Σε καθεστώς διαρκούς πτώσης βρίσκονται πλέον οι τιμές στην ελληνική αγορά ακινήτων που υποχωρούν με ρυθμό 5% το εξάμηνο, ενώ προβλέπεται μέχρι τέλους του έτους να έχουν μειωθεί τουλάχιστον 10% έναντι της περσινής χρονιάς, ποσοστό που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ για τη χώρα μας. Έπειτα από μια παρατεταμένη αλλά χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα αναμονή που διήρκεσε επί μία διετία είναι πλέον σαφές ότι οι αντοχές πλήθους κατασκευαστών έχουν εξαντληθεί.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η πτώση θα ενταθεί κατά το επόμενο διάστημα υπό την πίεση της ύφεσης και της απροθυμίας των τραπεζών να χορηγήσουν νέα στεγαστικά δάνεια, πολύ περισσότερο όταν αποτελεί κοινό μυστικό ότι η αγορά είναι υπερτιμημένη.
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΤΩΣΗ ΣΤΑ «ΦΘΗΝΑ»
Περισσότερο έχουν μειωθεί οι τιμές στις περιοχές που απευθύνονται σε χαμηλά και μεσαία πορτοφόλια (διαμερίσματα 60-70 τ.μ.) και οι οποίες “δούλευαν” μέχρι πρότινος αποκλειστικά με δάνεια, όπως τα Εξάρχεια και η Πατησίων στο κέντρο, η Νέα Φιλαδέλφεια, το Ηράκλειο και η Νέα Ιωνία στα βόρεια, η Δραπετσώνα, το Κερατσίνι, η Ελευσίνα, το Περιστέρι, το Αιγάλεω στα δυτικά και ο Πειραιάς στα νότια.
Τα τηλέφωνα των κατασκευαστών αυτών δεν χτυπούν πια τώρα που η τραπεζική στρόφιγγα έχει κλείσει, γι΄ αυτό και έχουν μειώσει τις τιμές 20%-25% έναντι της προηγούμενης διετίας. Δεδομένου πως οι τράπεζες θα συνεχίσουν να είναι φειδωλές στην εκταμίευση δανείων τουλάχιστον για τους επόμενους μήνες, είναι ορατός ο κίνδυνος για τους μικρομεσαίους αυτούς κατασκευαστές να εξαφανιστούν από την αγορά.
Μπορεί τα λιγοστά διαμερίσματα που «φεύγουν» να είναι τα πολύ χαμηλού κόστους, δεδομένου όμως ότι οι αντοχές του κλάδου εξαντλούνται είναι θέμα χρόνου να πέσουν οι τιμές και στα ακριβότερα ακίνητα. Σύμφωνα με ένα ακραίο σενάριο, το «ξεφούσκωμα» των τιμών για μια σειρά από υπερτιμημένες περιοχές μπορεί να φθάσει και το 30% μέχρι τέλους του 2011, αφού παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα μερίδας κατασκευαστών όλο και περισσότεροι πιέζονται για να εξυπηρετήσουν δάνεια και υποχρεώσεις τους.
«ΝΑ ΠΕΣΟΥΝ 20% ΟΙ ΤΙΜΕΣ»
«Για να επιστρέψουν στα μεσιτικά γραφεία οι αγοραστές, θα πρέπει να πέσουν οι τιμές κατά 20%», είναι η φράση που ακούγεται από τους ειδικούς, πόσο μάλλον όταν τα διαθέσιμα σπίτια είναι πολύ περισσότερα από όσα είναι δυνατόν να απορροφηθούν σε βάθος διετίας.
Για την ώρα, τα παζάρια σχετικά με τις τιμές των ελάχιστων ακινήτων που πωλούνται «δίνουν και παίρνουν», ειδικά όταν ο ενδιαφερόμενος έχει τμήμα του ποσού σε ρευστό, ενώ πτώση καταγράφεται και στις ονομαστικές τιμές. Περιπτώσεις κατασκευαστών που για να πωλήσουν κάποια διαμερίσματα από το αδιάθετο στοκ τους χρειάσθηκε να ρίξουν την τιμή έως και 30% έναντι εκείνης που ζητούσαν πριν από ενάμιση χρόνο, ακούγονται όλο και συχνότερα.
Εξάλλου, τα νέα φορολογικά μέτρα, με τη μείωση του αφορολογήτου για την αγορά πρώτης κατοικίας και την επαναφορά του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ) στη θέση του ΕΤΑΚ, δημιουργούν συνθήκες επιπλέον μείωσης του αγοραστικού ενδιαφέροντος και άρα των ζητούμενων τιμών. «Κουμάντο τώρα κάνει ο αγοραστής, όχι ο πωλητής, όπως γινόταν μέχρι και πέρυσι (buyers market και όχι sellers market)», λέει στο «Χρήμα» ο Λευτέρης Τασσούλας, διευθυντής κτηματομεσιτικών υπηρεσιών της Εurobank Ρroperty Services.
ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ
Αδιάθετα σπίτια, απουσία αγοραστών, πάγωμα χορηγήσεων και κρίση κάνουν αρκετούς να πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου να σκάσει και στην Ελλάδα η «φούσκα» των ακινήτων, όπως ήδη συνέβη αλλού.
«Τέτοιος κίνδυνος δεν υπάρχει», εκτιμά ο κ. Τασούλας, «λόγω ακριβώς των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ελληνικής αγοράς. Το φρένο που έβαλαν οι κατασκευαστές από το 2008 στην έκδοση νέων αδειών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει υπερπροσφορά γης- δεδομένου ότι δεν εντάσσονται στο σχέδιο πόλης νέες περιοχές όπως σε άλλες χώρες- έσωσε στην ουσία την αγορά από τον κίνδυνο της φούσκας». «Απλώς τελείωσε το εύκολο κερδοσκοπικό παιχνίδι με τις τιμές», επισημαίνει χαρακτηριστικά.