Τα τελευταία χρόνια ο ομογενής συγγραφέας Δρ Γιάννης Βασιλακάκος συνηθίζει να απασχολεί την ελλαδική λογοτεχνική επικαιρότητα με την κυκλοφορία διαφόρων βιβλίων του, όπως λ.χ.: «Στης Χλόης τα απόκρυφα» (2007), τη μετάφραση της αυτοβιογραφίας του Αυστραλού νομπελίστα Πάτρικ Γουάιτ «Ψεγάδια στον καθρέφτη» (2008), τη βιογραφία «Κώστας Ταχτσής: η αθέατη πλευρά της σελήνης» (2009) που εμφανίστηκαν και στα πρωτοσέλιδα λογοτεχνικών ενθέτων μεγάλης κυκλοφορίας κυριακάτικων εφημερίδων της Γενέτειρας.
Έτσι κι εφέτος, ο ομογενής συγγραφέας βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο της επικαιρότητας με την κυκλοφορία ενός θεατρικού του έργου στην Ελλάδα και μιας μελέτης γνωστής κριτικού των Αθηνών για το βιβλίο του «Στης Χλόης τα απόκρυφα». Επ’ ευκαιρία όλων αυτών, καθώς και νέων βιβλίων του που θα κυκλοφορήσουν προσεχώς, είχαμε την παρακάτω συζήτηση με τον γνωστό συγγραφέα.*
Κύριε Βασιλακάκο, φέτος, το ελληνικό καλοκαίρι, κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το μονόπρακτό σας «Προσοχή: Εύθραυστον!» από τις εκδόσεις του αθηναϊκού λογοτεχνικού περιοδικού «Αιολικά Γράμματα». Μπορείτε να μας πείτε μερικά λόγια γι’ αυτό σας το μονόπρακτο;
Το «Προσοχή: Εύθραυστον!» αναφέρεται στα ψυχοσωματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας Έλληνας μετανάστης μετά από ένα ατύχημα στο εργοστάσιο. Η κατάστασή του επιδεινώνεται καθώς η αναπηρία του αμφισβητείται από το Σύστημα (γιατρών και ασφάλειας) με αποτέλεσμα να οδηγείται σταθερά στην παραφροσύνη. Το έργο πρωτοπαίχτηκε από το Θέατρο Διασποράς ‘Δεσμοί’, σε συνεργασία με το “Κέντρο Τέχνης”, σε σκηνοθεσία δική μου. Τη μουσική έγραψε ο Tάσσος Ιωαννίδης. Ανέβηκε στις 25-26 Οκτωβρίου 1985 στο “Theatre 62” της Αδελαΐδας στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων της FUGA (Οργάνωσης Ελλήνων Φοιτητών του Πανεπιστημίου Φλίντερς). Εν συνεχεία το έργο παίχτηκε από τον ίδιο θίασο στη Μελβούρνη, στο Union Τheater του Πανεπιστημίου Μελβούρνης, στις 9-10 Νοεμβρίου 1985. Κατόπιν ανεβάστηκε από τον “Θίασο Παροικία,” σε σκηνοθεσία Θανάση Μακρυγιώργου, στα πλαίσια των εκδηλώσεων της 1ης “Ελληνιάδας” που διοργάνωσε η ελληνική κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη, στις 26-29 Ιουνίου 2003, καθώς και στις γιορτές Λόγου και Τέχνης στη Λευκάδα (2-6 Ιουλίου 2003). Από τον ίδιο θίασο (“Θίασος Παροικία”) το έργο παρουσιάστηκε και στη Μελβούρνη, στο Mechanics Institute, στις 30 Οκτωβρίου – 2 Νοεμβρίου 2003.
Ως γνωστόν, η καθιέρωσή σας ήρθε από το πρώτο σας κιόλας θεατρικό «Η ταυτότητα».. Πού αποδίδετε την απήχηση των έργων σας;
Είναι δύσκολο να απαντήσω με απόλυτη σιγουριά. Την αποδίδω, πιθανότατα, στο γεγονός ότι τα έργα μου αυτά έπεισαν το «σφυγμό» της ελληνικής παροικίας στην Αυστραλία, ανατέμνοντας τα πιο καυτά προβλήματα και τους προβληματισμούς της. Έχετε δίκιο όταν λέτε ότι καθιερώθηκα ευρύτερα μέσω του θεάτρου, παρ’ ότι είχα αρχίσει τη συγγραφική μου καριέρα με άλλα, δηλαδή μη θεατρικά, λογοτεχνική είδη, σε πολύ νεαρή ηλικία. Να σημειώσω ότι τα έργα μου έχουν παιχτεί σε όλη σχεδόν την Αυστραλία καθώς και σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, έχουν επί σειρά ετών μπει επίσημα στη διδακτική ύλη λυκείων και πανεπιστημίων της Αυστραλίας και, συνολικά, έχουν σημειώσει ρεκόρ, με εκατοντάδες παραστάσεις, εννοώ ιδιαίτερα η «Ταυτότητα». Τώρα ετοιμάζονται να ανέβουν κάποια καινούργια θεατρικά μου έργα.
Αισθητή έγινε η παρουσία σας και φέτος στον ελλαδικό λογοτεχνικό χώρο, με μια πολυσέλιδη εγκωμιαστική μελέτη της κριτικού Κατερίνας Ν. Θεοφίλη για τη συλλογή σας «Στης Χλόης τα απόκρυφα» που συμπεριελήφθη στον ογκώδη σύμμικτο τόμο «Λογοτεχνική Πολυμορφία» (εκδ. “Ρέω”, Αθήνα 2010).
Το βιβλίο της κ. Θεοφίλη δεν το έχω ακόμη στα χέρια μου, αλλά γνωρίζω τη μελέτη της γιατί μου την έστειλε πριν κυκλοφορήσει. Έχει ενσκύψει με στοργή πάνω στην τελευταία συλλογή διηγημάτων μου, έχει κάνει μια πολύ οξυδερκή ανάλυση και την ευχαριστώ εγκάρδια. Το θεωρώ τιμή που με συμπεριλαμβάνει δίπλα σε κορυφαία ονόματα, όπως αυτά των Τάσου Λειβαδίτη, Μίλτου Σαχτούρη, Μάνου Ελευθερίου, Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου, Θανάση Κωσταβάρα, Κώστα Βαλέτα και άλλων αξιόλογων λογοτεχνών της σύγχρονης ελληνικής γραμματείας. Πιστεύω ότι η δουλειά της αυτή θα αποδειχθεί χρήσιμο «εργαλείο»-βοήθημα και για άλλους μελετητές του έργου μου.
Επιβάλλεται τώρα να σας ρωτήσουμε, τι νεότερο, από εκδοτικής πλευράς, ετοιμάζεται για λογαριασμό σας;
Στην Αυστραλία ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει πρώτα απ’ όλα η αγγλική έκδοση των διηγημάτων μου «Στης Χλόης τα απόκρυφα και άλλα σημεία και τέρατα» σε μετάφραση του γνωστού φιλέλληνα, αείμνηστου Philip Grundy. Επίσης ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει η ποιητική μου συλλογή «Απομνημονεύματα εμβρύου», που πρωτοκυκλοφόρησε πριν πολλά χρόνια στην Κίνα, στα κινεζικά, και είχε βραβευθεί μάλιστα. Ορισμένα ποιήματα αυτής της συλλογής έχουν δημοσιευθεί ήδη σε αυστραλιανά λογοτεχνικά περιοδικά. Πρόκειται για μια τετράγλωσση έκδοση (αγγλικά, ελληνικά, ιταλικά και κινέζικα) σε έναν τόμο. Στην Ελλάδα, εκτός απ’ την επανέκδοση των θεατρικών μου και την έκδοση της μετάφρασής μου των διηγημάτων της γνωστής Αυστραλέζας λογοτέχνιδας Beverley Farmer «Milk», είναι έτοιμα να κυκλοφορήσουν 7 καινούργια, αυτοτελή βιβλία μου. Μετά την βιογραφία μου για τον Κώστα Ταχτσή έχουμε 3 νέες βιογραφίες για τους: Βασίλη Βασιλικό, Ηλία Πετρόπουλο και Νίκο Καχτίτση. Έναν τόμο με την άγνωστη αλληλογραφία του Κώστα Ταχτσή με το μεγάλο Αυστραλό ζωγράφο Carl Plate. Ένα βιβλίο με «εξομολογήσεις» 25 κορυφαίων Ελλήνων συγγραφέων προς εμένα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημά μου 620 σελίδων, το σημαντικότερό μου ίσως, και ένα βιβλίο δοκιμίων μου. Αυτά – που δεν είναι και λίγα νομίζω…
Μιλήστε μας για την πηγή ή τις πηγές της έμπνευσής σας για να γράφετε.
Οτιδήποτε μπορεί να με εμπνεύσει. Από ένα όνειρο έως μια φωτογραφία, ένα περιστατικό, μια λέξη ή μια αλλόκοτη ιστορία που θα διαβάσω – γιατί διαβάζω πάρα πολύ – ή θ’ ακούσω. Να, τις προάλλες ένας φίλος μού είπε γι’ αυτό τον άγνωστο τύπο, που τον ρώτησε τι δουλειά κάνει και του απάντησε ήρεμα, με το πιο φυσικό ύφος στον κόσμο, ότι είναι «επαγγελματίας δολοφόνος και χρεώνει 30.000 δολάρια το κεφάλι, αλλά κάνει και… εκπτώσεις»! Αυτό για μένα, ως συγγραφέα, ήταν πραγματικό λαβράκι, συνταρακτικό! Κάποτε εμπνέομαι και από μια λεπτομέρεια από έργα ομοτέχνων μου. Το κεντρικό διήγημα της «Χλόης» λ.χ. βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία που μου είχε διηγηθεί ο μακαρίτης φίλος μου ποιητής Νίκος Νινολάκης ένα απόγευμα στο πρώην καφέ «Classic» της Swanston Street στη Μελβούρνη, στο οποίο συχνάζαμε τακτικά για ένα διάστημα πριν πεθάνει. Την ιστορία αυτή εγώ τη συνδυάζω με το περίφημο διήγημα του διάσημου Αυστραλού συγγραφέα Frank Μoorhouse «The Drover’s wife» («Η γυναίκα του Βουκόλου»), ανατέμνοντας το ζήτημα-ταμπού της σεξουαλικής καταπίεσης των πρώτων Ελλήνων αρρένων μεταναστών στην Αυστραλία. Πρόκειται δηλ. για μια λογοτεχνική σκυταλοδρομία μεταξύ δύο ανόμοιων συγγραφέων. Μια διακειμενική παρωδία των μύθων της αυστραλιανής κι ευρωπαϊκής κουλτούρας, όπως παρουσιάζονται μέσα από τη λογοτεχνία και τις εικαστικές τέχνες…
Τέλος, ενημερώστε μας για τη διακίνηση των βιβλίων σας στην Αυστραλία.
Τα τελευταία χρόνια αποκλειστικός μου αντιπρόσωπος στην Αυστραλία είναι το Foreign Language Bookshop που βρίσκεται στην καρδιά της Μελβούρνης, στο 259 Collins Street. Είναι εξαίρετοι επαγγελματίες γιατί φροντίζουν να έχουν όλα τα νέα βιβλία μου και συνεχώς φέρνουν καινούργιο στοκ. Οι αναγνώστες μου στην Αυστραλία, μόνο από εκεί μπορούν να τα αναζητούν.
* Σημ.: Η παραπάνω συνέντευξη μέρος της) πρωτοπαρουσιάσθηκε από το Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS, το Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010.