Στο προηγούμενο σημείωμά μου έλεγα ότι οι «ινδοευρωπαίοι» έχουν βαπτίσει σχεδόν όλη την ελληνική γλώσσα «ινδοευρωπαϊκή». Όντως, αυτό ισχύει μέχρι σήμερα, μέχρι που νέοι και ικανοί γλωσσολόγοι και πραγματικοί επιστήμονες ανατρέψουν τις «αεράτες» θεωρίες τους και το οικοδόμημά τους θα πέσει ως χάρτινος πύργος. Ευτυχώς οι λέξεις έλαιον και ελαία – επειδή τα «λαδωμένα» χέρια τους γλιστρούσαν – έμειναν ελληνικές και κανένας δεν λέει τίποτε άλλο παρά «oil comes from Greek elaion which was olive oil, the only kind of oil commonly known in the Graeco-Roman world» (το λάδι προέρχεται από το ελληνικό έλαιον, το οποίο ήταν λάδι ελαίας, το μόνο είδος λαδιού παγκοίνως γνωστό στον ελληνορωμαϊκό κόσμο). Όπως βλέπετε και στο σύντομο αυτό κείμενο έκαναν τη… λαδιά τους, λες και δεν έκαναν τίποτε άλλο οι Έλληνες με το έλαιον. Φαίνονται πνευματικά… λαδωμένοι και έτοιμοι να πουν πως δεν είναι ελληνική λέξη αλλά… ινδοευρωπαϊκή.
Η αρχαία μας ελληνική λέξη για το λάδι ήταν το έλαιον και η ελιά ήταν η ελαία και όλες αυτές μας οι λέξεις είναι όλες ζωντανές μέχρι σήμερα και χρησιμοποιούνται όσο και το λάδι το ίδιο. Το έλαιον μαρτυρείται και στη μυκηναϊκή εποχή, και στην Κνωσό της Κρήτης και στον κυκλαδικό και σημαντικό μας αρχαίο πολιτισμό. Η καλλιέργεια της ελιάς ήταν και είναι ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό στοιχείο της μεσογειακής γεωργίας. Τόσο χαρακτηριστικό μάλιστα, που οι Έλληνες συμπεριέλαβαν την ελιά και στη θρησκευτική τους παράδοση. Η ελιά είναι το σύμβολο της Παρθένου Αθηνάς, της οποίας έκτισαν και τον Παρθενώνα, ο οποίος έγινε το σύμβολο του Δυτικού Πολιτισμού. Το σύμβολο της ελιάς πήρε πανελλήνια χροιά μια και στους Ολυμπιακούς Αγώνες οι νικητές στεφανώνονταν με το γνωστό στεφάνι αγριελιάς, το οποίο ονομαζόταν κότινο. Ταυτόχρονα το κλαδί της ελιάς συνδέθηκε με το σύμβολο της Ειρήνης. Αυτός είναι ο ανθρώπινος και υπερούσιος Ελληνικός Πολιτισμός που «τείνει κλάδον ελαίας»!
Το έλαιον λοιπόν ήταν το προϊόν της σύνθλιψης των ελαιοκάρπων και έγινε το λάδι της ελιάς. Αργότερα από άλλους καρπούς κάναμε το ηλιέλαιο, το σπορέλαιο, το φοινικέλαιο, καλαμποκέλαιο και άλλα. Οι Λατίνοι/Ρωμαιοι αγάπησαν τόσο την ελληνική σύνθεση λέξεων που αυτό που εξορύσσεται και αντλείται από το έδαφος το είπαν ότι είναι λάδι που βγαίνει από την πέτρα και το ονόμασαν petroleum και εμείς σήμερα το λέμε πετρέλαιο. Δυστυχώς, το ειρηνικό σύμβολο της ελιάς αντιστράφηκε σήμερα με το πετρέλαιο ως το σύμβολο του πολέμου. Πώς αλλάζουν οι καιροί και τα σύμβολα!
Το λάδι για τα ελληνικά αυγάτισε και πάμπολλες νέες και σύνθετες λέξεις που ευδοκιμούν και περιγράφουν θαυμάσια τον Ελληνικό χώρο. Ας δούμε μερικές, μόνοι σας θα βρείτε και άλλες θαρρώ: λαδέμπορος, λαδόπανο, λαδόκολλα, ψαρόλαδο, λαδόψωμο, λαδόξιδο, λαδομπογιά, λαδωτήρι και πολλά άλλα. Ακόμη και το Άγιο Πνεύμα περνάει μέσα από το λάδι μια και κατά τη βάπτιση ο νεοφώτιστος αλείφεται με αγιασμένο λάδι κατά το λάδωμα του ανάδοχου. Επίσης λαδώνουμε και όλες τις μηχανές γιατί χωρίς λάδωμα δεν κινείται τίποτε. Το ρήμα λαδώνω κατέληξε να σημαίνει πολλά – πάρα πολλά – πράγματα, και ως ελληνικό προϊόν όλοι σήμερα στην Ελλάδα… λαδώνονται και τίποτε δεν γίνεται χωρίς λάδωμα. Δει δε λαδώματος και άνευ τούτου ουδέν εστί γενέσθαι, θα έλεγε – αν ζούσε σήμερα – ο Δημοσθένης. Είναι γεγονός πάντως ότι στην Ελλάδα σήμερα «σου βγάζουν το λάδι»! Ακόμη και στη θρησκευτική ζωή εάν δεν λαδώσεις το καντήλι, ο παράδεισος δεν φαίνεται.
Και στα αγγλικά το έλαιον και η ελαία έδωσαν λέξεις περιεκτικές: Oil and water won’t mix, mineral oil, fuel oil, whale oil, vegetable oil, cooking oil, motor oil κ.α. Μεταφορικά: We heard the good oil=ακούσαμε τις αξιόπιστες πληροφορίες. She oiled herself=έβαλε κρέμα κ.α. Σύνθετες όπως οι παραπάνω Ελληνικές: oil cake, oil can, oil cloth, oil lamp, oil paint, oil palm, oil seed, oilstone, oil well, oil tanker, oilfield, oily=βουτηγμένος στο λάδι, oleaginous=ελαιογενής/ελαιώδης και πολλά άλλα.
Όπως στα Αγγλικά και οι Ελληνικές μας εκφράσεις είναι ωραιότατες: «Μου βγάζει το λάδι», «ρίχνω λάδι στη φωτιά» και το προτρεπτικό «Φάε λάδι και έλα βράδυ!» Άρα, το λάδι έχει και αφροδισιακές ιδιότητες! Έτσι, η ελαία και το έλαιον χαρακτηρίζουν και τη μεσογειακή μας ιδιοσυγκρασία που Ευρωπαϊκά την ονομάζουμε και… ταμπεραμέντο!
