Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, έθεσε τα μέσα Φεβρουαρίου ως χρονικό όριο κατάληξης των απευθείας συνομιλιών διότι απ’ εκεί και πέρα, όπως είπε, θα αρχίσει η προεκλογική εκστρατεία για τις λεγόμενες προεδρικές εκλογές, περίοδος που δεν προσφέρεται για διεξαγωγή διαπραγματεύσεων.
Ο κ. Ταλάτ, που μιλούσε στο Βασιλικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων, με θέμα «Οι ειρηνικές διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό – Η τουρκοκυπριακή άποψη», είπε ότι μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου δεν αναμένεται αξιόλογη πρόοδος λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος στο θέμα αξιολόγησης της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Γι’ αυτό και οι δυο πλευρές αποφάσισαν την εντατικοποίηση των συνομιλιών από τον Ιανουάριο, με την αφιέρωση τριών συνεχών ημερών κάθε βδομάδα, με εναλλάξ συναντήσεις στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα, χωρίς όμως να κάμει αναφορά στις οικίες των συνομιλητών.
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επανέλαβε ότι, ως αποτέλεσμα της πρώτης φάσης των συνομιλιών, έγινε ταυτοποίηση 30 εγγράφων, με συγκλίσεις και αποκλίσεις που αφορούν την εκτελεστική εξουσία, την οικονομία και θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να τονίσει τη σημασία του γεγονότος αφού οι συνομιλητές άρχισαν από το μηδέν, όπως είπε.
Στη δεύτερη φάση των συνομιλιών, από το φετινό Σεπτέμβριο, με θέματα υπό συζήτηση το περιουσιακό, εδαφικό και ασφάλεια-εγγυήσεις, δεν υπήρξε σύγκλιση και ορισμένα δεν συζητήθηκαν καθόλου. Για το περιουσιακό, όμως, που είναι, όπως είπε, το πιο πολύπλοκο θέμα διότι αφορά όλους τους Τουρκοκυπρίους και τους πλείστους Ελληνοκυπρίους που είναι οι ιδιοκτήτες, οι δυο πλευρές συμφώνησαν στην κατηγοριοποίηση των περιουσιών, με μερικές μόνο διαφωνίες και οι σύμβουλοι των δυο πλευρών ασχολούνται με τον τρόπο αντιμετώπισης της κάθε κατηγορίας.
Ο κ. Ταλάτ είπε ότι η υποστήριξη της Τουρκίας στις προσπάθειες για λύση είναι «πολύ αποφασιστική και πολύ σαφής», πράγμα που, όπως σημείωσε, είναι πολύ σημαντικό. Σαν θετική εξέλιξη χαρακτήρισε την ανάδειξη του Γιώργου Παπανδρέου στην πρωθυπουργία στην Ελλάδα, κάτι πολύ σημαντικό διότι ενδιαφέρεται για την εξεύρεση λύσης, είπε.
Η διάλεξη, στην οποία παρευρέθησαν διπλωμάτες, δημοσιογράφοι, ο πρόεδρος της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας Ηνωμένου Βασιλείου, Πήτερ Δρουσιώτης, ο αναπληρωτής Ύπατος Αρμοστής, Δημήτρης Χατζηαργυρού, και αξιωματούχοι του Foreign Office, δόθηκε αμέσως πριν από τη συνάντηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη με τον Βρετανό πρωθυπουργό. Προήδρευσε ο Sir Kieran Prendergast, πρώην ανώτερος αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών που είχε σχετισθεί πολύ στενά με διάφορες φάσεις του Κυπριακού.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΑΛΑΤ-ΜΠΡΑΟΥΝ
Η εξασφάλιση της ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων δεν σημαίνει ανασφάλεια για τους Ελληνοκύπριους, δήλωσε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, μετά τη συνάντησή του με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Γκόρντον Μπράουν, που πραγματοποιήθηκε στο βρετανικό Κοινοβούλιο.
Όπως μεταδίδεται στα κατεχόμενα, σε δηλώσεις του αμέσως μετά, ο κ. Ταλάτ είπε ότι πρώτη φορά η ελληνοκυπριακή πλευρά έφερε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ως ένα σημαντικό θέμα στην επίλυση του Κυπριακού, τις Συμφωνίες Εγγυήσεων και πρόσθεσε ότι ”αυτό δεν πρέπει να το κλείσουμε, γιατί δεν είναι πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι σε άλλους τομείς. Είναι στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, στην αποδοχή κοινής διακυβέρνησης με τους Τουρκοκύπριους, στην αποδοχή της κατανομής της εξουσίας. Τα βασικά προβλήματα είναι εκεί. Η ασφάλεια και οι εγγυήσεις αφορούν την πτυχή της ασφάλειας. Η εξασφάλιση της ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων δεν σημαίνει ανασφάλεια για τους Ελληνοκύπριους».
Ο κ. Ταλάτ είπε ότι έθεσε στον Βρετανό πρωθυπουργό τις θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς, προσθέτοντας ότι η ανάγκη των Τουρκοκυπρίων για ασφάλεια μπορεί να εξασφαλισθεί με τη συνέχιση των Συμφωνιών Εγγυήσεων. Στη συνάντηση, ανέφερε, δεν συζήτησαν μόνο το θέμα της ασφάλειας, αλλά όλα τα θέματα που ήταν στην ατζέντα, όπως το πώς μπορεί να βοηθήσει ο κ. Μπράουν, τι μπορεί να συμβάλει στην επίλυση του Κυπριακού, ποιοι άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι υποβοηθητικοί.
«Τού είπα ότι πρέπει να αυξηθεί το διεθνές ενδιαφέρον για το Κυπριακό. Θεωρώ ότι θα είναι πολύ εποικοδομητικό. Ο κ. Μπράουν με τις ερωτήσεις του έμαθε για τις σκέψεις μου και στις πιο μικρές λεπτομέρειες. Αναφέρθηκα στην εν εξελίξει διαδικασία και στη στρατηγική μας από δω και πέρα. Μου είπε ότι θα συνεχίσει τις προσπάθειες, θα συνεχίσει τις επαφές του με όλους τους εμπλεκόμενους με εμένα, τον κ. Χριστόφια, τον κ. Ερντογάν και τον κ. Παπανδρέου και ως Αγγλία θα συμβάλουν όπως μπορούν», πρόσθεσε.
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είπε ότι διαπίστωσε το ενδιαφέρον του κ. Μπράουν και πως ευελπιστεί στην εντατικοποίηση των συνομιλιών και με τη στήριξή τους (και της Αγγλίας) θα μπορέσουν να φτάσουν σε ένα αποτέλεσμα. Ο κ. Ταλάτ ανέφερε ότι τους πρώτους μήνες του 2010 μπορούν να γίνουν επιτυχή βήματα.
Ερωτηθείς και πάλι για δηλώσεις του Τούρκου αρχιαδιαπραγματευτή για τις εγγυήσεις, ο Τ/κ ηγέτης απάντησε ότι ο κ. Μπαγίς αναφερόταν στις απόψεις της Τουρκίας για το θέμα και ο ίδιος αναφέρεται στις απόψεις των Τουρκοκυπρίων, επαναλαμβάνοντας ότι η συνέχιση των εγγυήσεων και μετά τη λύση είναι σημαντική για τους Τουρκοκύπριους.
«Στις δημοσκοπήσεις φαίνεται πολύ καλά η τάση ποια είναι. Γι’ αυτό δεν πρέπει να ονειροπολούμε. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που χρειάζεται πρακτική προσέγγιση και επίλυση», πρόσθεσε.
Για το θέμα των Βρετανικών Βάσεων, ο κ. Ταλάτ είπε ότι δεν είναι προτεραιότητα, γι’ αυτό δεν συζητήθηκε στις διαπραγματεύσεις.