Στα γυμνασιακά μου χρόνια είχα την καλή τύχη να έχω πολύ δόκιμους και λαμπρούς καθηγητές, οι οποίοι άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα της προσωπικότητάς τους στις σπουδές των μαθητών της γενιάς μου.

Όταν φοιτούσαμε στην τότε Πέμπτη Γυμνασίου, ο φιλόλογός μα καθηγητής Στρατής Βούλγαρης, έβγαλε ένα βιβλίο με έναν πολύ χαρακτηριστικό τίτλο ο οποίος συνόψιζε και το θέμα του: «Οι Έλληνες ιστορικοί κατηγορούν τους ξένους ιστορικούς». Το βιβλίο του ήταν μάλλον πρωτοποριακό. Οι περισσότεροι συμμαθητές μου και εγώ το διαβάσαμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο καθηγητής μας, Βούλγαρης, έφτανε στο συμπέρασμα ότι οι Έλληνες δεν ήρθαν στον ελληνικό χώρο από κάπου αλλού. Απεναντίας, υποστήριζε με σοβαρά ιστορικά επιχειρήματα, ότι οι Έλληνες ήταν γηγενείς το χώρο αυτό και ότι η κοιτίδα του πολιτισμού ήταν το Αιγαίο. Μακάρι να είχα σήμερα αντίτυπό του.

Μέχρι σήμερα, όλα τα ιστορικά μας βιβλία λένε ότι πριν δύο χιλιάδες χρόνια είχαμε από τον Βορρά την «κάθοδο των Δωριέων» οι οποίοι κατέκτησαν το Αιγαίο, και τους «Προέλληνες». Άλλοι πάλι λένε ότι το φως μας ήρθε από την Ανατολή. Τελευταία, πολλοί ξένοι υποστηρίζουν ότι οι Έλληνες δεν προσέφεραν τίποτα και όλα τα πήραν από την Αφρική και ότι αυτή είναι η προσφορά της μαύρης Αθηνάς. Επίσης, στα τέλη του 19ου αιώνα, άλλοι σοφίστηκαν τη λεγόμενη ινδοευρωπαϊκή θεωρία και ότι η γλώσσα μας ήρθε από την Ινδία και τους Προέλληνες. Οι Έλληνες δεν υπάρχουν πουθενά. Έτσι ρίχτηκε πολλή λάσπη στην ελληνική γλώσσα και την ιστορία μας.

Μέσα σε αυτόν το κυκεώνα, η θεωρία του καθηγητή Βούλγαρη δεσπόζει ως μια ρηξικέλευθη ιδέα η οποία άναβε φωτιές στα εφηβικά μυαλά, το συζητούσαμε αυτό πολλές φορές και οι εμπειρίες του Γυμνασίου δεν πεθαίνουν «ποτέ»!

Πολλές δεκαετίες μετά και στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, στη Βιβλιοθήκη Moonee Valley  «σκόνταψα» σε ένα βιβλίο το οποίο μου ξαναζωντάνεψε όλες τις παραπάνω μνήμες. Το βιβλίο είναι του Colin Renfrew με τον τίτλο «The Emergence of Civilisations – The Cyclades and the Aegean in the Third Millenium BC», έκδοση Methuen $Co του Λονδίνου το 1972, 600 σελίδων και άλλες 32 σελίδες με πίνακες και ιστορικά ευρήματα.

Θα ήταν πολύ άδικο να πω ότι εδώ κάνω βιβλιοπαρουσίαση. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και πιο εκτενές και το μόνο που θα επιχειρήσω είναι να κάνω μερικές μόνο επισημάνσεις. Το πιο σοβαρό συμπέρασμα που βγαίνει από τις σελίδες του εν λόγω βιβλίου, με ιστορική και βιβλιογραφική κάλυψη, είναι ότι οι Έλληνες δεν ήταν «μετανάστες», ούτε Ινδοευρωπαίοι που εγκαταστάθηκαν στον ελληνικό χώρο πριν από τουλάχιστον 5.000 χρόνια. Ήταν αυτόχθονες, αυτό που στην Αυστραλία ονομάζουμε Αβοριγίνες ή ενδογενείς. Το ενδιαφέρον μου κεντρίστηκε πολύ όταν είδα ότι η θεωρία του καθηγητή Βούλγαρη είχε αυτή τη συνέχεια στον αγγλόφωνο κόσμο τουλάχιστον.

Ο ιστορικός και συγγραφέας Colin Renfrew, μελέτησε επισταμένα την ακολουθία των πολιτισμικών φάσεων του Αιγαίου. Όλα τα ιστορικά ευρήματα και τα στοιχεία που σχετίζονται με την ζωή, την οργάνωσή της, τη θρησκεία και τη  γλώσσα συνηγορούν ότι στο Αιγαίο δεν υπάρχει διακοπή στην πολιτισμική εξέλιξη. Είναι μια πρωτόγνωρη άποψη για όλους τους ιστορικούς της Ευρώπης. Η ίδια ελληνική γλώσσα μιλιέται στο Αιγαίο από τη Νεολιθική Εποχή. Ο πολιτισμός του Αιγαίου, της Κνωσού, των Μυκηνών είναι συνεχής και γηγενής και δεν υπάρχουν εισβολές ή μεγάλες μεταναστεύσεις ι οποίες αλλοιώνουν τις συνήθειες, τα επιτεύγματα και τη γλώσσα. Όλα αλλάζουν φυσιολογικά και όχι βίαια, όπως από μια «κάθοδο των Δωριέων» Άρα, έτσι εξελίχθησαν τα πράγματα και αυτός ο πρώτος ανθρώπινος πολιτισμός του Αιγαίου κατέληξε σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε ελληνικό πολιτισμό που χαρακτηρίστηκε και δυτικός.

Σύμφωνα με το περιεχόμενο του βιβλίου, ο καθηγητής Colin Renfrew καταρρίπτει τη θεωρία για τους «Ινδοευρωπαίους» και υπάρχει μόνο ως δόγμα με τον τίτλο «Ινδοευρωπαϊκή Γλώσσα». Στην επιστήμη, όμως, δεν μπορεί να υπάρχουν δόγματα, Η ινδοευρωπαϊκή θεωρία έχει υποβιβάσει τη σημασία και το γόητρο της ελληνικής γλώσσας μιας και ό,τι είναι ελληνικό αναφέρεται ως ινδοευρωπαϊκό με καταστρεπτικές συνέπειες. Θα χρειαστούν πολλοί νέοι τέτοιοι ιστορικοί οι οποίοι να αποδείξουν μελλοντικά με αδιάσειστα επιχειρήματα ότι οι άνθρωποι που ανέπτυξαν τον πολιτισμό του Αιγαίου, τον μινωικό και μυκηναϊκό πολιτισμό, συνδέονταν μεταξύ τους, ανήκαν στην ίδια φυλή και μιλούσαν την ίδια γλώσσα, η μικρότερη θυγατέρα της οποίας είναι η σημερινή μας ελληνική γλώσσα, αυτή που διαβάζετε τώρα. Πώς να μην εκτιμάς μια τέτοια γλώσσα;

Θα ήθελα, τέλος, να επισημάνω ότι το θέμα του βιβλίου αυτού είναι άξιο για μια επιστημονική και διδακτική διάλεξη στο πλαίσιο των παροικιακών μας εκδηλώσεων στη Μελβούρνη, εάν ενδιαφερόμαστε πράγματι για την παιδεία μας. Επίσης, πληροφορούμε από το διαδίκτυο ότι το εν λόγω βιβλίο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά και κυκλοφορεί με τον τίτλο «Η ανάδυση του πολιτισμού – Οι Κυκλάδες και το Αιγαίο στην 3η Χιλιετία π.Χ.» Λέτε να υπάρχει αντίτυπο αυτής της μετάφρασης στη Μελβούρνη; Μακάρι!