Θα πρέπει να είναι κανείς τυφλός ή να κλείνει τα μάτια σκοπίμως, αν ισχυριστεί ότι στην Αυστραλία δεν υπάρχει πλέον πολυπολιτισμός. «Είναι εδώ και μας κοιτάζει κατάματα, όπου κι αν στρέψουμε το βλέμμα», θα πει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πολυπολιτισμικών Υποθέσεων Βικτώριας, Γιώργος Λεκάκης, ο οποίος τα τελευταία 9 χρόνια βρίσκεται σε άμεση επαφή με τις ανάγκες, αλλά και το διαρκώς μεταβαλλόμενο πρόσωπο του πολυπολιτισμού.
Μιλάμε μαζί του, μετά την υποβάθμιση του πολυπολιτισμού, σε ομοσπονδιακό επίπεδο, όταν η πρωθυπουργός, Τζούλια Γκίλαρντ, επέλεξε να… κρατήσει αποστάσεις, μεταφέροντας τις ρμοδιότητές του στον αρμόδιο υπουργό, με αποτέλεσμα η πολυπολιτιστική ατζέντα σήμερα να βρίσκεται στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Πολιτογράφησης και, συγκεκριμένα, στην κοινοβουλευτική γραμματέα του εν λόγω χαρτοφυλακίου, γερουσιαστή Κέϊτ Λάντι.
– Τι σημαίνει αυτό, πρακτικά, για τον πολυπολιτισμό;
«Ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της Αυστραλίας είναι μια πραγματικότητα, η οποία δεν αμφισβητείται από κανέναν πολιτικό. Πέρα, όμως, από αυτό, θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση για πρακτική αναγνώριση της φύσης του πολυπολιτισμού από την κορυφή, την πολιτική ηγεσία. Αυτό είναι απαραίτητο, προκειμένου να συνειδητοποιηθούν και να ‘επαναβεβαιωθούν’ τα πολιτιστικά δικαιώματα των πολιτών, οι οποίοι κατάγονται από διάφορες χώρες και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του πληθυσμιακού κορμού της χώρας».
– Τι ακριβώς εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε ‘πολιτιστικά δικαιώματα’ σήμερα;
«Βασικά, την αναγνώριση και προώθηση των δικαιωμάτων που αποτελούν μέρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην ευρεία τους έννοια, όπως να εκφράζονται ελεύθερα, να γιορτάζουν με το δικό τους τρόπο, να ασκούν τα θρησκευτικά τους δικαιώματα, να διατηρούν την γλώσσα και την πολιτιστική τους , εν γένει, κληρονομιά, έχοντας την κυβερνητική στήριξη, οικονομική και ηθική. Να υπάρχουν συγκεκριμένα προγράμματα τα οποία θα χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση».
– Αναφέρεστε σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Η Βικτώρια βρίσκεται σε πολύ ευνοϊκότερη θέση όσον αφορά το θέμα της αναγνώρισης και των κυβερνητικών προγραμμάτων του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της Πολιτείας, αν δεν κάνω λάθος.
«Ακριβώς έτσι έχουν τα πράγματα. Η κυβέρνηση της Βικτώριας διαφέρει στο ότι βλέπει τα πολιτιστικά δικαιώματα ως απαραίτητα και θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και έχει νομοσχέδια τα οποία αναγνωρίζουν και περιφρουρούν την πολιτιστική κληρονομιά. Είναι πολύ σημαντικό, βέβαια, το ότι υπάρχει πολιτική βούληση σε επίπεδο κορυφής, πράγμα που δεν συμβαίνει, δυστυχώς, σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Τα θέματα πολυπολιτισμού είναι, ως γνωστόν, στην αρμοδιότητα του εκάστοτε πρωθυπουργού της Βικτώριας. Το ίδιο ισχύει και με την αξιωματική αντιπολίτευση. Υπάρχει διακυβερνητική συμφωνία για τη στήριξη του πολυπολιτισμού».
– Επομένως, στη Βικτώρια, είμαστε ένα βήμα μπροστά. Πώς «συμπεριφέρεται» η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στο θέμα του πολυπολιτισμού, αν εξαιρέσει κανείς την τελευταία υποβάθμιση, για την οποία θα ήθελα, αργότερα, τη γνώμη σας;
«Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, έχουν τα ίδια σχεδόν προγράμματα τα τελευταία τριάντα χρόνια. Υπάρχει, αναμφίβολα, κάποια κινητικότητα, αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς, δεν υπάρχουν, όμως, νέα προγράμματα που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες. Από την άλλη πλευρά, στη Βικτώρια, ισχύει το αντίθετο. Νέα προγράμματα και μέτρα ανακοινώνονται σε μηνιαία βάση. Συγχρόνως, θα πρέπει να πω ότι, στη Βικτώρια οι εθνικές κοινότητες έχουν φωνή, είναι δραστηριοποιημένες και απαιτούν από την κυβέρνηση να ασχοληθεί με την ιδιαιτερότητα των θεμάτων που τις αφορούν».
– Πού αποδίδετε τη διαφορά;
«Πρωτίστως, το ότι είχαμε 10 χρόνια διακυβέρνησης Χάουαρντ, ο οποίος μετέφερε την ευθύνη των θεμάτων του πολυπολιτισμού από το πρωθυπουργικό γραφείο, που ήταν μέχρι τότε, στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Πολιτογράφησης. Γίνεται, δηλαδή, μια αυτόματη υποτίμηση, μια υποβάθμιση των παρόντων θεμάτων του πολυπολιτισμού και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση λειτουργεί σα να υπάρχουν μόνο τα θέματα των νεομεταναστών και των προσφύγων. Απλά και μόνο γιατί δεν υπάρχει επαφή με το πραγματικό πρόσωπο της κοινωνίας. Αυτό που εδώ, στη Βικτώρια, υποχρεούμαστε από την πολιτική ηγεσία να είμαστε σε επικοινωνία.
Στη Βικτώρια υπάρχουν νομοθετικές δεσμεύσεις. Μια από αυτές είναι ότι η επικοινωνία με το κοινό πρέπει να γίνεται και σε άλλες γλώσσες εκτός της αγγλικής. Για το σκοπό αυτό, ένα ποσόν του προϋπολογισμού αφιερώνεται στην προώθηση της επικοινωνίας με άτομα μη αγγλοσαξωνικής καταγωγής. Επίσης, κυβερνητικές υπηρεσίες στη Βικτώρια, υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν μεταφραστές και διερμηνείς προκειμένου να κάνουν γνωστά τα προγράμματά τους. Είναι υποχρεωτικό να διορίζονται και άτομα μη αγγλοσαξωνικής καταγωγής σε ανώτερα συμβούλια και επιτροπές και να γίνεται σχετική αναφορά γι’ αυτό το θέμα στο Κοινοβούλιο.
Προσωπικά, είμαι υποχρεωμένος, μια φορά το χρόνο να βγαίνω έξω και να ρωτώ τους πολίτες ‘πώς νομίζουν ότι η κυβέρνηση λειτουργεί αναφορικά με θέματα του πολυπολιτισμού’.
Είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις, αλλά και την καλοπροαίρετη κριτική. Όλα είναι στην επιφάνεια, στο άπλετο φως. Αυτή είναι η πραγματικότητα».
– Η νέα κατάσταση πραγμάτων θα πρέπει να μας ανησυχεί νομίζετε;
« Κοιτάξτε. Το ανησυχητικό είναι ότι δεν υπάρχει Παναυστραλιανή Πολιτική Πολυπολιτισμού. Η πολιτική ηγεσία – σε ομοσπονδιακό επίπεδο – θα πρέπει να υποστηρίζει πρακτικά με προγράμματα και ανάλογα κονδύλια τον πολυπολιτισμό. Επί του παρόντος, δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχουν νομοθετικές δεσμεύσεις, δεν υπάρχουν νέα προγράμματα να ικανοποιήσουν τις νέες ανάγκες των ατόμων μη αγγλοσαξωνικής καταγωγής. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δηλαδή συμπεριφέρεται σαν να έχουν λυθεί όλα τα θέματα του πολυεθνικού πληθυσμού της χώρας που γηράσκει και βλέπει μόνο τους νεομετανάστες και τους πρόσφυγες».
– Τελικά, τι εννοεί η κ. Γκίλαρντ όταν λέει ότι ‘τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει’;
«Ακριβώς αυτό. Εννοεί ότι τα υπάρχοντα σήμερα προγράμματα θα διατηρηθούν. Οι ανάγκες όμως, όπως προείπα, αλλάζουν και θα πρέπει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να ασχοληθεί επισταμένα για την κάλυψή τους. Ας ρίξουν μια ματιά τι συμβαίνει, στο χώρο αυτό, στη Βικτώρια.
Στην αστυνομία, για παράδειγμα, γίνεται επισταμένη προσπάθεια να προσληφθούν αστυνομικοί από διάφορες εθνικότητες. Στα κυβερνητικά συμβούλια και επιτροπές διορίζονται και άτομα μη αγγλοσαξωνικής καταγωγής.
Χρηματοδοτούμε πολιτιστικά προγράμματα και άλλα ειδικά για τις ανάγκες του πολυεθνικού χαρακτήρα της Πολιτείας μας.
Το κυριότερο, κυβερνητικοί παράγοντες, πιστεύουν ότι πρέπει να ενεργούν προς την κατεύθυνση της εφαρμογής προγραμμάτων τα οποία προωθούν την κοινωνική συνοχή και αρμονία. Ναι, η κατάσταση στη Βικτώρια, αναφορικά με το θέμα που συζητάμε, είναι υγιής. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω βελτίωση. Πάντα υπάρχουν ανάγκες οι οποίες απαιτούν επιπρόσθετα κονδύλια».
– Μπορούμε να πούμε ότι η κίνηση της κ. Γκίλαρντ, ήταν χαστούκι στο πρόσωπο του πολυπολιτισμού;
«Το βλέπω περισσότερο ως υποβάθμιση του όλου θέματος του πολυπολιτισμού. Θεωρώ ότι έχουν επιλέξει να το αγνοήσουν πρακτικά.
Ο καθένας κρίνεται, πιστεύω, από τις πράξεις του. Αυτό τα λέει όλα».
Εν τω μεταξύ, μόλις έφθασε στα γραφεία μας ανακοίνωση Τύπου, όπου αναφέρεται ότι τα θέματα του πολυπολιτισμού, έχουν όντως μεταφερθεί στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Πολιτογράφησης, με υπεύθυνη την κοινοβουλευτική γραμματέα και γερουσιαστή, Κέϊτ Λάντι, η οποία είχε την πρώτη της συνάντηση με τον πρόεδρο του Αυστραλιανού Πολυπολιτιστικού Συμβουλίου, Άντριου Δημητρίου. Πρόκειται, να σημειωθεί, για ένα συμβούλιο που συγκροτήθηκε επί κυβέρνησης Ραντ το 2008 και η θητεία του επεκτάθηκε μέχρι το 2012.
Το εν λόγω συμβούλιο υπέβαλε κατάλογο προτάσεων στη νέα κοινοβουλευτική γραμματέα. Τι θα γίνει, από δω και πέρα, θα δείξει…
Εμείς επαγρυπνούμε και αναμένουμε.