Πέντε απόδημοι βουλευτές θα εκλέγονται στη Βουλή των Ελλήνων, σύμφωνα με το νέο εκλογικό νόμο που επεξεργάζονται ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης, και επιστημονική επιτροπή.
Δημοσιογραφικές πληροφορίες από την ελληνική πρωτεύουσα αναφέρουν, ότι βασική πρόβλεψη του εκλογικού νόμου είναι η θέσπιση 160 μονοεδρικών περιφερειών, η εκλογή 135 περιφερειακών βουλευτών και 5 βουλευτών, που θα αντιπροσωπεύουν τον Ελληνισμό της διασποράς στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Η περίληψη πέντε βουλευτών της διασποράς στη νέα σύνθεση της Βουλής των Ελλήνων, ερμηνεύεται ως «απάντηση» των πολιτικών κομμάτων στο αίτημα των απόδημων Ελλήνων για συμμετοχή στο πολιτικό γίγνεσθαι της γενέτειρας με δικούς μας αντιπροσώπους.
Εικάζεται, ότι οι πέντε έδρες που θα διατεθούν στους απόδημους, μάλλον θα προέρχονται από τις 12 έδρες Επικρατείας, που, σύμφωνα με το ετοιμαζόμενο σχέδιο νόμου, θα καταργηθούν.
Οι μονοεδρικές, σε πολλές περιπτώσεις, θα ταυτίζονται με τους νέους Δήμους του «Καποδίστρια 2», σύμφωνα με τα σχέδια του Γ. Ραγκούση και της επιστημονικής επιτροπής.
Ωστόσο, δεν λείπουν και οι εισηγήσεις, κυρίως πανεπιστημιακών, οι οποίοι έχουν κληθεί να συνδράμουν την επιτροπή που όρισε ο υπουργός Εσωτερικών Γ. Ραγκούσης, οι οποίοι επιμένουν να μην κατατμηθούν οι μεσαίες περιφέρειες, όπως η Α’ Αθήνας ή της Αχαΐας. Άλλοι πολιτικοί επιστήμονες προτείνουν την πλήρη εξάλειψη του σταυρού προτίμησης (είχε θεσπιστεί το 1985). Δηλαδή, το σύνολο των βουλευτών να ορίζεται από το κόμμα, είτε με απόφαση του προέδρου ή αρχηγού του (κατά περίπτωση) ή, εάν λειτουργεί η εσωκομματική δημοκρατία, έπειτα από εσωτερικές εκλογές. Να σημειωθεί ότι στη Γερμανία, το εκλογικό μοντέλο της οποίας επιθυμεί να μεταφέρει στη χώρα ο Γ. Παπανδρέου, προβλέπει ποινές και ακυρότητα εκλογής στην περίπτωση (αρχηγικής) υπόδειξης του υποψηφίου βουλευτή και όχι ανάδειξής του μέσω δημοκρατικών (εσωκομματικών) διαδικασιών.
ΤΕΛΟΣ ΟΙ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Το βασικό σενάριο στον δημόσιο (και διαδικτυακό) διάλογο, που θα προηγηθεί της ψήφισης του νέου εκλογικού νόμου, ο οποίος σε κάθε περίπτωση θα τεθεί σε ισχύ από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου – αφού οι νέες μονοεδρικές περιφέρειες σε πολλές περιπτώσεις αναμένεται να συμπίπτουν με τους νέους δήμους του «Καποδίστρια 2»- προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες:
1. Την καθιέρωση 160 μονοεδρικών περιφερειών, ενώ 135 βουλευτές θα εκλέγονται από τις κομματικές λίστες ανά περιφέρεια. Καταργούνται οι 12 βουλευτές Επικρατείας, ενώ θα υπάρχει και πρόβλεψη για 5 βουλευτές της ομογένειας.
2. Οι μονοεδρικές θα έχουν βάση τους Δήμους των 60.000 ψηφοφόρων ή θα αποτελούν τμήμα των νέων δήμων. Για παράδειγμα, ο κοινός Δήμος Π. Φαλήρου και Ν. Σμύρνης, με περίπου 110.000 ψηφοφόρους, θα χωριστεί στα δύο, όχι με βάση τα σημερινά σύνορα, αλλά ύστερα από επεξεργασία (ρυμοτομία, ανάγλυφο της περιοχής, φυσικά όρια κ.ά.) που θα γίνει από ειδικούς επιστήμονες. Προς τούτο, στην Επιτροπή για τον νέο εκλογικό νόμο εκτός από τους καθηγητές κ.κ. Αλιβιζάτο, Διαμαντόπουλο, Νικολακόπουλο, μετέχουν και πολεοδόμοι. Επίσης, το Περιστέρι αναμένεται να κατατμηθεί σε 7 μονοεδρικές περιφέρειες με βάση τις ενορίες, η Αθήνα σε 9, η Β’ Αθήνας ίσως σε 46 κ.λπ.
3. Καθώς είναι προφανές ότι τις μονοεδρικές θα κερδίζουν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, το μικρότερα θα βγάζουν βουλευτές από τις (13) περιφέρειες. Έτσι, θα προηγούνται στην κατανομή των εδρών ανά περιφέρεια, ώστε να υπάρχει εξισορρόπηση και η αναλογικότητα να φτάσει το 85%, ποσοστό που δίνει και ο σημερινός εκλογικός νόμος. Για παράδειγμα, ο ΣΥΝ με το 4,6% αντί για 14 βουλευτές θα έχει 13 (όπως σήμερα) και το ΚΚΕ από 22 θα διατηρήσει τους σημερινούς 21 και οι Οικολόγοι-Πράσινοι με το 2,53% της 4ης Οκτωβρίου δεν θα εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο.
Σε επίπεδο Περιφέρειας, θα αναπτυχθεί και η νέα διοικητική διαίρεση (εκλεγμένος περιφερειάρχης), ενώ οι παλαιές Νομαρχίες θα εκπροσωπούνται στην Περιφέρεια με αιρετό εκπρόσωπο (από το ψηφοδέλτιο του εκλεγμένου περιφερειάρχη).
ΠΡΙΜ 40 ΕΔΡΩΝ
4. Το πρώτο κόμμα θα συνεχίσει να πριμοδοτείται με 40 βουλευτές (50 προβλέπει ο νόμος Παυλόπουλου, ο οποίος θα εφαρμοστεί κατά τις επόμενες εκλογές, εάν το σχέδιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ δεν συγκεντρώσει 180 ψήφους, προϋπόθεση για να ισχύσει αμέσως, στις επόμενες εκλογές). Διαφορετικά, εφαρμόζεται κατά τις μεθεπόμενες εκλογές, όπως ρητά προβλέπει το Σύνταγμα.
5. Πιθανότατα, οι υποψήφιοι των μονοεδρικών περιφερειών θα μπορούν να είναι υποψήφιοι και με τη λίστα σε επίπεδο περιφέρειας. (Αυτό αποτελεί πρόταση του Μ. Παπαϊωάννου). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα κόμματα θα μπορούν να επιστρατεύσουν προβεβλημένα στελέχη ακόμη και για τις χαμένες μονοεδρικές, προκειμένου να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους και οι υποψήφιοι να έχουν τη βεβαιότητα εκλογής στην ευρύτερη περιφέρεια.
Ο συγκεκριμένος νόμος, μετά τη δήλωση του αρχηγού της Ν.Δ. Α. Σαμαρά, ότι δεν θα τον ψηφίσει, σημαίνει ότι θα εφαρμοστεί κατά τις μεθεπόμενες εκλογές (κανονικά το 2017), ενώ δεν αποκλείεται να μην εφαρμοστεί ποτέ, εάν η παρούσα κυβέρνηση σε ένα επόμενο διάστημα ή η επόμενη κυβέρνηση φέρουν ένα νέο σχέδιο νόμου, που θα συγκεντρώνει την αποδοχή 180 βουλευτών και άρα θα ισχύσει αμέσως-κατά τις επόμενες εκλογές.
Υπό αυτά τα δεδομένα, αναμένεται να περιοριστούν οι αντιδράσεις των βουλευτών της πλειοψηφίας, οι οποίοι φαίνεται να ενοχλούνται από την κατάκτηση των περιφερειών (κυρίως των «πρωτοκλασάτων» της Β’ Αθήνας), αλλά και των μικρών Νομών, όπου θα περιοριστούν οι έδρες (νέες μονοεδρικές) υπέρ των διορισμένων βουλευτών των περιφερειών. Με αυτά τα δεδομένα, αυτές οι ανατροπές απομακρύνονται χρονικά.