Είκοσι και πλέον έτη μετά την παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου και των άλλων στελεχών του ΠΑΣΟΚ, στον προθάλαμο του Ειδικού Δικαστηρίου βρίσκονται πλέον πέντε πρώην κυβερνητικά στελέχη της Ν.Δ. για την υπόθεση της Μονής Βατοπαιδίου. Παρά τις σοβαρές ελλείψεις της προανακριτικής διαδικασίας, απουσία νέων αξιολογήσεων για τις ανταλλαγές και την ενδεχόμενη ζημία του ελληνικού Δημοσίου, αλλά και την ανοιχτή συζήτηση για τη συντελεσμένη – κατά πολλούς πανεπιστημιακούς – παραγραφή, η πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ στην προανακριτική επιτροπή αποφάσισε την παραπομπή των Θεόδ. Ρουσόπουλου, Π. Δούκα, Αλ. Κοντού, Ευ. Μπασιάκου και Γ. Βουλγαράκη στο Δικαστικό Συμβούλιο, το οποίο πλέον μεσολαβεί, τυπικά και ουσιαστικά, μεταξύ Βουλής και Ειδικού Δικαστηρίου.
Η εξέλιξη βάζει φωτιά στο πολιτικό σκηνικό, καθώς η Ρηγίλλης ήδη ανεβάζει τους τόνους, ενώ θεωρείται λίαν πιθανό οι περισσότεροι εκ των πέντε να κινηθούν νομικά εναντίον των συναδέλφων τους του ΠΑΣΟΚ για κατάχρηση εξουσίας, ανοίγοντας ένα παράλληλο μέτωπο δικαστικής αναμέτρησης μεταξύ των δύο κομμάτων εξουσίας. Η συζήτηση του πορίσματος στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία και θα ολοκληρωθεί με ψηφοφορία, αναμένεται πιθανότατα τη μεθεπομένη των δημοτικών εκλογών, την Τρίτη 16 Νοεμβρίου.

Η πλειοψηφία είχε να υπερβεί τον σκόπελο της παραγραφής, καθώς – σύμφωνα με το Σύνταγμα – το αξιόποινο των πράξεων προ του 2007 έχει εξαλειφθεί. Για να το πετύχει, και έπειτα από σύσκεψη των μελών της Προανακριτικής υπό τους Νίκο Αθανασάκη και Ρεγγίνα Βάρτζελη, το ΠΑΣΟΚ αποφάσισε την αλλαγή, ουσιαστικά, του κατηγορητηρίου, με την προσθήκη δύο ακόμη αδικημάτων. Πρώτον, το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, το οποίο είναι διαρκές και δεν υπόκειται σε παραγραφή όπως προέκυψε και από την περίπτωση Μαντέλη. Επί του προκειμένου το ΠΑΣΟΚ θεωρεί ότι με τις πράξεις τους τα κυβερνητικά στελέχη προσπόρισαν αθέμιτο περιουσιακό όφελος στη Μονή και, εν συνεχεία, στις εμπλεκόμενες εταιρείες τρίτων. Για το αδίκημα κατηγορούνται ως ηθικός αυτουργός ο Θ. Ρουσόπουλος και ως συναυτουργοί οι Δούκας, Κοντός, Μπασιάκος.

Δεύτερον, επιχειρείται οι υπουργοί της Ν.Δ. να καταστούν υπόλογοι για το αδίκημα της απιστίας και για πράξεις μη πολιτικών προσώπων, που προέκυψαν ως αποτέλεσμα των αποφάσεών τους. Με τον τρόπο αυτό, και με την επίκληση συμβολαίων ανταλλαγής που υπεγράφησαν μετά το φθινόπωρο του 2007, η πλειοψηφία θα επιχειρηματολογήσει ότι δεν υπάρχει παραγραφή. Τέλος, κατηγορούνται για απάτη ως ηθικός αυτουργός ο κ. Ρουσόπουλος και ως συναυτουργοί οι άλλοι τρεις, για την απόφαση περί της δήθεν κυριότητας της Μονής επί της λίμνης.

Παραπομπή των κ. Π. Δούκα, Ευ. Μπασιάκου και Αλ. Κοντού για το αδίκημα της απιστίας προτείνουν τα κόμματα της Αριστεράς, επιφυλασσόμενα να λάβουν θέση για τους κ. Ρουσόπουλο και Βουλγαράκη κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια και εφόσον στο μεσοδιάστημα προκύψουν νέα στοιχεία. Άλλωστε και στο πόρισμα του ΠΑΣΟΚ, τμήμα μόνον του οποίου είχε δημοσιοποιηθεί έως αργά προχθές το βράδυ, αναγνωρίζεται εμμέσως το ασθενές των κατηγοριών εις βάρος του Γ. Βουλγαράκη, αφού γίνεται λόγος για σοβαρές ενδείξεις για τη διάπραξη του αδικήματος της παράβασης καθήκοντος. Σαφή θέση υπέρ της παραγραφής των όποιων αξιόποινων πράξεων, συγκεκριμένα της απιστίας για τους κ. Δούκα, Κοντό και Μπασιάκο, λαμβάνει με την έκθεσή του ο βουλευτής του ΛΑΟΣ, Θανάσης Πλεύρης.