Την πόλη μας επισκέφτηκε πριν λίγες μέρες η γενική γραμματέας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) δρ. Όλγα Σαραντοπούλου, με την οποία είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε και να πάρουμε τις απόψεις της για την πορεία του πολύπαθου, όσο και σημαντικού αυτού οργάνου, του ΣΑΕ.
Η δρ. Σαραντοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα και ζει από 2 χρόνων στη Βιέννη Αυστρίας. Η καταγωγή της είναι από το ιστορικό Βαλτέτσι Αρκαδίας, από την πλευρά του πατέρα της, ενώ από της μητέρας της από την Σίφνο και τη Μικρά Ασία.

Στην Αυστραλία, κατά την επίσκεψή της, έδωσε διαλέξεις και ομιλίες σε διάφορους οργανισμούς, συναντήθηκε με πολιτικά πρόσωπα, εκπροσώπους οργανισμών, αλλά και απλούς ομογενείς που επιδίωξε να συναντήσει ανεπίσημα.

Στη Μελβούρνη ήλθε καλεσμένη από τους Αρκάδες της πόλης για να παραστεί στον εορτασμό της επετείου των 50 χρόνων από την ίδρυση του ιστορικού Παναρκαδικού Συλλόγου «Ο Κολοκοτρώνης».

Η συγκίνησή της, όπως θα πει αργότερα, ήταν μεγάλη: «Συνάντησα ανθρώπους από το Βαλτέτσι που ήξεραν τον πατέρα μου. Είδα και ένιωσα τη λύπη τους για τα χρόνια που έζησαν μακριά από τον τόπο τους, τη λύπη για τους δικούς τους ανθρώπους, τους γονείς και τ’ αδέλφια που αποχωρίστηκαν, τη λύπη για το ότι δεν μπόρεσαν, όπως σχεδίαζαν, να γυρίσουν πίσω».

ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΣΑΕ

Από τους κύριους λόγους της επίσκεψής της, θα πει, η προώθηση του προγράμματος «Μητέρες του Απανταχού Ελληνισμού», που είναι το ανθρωπιστικό πρόσωπο του ΣΑΕ: «Με σύνθημά μας, Αληλλεγγύη – Συμπαράσταση – Ελληνομάθεια, το πρόγραμμα στέκεται αρωγός στην ελληνική οικογένεια και φιλοδοξεί να παράσχει πολύπλευρη στήριξη στην Ελληνίδα γυναίκα και τα παιδιά ελληνικής καταγωγής. Επιδιώκει να στηρίξει την γυναικεία παρουσία, ο ρόλος της οποίας είναι αναμφισβήτητα πολύτιμος στη διατήρηση και διάσωση των αξιών του πολιτισμού μας, τη γλώσσα και την ορθόδοξη πίστη, από την πρώτη περίοδο της μετανάστευσης μέχρι σήμερα.

Επίσης, μέσω του προγράμματος, το ΣΑΕ φιλοδοξεί να δημιουργήσει έναν μηχανισμό στήριξης για τη νέα γενιά της Ομογένειας, δίνοντας ευκαιρίες καλύτερης διαβίωσης, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης».

Η ίδια θα πει ότι είναι αποτέλεσμα ‘τριών χρόνων δικών της αγώνων’.
«Έκανα τρία χρόνια για να πάρω το Ο.Κ. να προωθήσω αυτό το πρόγραμμα. Παλιά, αν θυμάστε, γινόταν από το ΣΑΕ Ευρώπης για τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας. Μετά το σταματήσανε και επί τρία χρόνια αγωνίζομαι για να το βάλω σε εφαρμογή στη σημερινή του μορφή. Διαφέρει από το προηγούμενο, γιατί τώρα το ανοίγουμε προς όλες τις ηπείρους».
 
ΑΣ ΤΟ ΔΟΥΜΕ ΘΕΤΙΚΑ

Για την κρητική που δέχεται το ΣΑΕ σήμερα, καλοπροαίρετη και μη, η δρ. Όλγα Σαραντοπούλου θα πει: «Κατ’ αρχήν, ας το δούμε σαν κάτι θετικό. Ιδρύθηκε σαν εισηγητικό, γνωμοδοτικό και διεκδικητικό. Αυτό είναι ένα βήμα αρκετά σοβαρό. Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχουν αδυναμίες σ’ αυτό το όργανο. Θα ήταν σαν να εθελοτυφλούμε. Δεν καταφέραμε, όσο θα θέλαμε να αγκαλιάσουμε τον απόδημο ελληνισμό. Δεν καταφέραμε να παρουσιάσουμε μια συγκεκριμένη στρατηγική με στόχους, βήματα και διαδικασίες υλοποίησης. Αυτό, είναι μια πραγματικότητα. Από την άλλη δεν είναι δίκαιο να είμαστε ισοπεδωτικοί. Έχουν γίνει ορισμένα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν γίνει ορισμένα προγράμματα όπως είναι το e learning, όπου μπορεί να μαθαίνει κανείς ελληνικά από το διαδίκτυο. Προσπαθούμε να φέρουμε κοντά τη νεολαία. Έχουν συγκροτηθεί σε όλες τις χώρες δίκτυα με παιδιά από τις οργανώσεις και εκτός οργανώσεων, ώστε να διατηρηθεί η γλώσσα μας, να διατηρηθούν τα ήθη και έθιμά μας στις νέες γενιές.

Θα πρέπει να τους δώσουμε οράματα και πίστη για το μέλλον, αν είναι να τα κρατήσουμε κοντά μας. Δεν τους αρκεί – και αυτό έχει φανεί – να πηγαίνουν στις κοινότητες, στις οργανώσεις, να παίρνουν μέρος στους χορούς και στις διάφορες εκδηλώσεις. Ενδιαφέρονται, όπως διαπιστώσαμε, για την επαγγελματική τους κατάρτιση, την μετεκπαίδευσή τους, μεταξύ άλλων».

ΝΑ ΚΕΡΔΗΘΕΙ ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΕΔΑΦΟΣ

Το δίκτυο Νεολαίας είναι το μόνο το οποίο μπόρεσε να επιβιώσει από όλα τα δίκτυα τα οποία είχαν ιδρυθεί. Τώρα γίνεται προσπάθεια αναβίωσης.
Αν θέλουμε όμως να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, το ΣΑΕ, έχει χάσει ένα μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης των ομογενών στο πρόσωπό του. Κι αυτό γιατί τα 15 χρόνια της ζωής του έχουν δαπανηθεί υπέρογκα ποσά, από την ελληνική πολιτεία, ποσά δυσανάλογα με το έργο που έχει γίνει. Οι πιο πρακτικοί, ισχυρίζονται ότι μ’ αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να είχαν γίνει πολιτιστικά κέντρα, θα μπορούσαν να είχαν ενισχυθεί οι Έδρες Νεοελληνικών, θα μπορούσαν να γίνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις επιπέδου να προσελκύσουν και να εμπνεύσουν τις νέες γενιές. Έχουμε λόγους σήμερα να είμαστε αισιόδοξοι;
«Πιστεύω, ναι. Αναφορικά με το δίκτυο Νεολαίας, τον ερχόμενο Δεκέμβρη γίνεται ένα μεγάλο συνέδριο στη Θεσσαλονίκη με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Πρέπει να πω ότι μου έχει κάνει εντύπωση πόσο ζεστά το έχουν πιάσει το θέμα. Μιλάμε για νέους από 18 – 30 χρόνων».

Για να πάμε μπροστά, θα πρέπει να δούμε πίσω. Πού απέτυχε το ΣΑΕ κατά τη γνώμη σας;
«Δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να εδραιώσουμε την παρουσία μας. Δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να σφυρηλατήσουμε συνεργασίες με τον παγκόσμιο ελληνισμό.
Προσωπικά, νομίζω για να πάει μπροστά το ΣΑΕ θα πρέπει να αποκτήσει οικονομική αυτοδυναμία η οποία θα οδηγήσει σε μια ελευθερία κινήσεων και επιλογών όσον αφορά το ρόλο του. Σήμερα τα λειτουργικά του έξοδα πληρώνονται από τη γενέτειρα και, στην ουσία, όχι όλα. Σύμφωνα με το νόμο, που βγήκε το 2006 , η επιχορήγηση γίνεται απ’ ευθείας από το υπουργείο Εξωτερικών προς κάθε μέλος του προεδρείου του ΣΑΕ, τονίζεται δε ότι είναι ‘χρήματα των φορολογουμένων’. Εδώ υπάρχει ένα μεγάλο θέμα γιατί πιστεύω ότι η γενέτειρα χρωστάει πολλά στον απόδημο ελληνισμό ο οποίος έχει προσφέρει πάρα πολλά στην οικονομία της χώρας, έχει κάνει μεγάλα έργα, όπως σχολεία, νοσοκομεία, εκκλησίες, τεράστιες επενδύσεις, πληρώνει φόρους στα σπίτια και τα κτίρια που έχει αγοράσει. Επομένως, νομίζω ότι είναι ντροπή να μην είναι σε θέση η ελληνική πολιτεία να πληρώνει επαρκώς τα έξοδα 11 εκπροσώπων της ομογένειας».

ΜΙΑ ΥΠΟΘΕΣΗ ΜΕ…  ΒΑΣΕΙΣ

Αν έπαιρνε στα χέρια της η ίδια την προεδρία, τι θα έκανε;
 «Νομίζω ότι πολλά θα ήταν διαφορετικά. Κατ’ αρχήν, από τις βασικές μου επιδιώξεις, θα ήταν η άμεση επικοινωνία με τους ανθρώπους μας. Να είμαι κοντά, να ψάχνω, να βρίσκω. Όχι μόνο αυτοί που είναι από δω και από κει, αλλά και αυτοί που είναι παραπέρα. Να ακούγονται όλες οι απόψεις. Μαζί να αποφασίζουμε. Να μην αποφασίζω μόνο εγώ. Οι συνθήκες σε κάθε κοινωνία είναι διαφορετικές, το ίδιο και οι ανάγκες. Άλλες οι ανάγκες του ελληνισμού της Αμερικής, άλλες της Αυστραλίας άλλες της Ευρώπης, της Αφρικής , άλλες των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Κι αυτό πρέπει να το σπουδάσεις, να το γνωρίζεις».
 «Πάνω απ’ όλα πιστεύω ότι είναι το μεγάλο στοίχημα να κερδίσουμε τη νεολαία. Να την πλησιάσουμε, να αφουγκραστούμε με προσοχή και ευαισθησία τις ανάγκες τους και να κινηθούμε ανάλογα».

Η γενέτειρα υπολογίζει, κατά τη γνώμη σας, το ΣΑΕ; Πιστεύει στην αποστολή του;
 «Δεν θα το έλεγα. Φυσικά, μπορώ να μιλήσω μόνο για την προηγούμενη κυβέρνηση. Με τη νέα, θα πρέπει να περιμένουμε. Πάντως πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρχει υπουργείο απόδημου ελληνισμού. Γιατί όσο δυνατή και να είναι μια γραμματεία, πάλι πρόκειται για υποβάθμιση. Είμαστε μια χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό αποδήμων. Ο απόδημος ελληνισμός έχει οντότητα, έχει αξιοπρέπεια. Πρέπει να υπολογίζεται και να εκτιμάται από την εκάστοτε κυβέρνηση. Χαρακτηριστικό, το γεγονός ότι όταν επισκέφτηκε το προεδρείο του ΣΑΕ πέρυσι το ελληνικό κοινοβούλιο, ήταν παρόντες μόνο 10-15 βουλευτές».