Είδηση: «Η κυβέρνηση καθόρισε πλαφόν στις τιμές των καυσίμων». Φαίνεται ότι η λέξη πλαφόν μάς αρέσει. Ακούγεται γραμματικά ως ελληνική όπως το προϊόν κ.λπ., ολίγον τι προοδευτικόν, ακόμη και… ξένον. Οι Έλληνες ως ξενομανείς την άρπαξαν ως κάτι το πολύ… μοντέρνον και έτσι μπήκε στα ελληνικά και δεν βγαίνει πλέον με… τίποτε. Λανσάρεται ως μόδα πλέον «ό,τι είναι ξένο, είναι καλό». Είναι όμως;
Πλαφόν για μάς σήμερα σημαίνει η κορυφή, η στέγη, η οροφή, το ανώτερο σημείο ή όριο. Στην παραπάνω είδηση, εάν η κυβέρνηση καθόρισε πλαφόν στη βενζίνη π.χ. 125.9 λεπτά το λίτρο, τότε σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο, κανείς δεν μπορεί να πουλήσει ανώτερη τιμή. Στην Αυστραλία πλαφόν τέτοιο δεν μπορεί να υπάρχει γιατί το δικό μας εδώ Σύνταγμα επιτρέπει να πουλάς ό,τι θέλεις και σε όποια τιμή θέλεις. Το 1988 κάναμε και ένα δημοψήφισμα στο οποίο είπαμε «όχι» και έτσι τέτοιο πλαφόν στην Αυστραλία δεν υπάρχει.
Πώς έγινε η λέξη πλαφόν; Ευθύς εξαρχής ας το πούμε πως προέρχεται από τα σπλάχνα της ελληνικής γλώσσας και ευτυχώς το γράψαμε με ελληνικούς χαρακτήρες. Δυστυχώς οι δημοσιογράφοι σήμερα άφησαν ανελλήνιστο το spread και αμφιβάλλω εάν ο μέσος έλληνας γνωρίζει περί… spreads. Το αφήσαμε αμετάφραστο για να έχει μεγαλύτερο… μυστήριο χωρίς να αντιληφτούμε πως διαπράττουμε μία κλασική γλωσσική διαφθορά, ενώ μεταφρασμένο το spread σε «άπλωμα» θα καταλαβαίνανε όλοι το άπλωμα των επιτοκίων.
Γυρίζουμε στο… κοσμοσωτήριο «πλαφόν». Οι Γάλλοι την οροφή την λένε plafond (το d είναι άφωνο). Το πήραν από τους Λατίνους και αυτοί το αρχαίο μας «πλατύς» το ορθογράφησαν plattus και το «βάθος» με τον τρόπο τους το είπαν fundus.
Τους μπέρδεψε πολύ το ελληνικό β και θ που δεν είχαν. Με το πλάτος και το βάθος οι Γάλλοι κάνανε τη λέξη τους plafond να σημαίνει την οροφή, το ανώτερο σημείο. Έτσι μπορούμε εδώ να μιλήσουμε και για γλωσσικό ελληνισμό της Γαλλικής, αλλά και οι Άγγλοι την πήραν επίσης ως plafond από τους Γάλλους. Εμείς όμως σήμερα φαίνεται ότι δεν μπορούμε να βάλλουμε ένα γλωσσικό πλαφόν στην εισαγωγή ξένων λέξεων, ενώ έχομε τις δικές μας πλουσιοπάροχα μπροστά μας.
