Με την ευκαιρία των εορταστικών εκδηλώσεων για την Μάχη της Κρήτης, βρέθηκε, κατόπιν πρόσκλησης, στην πόλη μας, ο Νομάρχης Ρεθύμνου κ. Γεώργιος Παπαδάκης, συνοδευόμενος από την Αντινομάρχη κα Ιωάννα Κεφαλογιάννη – Μπιρλιράκη.

Στη συνάντησή μας, επί τάπητος τέθηκε το καυτό θέμα «Καλλικράτης», καθώς επίσης το γενικό σκηνικό στην Ελλάδα την παρούσα στιγμή.

– Κύριε Νομάρχα, θα θέλατε να μας δώσετε μια συνοπτική εικόνα του Σχεδίου Καλλικράτης, και να μας πείτε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις του;

Ξεκινάμε από το γεγονός ότι η Δημόσια Διοίκηση δεν είναι στο καλύτερο επίπεδο στη χώρα μας. Είναι ένα σημαντικό εργαλείο, για την εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά και την ανάπτυξη του τόπου. Σήμερα χαρακτηρίζεται από ένα μοντέλλο συγκεντρωτικό, Αθηνοκεντρωτικό το λέμε εμείς. Μ’ αυτήν την έννοια παρουσιάζεται το γνωστό φαινόμενο της γραφειοκρατίας. Κατά καιρούς, ως γνωστό, έχει αποπειραθεί η ελληνική πολιτεία να κάνει αποκέντρωση. Μέχρι τώρα όμως δε φαίνεται να το έχει καταφέρει ακόμη.
Τώρα γίνεται άλλη μία τολμηρή απόπειρα, μία ριζική τομή, ίσως η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση μέχρι τώρα στον τομέα της αποκέντρωσης.
Σύμφωνα με το νέο σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή πριν λίγες μέρες, το κράτος της Αθήνας, παραμένει ‘Κράτος Επιτελείο’.  Χαράζει δηλαδή την εθνική πολιτική στα μεγάλα σημεία, στους σημαντικούς τομείς και από κει και μετά, αναθέτει στο περιφερειακό κράτος, στις εφτά Περιφερειακές Διοικήσεις, κάποιες αρμοδιότητες.

– Ποια θα είναι τα συγκεκριμένα επίπεδα διοίκησης;

Τα επίπεδα θα είναι τα εξής: Πρώτα, το κεντρικό κράτος, υπουργεία δηλαδή και κεντρικοί οργανισμοί. στην Αθήνα. Αμέσως μετά θα υπάρχουν εφτά Γενικές Διοικήσεις κάτω από τις οποίες θα είναι η Αυτοδιοίκηση που σύμφωνα με το Σύνταγμά μας πρέπει να είναι σε δύο επίπεδα. Πρώτος βαθμός είναι οι Δήμοι της χώρας και δεύτερος βαθμός οι Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις της χώρας.
   Έτσι λοιπόν, εκτός από το κεντρικό και το περιφερειακό κράτος, θα ανατίθενται αρμοδιότητες και στις αυτοδιοικήσεις. Π.χ. έκδοση οικοδομικών αδειών, φροντίδα στο σπίτι ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, καθώς επίσης αρμοδιότητες στον τομέα γεωργίας, κτηνοτροφίας κλπ., μέσα στο πνεύμα αποκέντρωσης που είναι και το ζητούμενο.

– Να συμπεράνουμε ότι θα δίνονται μεγαλύτερες αρμοδιότητες στην περιφέρεια;

Αυτός τουλάχιστον είναι ο στόχος και έτσι περιγράφονται στο νομοσχέδιο Καλλικράτης. Πιο αναλυτικά τώρα, οι 1.034 δήμοι και 50 κοινότητες που υπήρχαν, γίνονται 325 δήμοι μόνο. Επίσης οι 54 νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις σύν 3 υπερνομαρχίες, γίνονται 13 αιρετές περιφερειακές αυτοδιοικήσεις.
Στην Κρήτη, για παράδειγμα, οι 4 νομοί γίνονται μια περιφέρεια.

-Ποιες θα είναι οι βασικές επιπτώσεις που θα έχουν οι αλλαγές αυτές, στο επαγγελματικό δυναμικό και στην προσφορά υπηρεσιών στον πολίτη;

Κατ’ αρχήν οι αιρετές θέσεις μειώνονται κατά 50%. Νομαρχιακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, για παράδειγμα, περιορίζονται στο μισό. Οι 16.000 δημοτικοί σύμβουλοι που είναι σήμερα, με την εφαρμογή του σχεδίου, θα είναι μόνο 8.000. Αυτό θα πει καλύτερη λειτουργία και μικρότερη δαπάνη. Λιγότερα λειτουργικά έξοδα και πιο ευέλικτα και ισχυρά σχήματα. Για παράδειγμα, ένας μικρός δήμος ακριτικός ο οποίος δε μπορούσε να’χει την απαιτούμενη στελέχωση, με την έννοια να έχει έναν μηχανικό, οικονομολόγο, γεωπόνο να παρέχει κάποιες υπηρεσίες, τώρα με τη συνένωση τριών τεσσάρων δήμων σε ένα, το προσωπικό που είναι σήμερα διεσπαρμένο, θα ενωθεί και θα υπάρξει παροχή υπηρεσιών καλύτερης και αποτελεσματικότερης ποιότητας.

-Ένας φόβος που έχει ήδη εκδηλωθεί, είναι ότι ο Καλλικράτης θα «φάει» θέσεις εργασίας. Κατά πόσον και σε ποιο βαθμό ευσταθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Κοιτάξτε, σύμφωνα με τη διαβεβαίωση της κυβέρνησης, το προσωπικό, τα επαγγελματικά δηλαδή στελέχη, καθόλου δεν θα επηρεαστούν από όλη αυτή την ιστορία. Δεν θα υπάρξουν απολύσεις, Απλούστατα θα γίνει μία συνένωση των υπηρεσιών. Τώρα το 2010 και ίσως το 2011, λόγω της οικονομικής κρίσης και όχι λόγω των μεταρρυθμίσεων, δεν θα γίνουν νέες προσλήψεις.

– Οι πολίτες, είναι γεγονός, βλέπουν, στην καλύτερη περίπτωση μ’ επιφύλαξη τον Καλλικράτη. Εσάς, προσωπικά, σας αρέσει; Και το κυριότερο, σας εμπνέει εμπιστοσύνη;

Βεβαίως. Εγώ ως πρόσωπο, αλλά και εκφράζοντας το θεσμό της Νομαρχίας Ρεθύμνου, έχουμε ομόφωνα ταχθεί στο ‘ναι’. Αλλά και όλοι οι νομάρχες και οι νομαρχιακοί σύμβουλοι της χώρας σε τρία αλλεπάλληλα συνέδρια, έχουμε τοποθετηθεί θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση.

– Συνοψίζοντας, ποια είναι τα θετικά σημεία του Καλλικράτη;

Τα κυριότερα θετικά σημεία είναι ότι θα υπάρξουν μεγαλύτερα σχήματα αυτοδιοικητικά τα οποία θα μπορούν να προσφέρουνε ποιοτικότερες υπηρεσίες στους πολίτες. Επίσης με τη στελέχωση που θα έχουν, θα μπορεί το κεντρικό κράτος να τους εμπιστευτεί αρμοδιότητες δύσκολες που θα ασκήσουν για λογαριασμό του.
Ακόμη, θα διαχειριστεί το τέταρτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης – ΕΣΠΑ – που θα του ανατεθεί, μέχρι το 2013, να το υλοποιήσει. Πρόκειται για μεγάλο ποσό το οποίο δυστυχώς, μέχρι τώρα δεν έχει αξιοποιηθεί. Για την Κρήτη, για παράδειγμα, είναι 530 εκατ. ευρώ.

– Αν δεν κάνω λάθος, πρόκειται για επταετές πρόγραμμα που θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει από το 2007. Πού οφείλεται η καθυστέρηση;

Βασικά στο ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έδωσε τους ρυθμούς και τη ρώτα εκείνη, προκειμένου να ξεκινήσουν να απορροφούνται χρήματα. Που σημαίνει έλλειψη προετοιμασίας και οργάνωσης στελεχών από το κέντρο.

-Υπάρχουν αρνητικά σημεία στον Καλλικράτη, κατά τη γνώμη σας;

Δεν νομίζω. Εκτός και αν δει κανείς το σχέδιο με τη στενή, τοπικιστική αντίληψη – που δεν θα πρέπει να υπάρχει στην εποχή μας – να πει δηλαδή  ‘ ο δήμος μου, το χωριό μου, η επαρχία μου’. Από αντικειμενικής και λογικής πλευράς, όχι. Ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις που έχουμε κάνει εμείς, αναφορικά με κάποια θέματα τεχνικού χαρακτήρα.

-Η οικονομική κρίση και όχι μόνο, που βιώνει η Ελλάδα σήμερα, πόσο έχει επηρεάσει την Κρήτη;

     Να πούμε ότι η κρίση που περνά η πατρίδα μας σήμερα, δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και κρίση αξιών. Το όλο σύστημα και δεν εννοώ μόνο το ελληνικό, επέτρεψε να μην πάρουμε την παγκοσμιοποίηση στα σοβαρά. Η πρόοδος στην τεχνολογία, στην τεχνογνωσία, στην οικονομία, η εξέλιξη γενικά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι έφερε την παγκοσμιοποίηση. Πέσανε τα τείχη και επομένως  ανοιχτήκανε νέοι ορίζοντες. Η ποιότητα πήρε πρώτη θέση. Ποιότητα στην παραγωγή, ποιότητα στην υπηρεσία, ποιότητα στα προϊόντα. Αυτά τα πράγματα, σαν κοινωνία, δεν τα πήραμε στα σοβαρά. Δε γίναμε ανταγωνιστικοί.
Πιο συγκεκριμένα, η ανταγωνιστικότητά μας το 2003 ήταν στην 39η θέση στον κόσμο. Στο τέλος του 2009 είχαμε κατρακυλήσει στην 72η θέση, πιο κάτω από την Αίγυπτο. Ο όρος ‘ανταγωνιστικότητα’, ως γνωστό, έχει τεράστιο νόημα. Αν δεν είσαι ανταγωνιστικός πώς θα πουλήσεις τα προϊόντα σου, είτε πρόκειται για τη μακρινή Αυστραλία, είτε για τη γείτονα Βουλγαρία. Δεν έχεις ανταγωνιστικότητα, δεν έχεις πλούτο. Αναγκαστικά θα δανειστείς, υποθηκεύοντας το μέλλον.
Αυτό, ο μέσος Έλληνας, το έχει αντιληφθεί. Άμεσα, θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούμε όλοι. Εκ των πραγμάτων, θα υποχρεωθούμε να καταναλώνουμε λιγότερα και να εργαζόμαστε περισσότερο.

-Επειδή μιλάμε για ριζικές αλλαγές στο κοινωνικό γίγνεσθαι, πόσο εύκολα θα μπορέσει ο μέσος Έλληνας, να προσαρμοστεί, κατά τη γνώμη σας;

Είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρει. Ας μη ξεχνάμε, ότι ο Έλληνας πιάνει γρήγορα τα μηνύματα των καιρών, είναι αγωνιστής, ευφυής, εφευρετικός. Μετά, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να παραβλέψουμε, μέσα στην τρικυμία, τον πολιτιστικό και τον φυσικό πλούτο που έχουμε. Μιλάμε, για παράδειγμα, για τον τουρισμό. Ποια χώρα έχει το κλίμα που έχει η Κρήτη; Τρεις χιλιάδες ώρες ηλιοφάνεια το χρόνο. Καμμιά περιοχή στην Ελλάδα δε μοιάζει με την άλλη. Αυτή η εναλλαγή της φυσιογνωμίας του κάθε τόπου, είναι  πλούτος μοναδικός.

-Την Κρήτη την έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση; Αν ναι, τι σημεία έχετε δει;

Αναμφίβολα την έχει επηρεάσει στον τομέα του τουρισμού. Πέρυσι είχαμε 11% μείωση που είναι ένα νούμερο σημαντικό. Φέτος υπάρχει φόβος να είναι ακόμη πιο κάτω οι αριθμοί. Κάτι ανάλογο είναι και με το θέμα των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα που είναι ο άλλος πυλώνας ανάπτυξης της Κρήτης. Το ελαιόλαδο, για παράδειγμα, λόγω της παγκόσμιας κρίσης, δεν έχει τη ζήτηση που θα έπρεπε να έχει.

Παρόλα αυτά, είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε και θα βγούμε με επιτυχία από το σημερινό τέλμα. Περιμένετε και θα δείτε!