Η Μελβούρνη αποζημιώνει τους αυτόχθονες

Εκδιώχτηκαν άγρια, βάναυσα, απάνθρωπα από τη γη που τους ανήκε, κάπου 210 χρόνια πριν. Οι Ευρωπαίοι άποικοι άρπαγες μιας γης που δεν ήταν δική τους, την καλλιέργησαν όπως εκείνοι ήξεραν, με αποτέλεσμα οι αυτόχθονες να μη βρίσκουν ούτε τα προς τα ζην και να πεθαίνουν κατά χιλιάδες, από την πείνα, ξενόφερτες αρρώστιες και συμπλοκές με τους κατακτητές.

Στη Βικτώρια, οι αρχηγοί των αμπορίτζιναλ, εκλιπαρούσαν τις τοπικές Αρχές να τους δώσουν ένα κομμάτι γης για τους ανθρώπους τους. Πέρασαν δεκάδες χρόνια για να επιτύχουν το 1863 να τους δοθεί μια έκταση γης, όπου θα μπορούσαν να ζήσουν ως κοινότητα. Το Coranderrk το 1870 αναπτύχθηκε σ’ ένα χωριό με σχολείο, ένα φούρνο και ένα κρεοπωλείο.

Η γη πήρε αξία και οι αυτόχθονες έδωσαν μεγάλους αγώνες για να μπορέσουν να το κρατήσουν. Η κρατική υπηρεσία Aboriginal Protection Board, αποφάσισε «για το καλό τους», όπως δήλωσε, να το κλείσει.

Στους αγώνες αυτούς πρωτοστάτησε ο αρχηγός των αυτόχθονων, μεγάλος ζωγράφος, Γουίλιαμ Μπάρακ, αλλά το μόνο που πέτυχε ήταν μια παράταση.
Είχε βγει διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο δεν επιτρεπόταν να μένουν εκεί άτομα κάτω των 34 χρόνων.

Χωρίς τη στήριξη του κράτους, όσοι έμειναν πέθαναν από αρρώστιες και ασιτία. Η κοινότητα περιήλθε στην κυριότητα του κράτους.
Οι απόγονοι εκείνων που έζησαν εκεί, εντούτοις, συνέχισαν τους αγώνες για να πάρουν πίσω τη γη που ανήκε στους προγόνους τους. Το 1996 μια μικρή μερίδα από αυτούς μπόρεσε να αγοράσει ένα μικρό κομμάτι από τη γη στην οποία χρόνια πριν έζησαν οι πρόγονοί τους.

ΣΕΛΙΔΑ ΝΤΡΟΠΗΣ

Το Coranderrk είναι μια μελανή σελίδα ντροπής της αυστραλιανής ιστορίας. Μια από τις πολλές που αμαυρώνουν το χρώμα της πράσινης ηπείρου.
Σήμερα έχει επιλεγεί το όνομα και το πορτρέτο ενός ηγέτη και μεγάλου καλλιτέχνη των αβοριγίνων, του Γουίλιαμ Μπάρακ, του αγωνιστή των δικαίων των αυτοχθόνων, για να αποτελέσει σημείο αναφοράς στη Μελβούρνη, την πόλη της οποίας οι επίσημες Αρχές του 1800 πολέμησαν άγρια και απάνθρωπα τους αυτόχθονες.

Πρόκειται για ένα γιγαντιαίο έργο, ένα κτίριο–ορόσημο, που θα ολοκληρωθεί το 2014 και θα έχει σε όλο το ύψος του, τη μορφή του Γουίλιαμ Μπάρακ.
Εκτιμάται ότι θα είναι το πιο εντυπωσιακό από τα αξιοθέατα της Μελβούρνης, ένας τρόπος, θα έλεγα, να πει η χώρα το μεγάλο «Συγγνώμη» στους αυτόχθονες.
Θα ονομάζεται Portrait, θα βρίσκεται στην κορυφή της Swanston St., στην τοποθεσία του Carlton Brewry, με 82 ορόφους και 550 διαμερίσματα τα οποία θα τιμώνται από $296.000 μέχρι $1 εκατ.

Οι πρεσβύτεροι των αυτοχθόνων της κοινότητας Wurrundjeri, έχουν κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένοι, εκπρόσωπός τους δε, δήλωσε αναφορικά ότι «τιμή για τους πρώτους κατοίκους της Μελβούρνης, είναι πρέπουσα, αν και καθυστερημένη».

ΤΙΜΗ ΣΤΟΝ ΜΠΑΡΑΚ

Ο διευθυντής της κατασκευαστικής εταιρίας Crocon, Ντάνιελ Γκρόλο, που θα αναλάβει το έργο, θα πει ότι «το σχέδιο του κτιρίου στοχεύει στο να αποδώσει τιμή στο πρόσωπο του Μπάρακ και των αυτοχθόνων της Μελβούρνης και δεν αποτελεί πολιτική δήλωση, αν και γνωρίζω ότι πολλοί θα προσπαθήσουν να το ερμηνεύσουν ποικιλοτρόπως.

Το πρόσωπο θα φαίνεται από τα περισσότερα σημεία της Swanston St., όχι όμως από μικρή απόσταση. Η δισέγγονη του Μπάρακ, Ντορίν Γκάρι Γουόμπλιν, πρεσβύτερη και η ίδια, θα πει ότι έχει πάρει μέρος σ’ όλες τις προκαταρκτικές συζητήσεις και σήμερα νιώθει πολύ συγκινημένη με το αποτέλεσμα.
«Για κάτι τόσο σπουδαίο, αξίζει κανείς να περιμένει, έστω κι αν χρειαστεί πάρα πολύς καιρός για να συμβεί. Είμαι πολύ περήφανη και ξέρω καλά ότι και ο ίδιος θα ένιωθε μεγάλη ικανοποίηση και περηφάνια. Ήταν πάρα πολύ δυνατός και δυναμικός άνθρωπος, αλλά την ίδια ώρα πολύ λεπτός και ταπεινόφρων».
Η φωνή της αλλάζει τόνο. Γίνεται πιο δυνατή και σταθερή: «Γιατί, λοιπόν, να μην αναγνωριστούν οι αγώνες του; Γιατί να μην είναι εκεί ψηλά, πάνω από όλους τους άλλους, να προστατεύει τη φυλή του, τους ανθρώπους του;»

Ο Μπάρακ που προσπάθησε και αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ λευκών και αυτοχθόνων, πέθανε το 1908.

ΕΞΥΨΩΣΕ ΤΟΥΣ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ

Σε μια εποχή που ο πολιτισμός και οι παραδόσεις των αυτοχθόνων απειλούνταν, ο Γουίλιαμ Μπάρακ με την τέχνη του προσπάθησε να τα κρατήσει ζωντανά.
Η τέχνη του έδειξε στους Ευρωπαίους τη σπουδαιότητα και την ιδιαιτερότητα της πολιτιστικής και πνευματικής ζωής των αυτοχθόνων. Στα έργα του χρησιμοποιούσε παραδοσιακά υλικά, όπως ώχρα και κάρβουνο, αλλά και τεχνικές των Ευρωπαίων και βιομηχανοποιημένα χρώματα. Ήταν ένας από τους λίγους αυτόχθονες ζωγράφους του 19ου αιώνα που τόλμησε να πειραματιστεί με νέα υλικά και καινούριες τεχνικές.
Μερικά από τα έργα του βρίσκονται σήμερα σε μουσεία της Ευρώπης.

Τα θέματά του, εντούτοις, ήταν αυστηρά παρμένα από τη ζωή και την κουλτούρα του λαού του.
Ζωγράφιζε σκηνές από τις τελετές των αυτοχθόνων, ιστορίες που ανήκαν σ’ αυτούς μόνο, ζωντανά μέρη της παράδοσης των αυτοχθόνων.
Η επιμονή του στην απεικόνιση των corroborees, των επίσημων τελετών, του επέτρεπε να δείξει σε αυτόχθονες και μη, πώς γίνονταν αυτές οι τελετές.

Αναφέρεται ότι το 1887, ο κυβερνήτης της Βικτώριας, Χένρι Λοκ, ζήτησε να παραβρεθεί σε μια τέτοια τελετή, αλλά το Aboriginal Protection Board, δεν το επέτρεψε.
Αντί αυτού, του έδωσαν έναν πίνακα του Μπάρακ όπου απεικονιζόταν, με κάθε λεπτομέρεια, το corroboree. Λέγεται ότι ο κυβερνήτης τον πήρε και τον τοποθέτησε στο κυβερνείο, δίπλα στους μεγάλους παλαιούς ζωγράφους.

Μαζί με τον άλλον μεγάλο αυτόχθονα ζωγράφο, Τόμι Μακράϊ, ο Γουίλιαμ Μπάρακ είναι από τους λίγους καλλιτέχνες που χρησιμοποίησε την τέχνη του προκειμένου να παροτρύνει μη αυτόχθονες να κατανοήσουν καλύτερα και να εκτιμήσουν τους αυτόχθονες και τον τρόπο ζωής τους.
Έτσι το ότι σήμερα θα στέκει εκεί ψηλά, είναι μια τιμή που, όπως θα πει η δισέγγονή του, του αποδίδεται, έστω και με καθυστέρηση, επάξια.