ημέρα. Σε όλες τις συναντήσεις που πραγματοποιούνται στο γραφείο του προέδρου στη Ρηγίλλης η ατμόσφαιρα είναι εξαιρετικά ηλεκτρισμένη και ο κ. Καραμανλής εμφανίζεται απρόθυμος να εισέλθει στην ουσία των ζητημάτων που αφορούν την επόμενη μέρα. Εξάλλου, κάθε άλλη κίνηση θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως παραβίαση του καταστατικού ή ως προσπάθεια να «γείρει την πλάστιγγα» υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου.

Πάντως, τις τελευταίες ημέρες, υπό τη γενική απαίτηση για διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος, η οποία στην πραγματικότητα είναι αυτή που διαμορφώνει το κλίμα στην πορεία προς το συνέδριο, οι κ.κ. Ντόρα Μπακογιάννη, Δημήτρης Αβραμόπουλος και Αντώνης Σαμαράς αναγκάστηκαν ήδη σε μία πρώτη αναπροσαρμογή της στρατηγικής, αλλά και των τακτικών τους κινήσεων, με βασικό χαρακτηριστικό την πλειοδοσία «δημοκρατικότητας» για το εύρος του συνεδρίου. Είναι χαρακτηριστική η φράση παλαιού και έμπειρου βουλευτή ότι «θα κερδίσει τις εντυπώσεις όποιος προτείνει να ψηφίσουν ακόμη και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ!».

Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος έθεσε πρώτος το θέμα της εκλογής από τη βάση, καθώς οι εσωκομματικοί συσχετισμοί δεν τον ευνοούν. Συνεργάτες του, μάλιστα, εξαρτούσαν την τελική του υποψηφιότητα από το εύρος του εκλεκτορικού σώματος. Ακολούθησε, ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος σε συνάντηση με τον απερχόμενο πρόεδρο, Κ. Καραμανλή, πρότεινε τουλάχιστον διήμερο συνέδριο στο οποίο θα εγκριθεί η ανάδειξη του προέδρου από τα μέλη του κόμματος, δυνατότητα εγγραφής νέων μελών και ψηφοφορία για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας, τρεις εβδομάδες αργότερα, δηλαδή περί τα τέλη Νοεμβρίου. Ταυτόχρονα, επισήμανε την ανάγκη δέσμευσης του νέου προέδρου για τη διεξαγωγή τακτικού συνεδρίου με αντικείμενο την ιδεολογική ταυτότητα και την οργανωτική ανασυγκρότηση του κόμματος.
Από την πλευρά της, η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία θεωρούσε ότι την ευνοεί ο συσχετισμός του συνεδρίου, επισήμανε στον Κ. Καραμανλή την ανάγκη να εξέλθει το κόμμα από το τέλμα. Πρότεινε είτε τήρηση του καταστατικού και εκλογή προέδρου την 7η Νοεμβρίου ώστε να υπάρξει ηγεσία, είτε εφόσον επιλεγεί η λύση της κάλπης να προηγηθεί εκκαθάριση του μητρώου μελών, νέες εγγραφές και, κυρίως, μία «μεταβατική λύση» σε επίπεδο κοινοβουλευτικής ομάδας (σ.σ. Δ. Σιούφας;) που θα αναλάβει να τρέξει το κόμμα που κινδυνεύει να απαξιωθεί πολιτικά και κοινοβουλευτικά.

ΔΥΟ ΓΙΑ «ΔΙΑΚΡΙΤΟ ΡΟΛΟ»

Στην ίδια γραμμή κινείται και ο. Ευάγγ. Μεϊμαράκης. Πρότεινε να υπάρξει κάποια «μεταβατική» λύση στην εκπροσώπηση της Ν.Δ. στη Βουλή, εάν η διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού συμφωνηθεί να καθυστερήσει, και ο κ. Καραμανλής εμμείνει στην απόφαση να αποχωρήσει στις 7 Νοεμβρίου.

Πάντως, η πρωτοβουλία του κ. Μεϊμαράκη που σχεδόν… αυτοπροτάθηκε για τη θέση του «μεταβατικού γραμματέα», δεν φαίνεται να είναι δυνατόν να ευδοκιμήσει, καθώς την περασμένη Παρασκευή ο κ. Αντ. Σαμαράς απέφυγε να συναντηθεί μαζί του, κάτι που έπραξαν ήδη η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Δημ. Αβραμόπουλος.
Με βάση το ανωτέρω σκηνικό, πολλοί στη Ν.Δ. εκφράζουν φόβους για τη συντεταγμένη πορεία προς τη διαδικασία εκλογής, ακόμη και την ίδια ενότητα του κόμματος. Εξάλλου, το εμφυλιοπολεμικό κλίμα στη Νέα Δημοκρατία εκδηλώνεται, ενώ ακόμη οι υποψήφιοι δεν έχουν καταθέσει επισήμως τις υποψηφιότητές τους, ούτε έχει αρχίσει η μεταξύ τους πολεμική για την επικράτηση στο όποιο εκλεκτορικό σώμα τελικώς συμφωνηθεί.

Οι τελικές στρατηγικές θα εκπονηθούν όταν ξεκαθαρίσει οριστικά ο αριθμός των διεκδικητών, αν και οι περισσότεροι προεξοφλούν ότι στο τέλος δεν θα είναι περισσότεροι από δύο. Η εκτίμηση που υπάρχει στους περισσότερους στη Ν.Δ. είναι ότι οι κ.κ. Ευάγγ. Μεϊμαράκης και Α. Σπηλιωτόπουλος, παρά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τις πρωτοβουλίες που εκδηλώνονται για συλλογή υπογραφών, δεν θα διεκδικήσουν την ηγεσία του κόμματος, αλλά έναν διακριτό ρόλο στη μετα-Καραμανλή εποχή. Ο κ. Μεϊμαράκης άλλωστε, δεν κρύβει ότι θα επιθυμούσε να καταγραφεί ως ο εγγυητής της ενότητας, ενώ οι φίλοι του κ. Σπηλιωτόπουλου μιλούν ήδη για «μία χρυσή εφεδρεία».

ΤΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Ο αριθμός αυτών που θα κληθούν να αναδείξουν τη νέα ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας αποτελεί το μεγάλο ζητούμενο στην επώδυνη προσπάθεια της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ανασυγκροτηθεί. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι ο αριθμός των 4.800 εκλεκτόρων του προηγούμενου συνεδρίου, το 2007, θα αυξηθεί.
Η αρχική εισήγηση προέβλεπε συνέδριο μίας ημέρας, με μόνους ομιλητές τους υποψήφιους αρχηγούς και, εν συνεχεία, έναρξη της διαδικασίας εκλογής, που ενδεχομένως θα απαιτούσε και δεύτερο γύρο εφόσον κάποιος εκ των υποψηφίων δεν συγκέντρωνε από την αρχή το απαιτούμενο 50%. Πλέον, τόσο η διάρκεια του συνεδρίου όσο και ο αριθμός των εκλεκτόρων αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Η πρώτη εκδοχή θέλει τη Ν.Δ. να οδηγείται σε διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος, με τη συμμετοχή και άλλων στελεχών όπως για παράδειγμα οι εκλεγμένοι υπό τη σημαία της δημοτικοί ή νομαρχιακοί σύμβουλοι και τα μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Σε αυτή την περίπτωση, δεν αποκλείεται επανάληψη του… 1997, όταν το Συνέδριο του κόμματος είχε αποφασίσει τη διεύρυνσή του, αυτή ενεκρίθη και τυπικά στην έναρξη της διαδικασίας και εν συνεχεία ξεκίνησε η διαδικασία εκλογής που ανέδειξε τον κ. Κ. Καραμανλή. Εκδοχή δεύτερη αποτελεί το «άνοιγμα» της εκλογικής διαδικασίας στη «βάση» του κόμματος, είτε πρόκειται για τα οργανωμένα μέλη του κόμματος είτε ακόμη και αδιακρίτως για τους ψηφοφόρους και τους «συμπαθούντες», όπως συνέβη με το ΠΑΣΟΚ. Και σε αυτή την εκδοχή θα απαιτηθεί έγκριση της αλλαγής καταστατικού από το Συνέδριο της 7ης Νοεμβρίου και, συνεπώς, οι κάλπες θα στηθούν, το νωρίτερο, την επομένη 8 του μηνός.