Δημήτριε, δεν θέλω να πω το θυμοσοφικό, «τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς», αλλά με αναγκάζεις να το πω. Πολλάκις έχω δοκιμάσει να σε στείλω στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μπας και δεις εκεί κάποια πράγματα, αλλά προφανώς ματαιοπονώ. Προτιμάς τις ουρανόθεν «αλήθειες» του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Έλεος! Ο εν λόγω Ευαγγελιστής αρχίζει το «ευαγγέλιό» του με μια καραμπινάτη λογοκλοπή: «Εν αρχή ην ο λόγος . . .» (1:1).
Από ποιους έκλεψε ο Ιωάννης την ιδέα περί Λόγου; Ασφαλώς από τον Ηράκλειτο και από τους μετέπειτα Στωικούς. Συνεπώς, δεν με ξαφνιάζει που ο Άγιος Ιουστίνος θεώρησε τον Ηράκλειτο (αλλά και τον Σωκράτη) «χριστιανό» προ Χριστού, λέγοντας ετούτο το αστείο: «. . . και οι μετά λόγου βιώσαντες Χριστιανοί εισί, κάν άθεοι ενομίσθησαν, οίον εν Έλλησι μεν Σωκράτης και Ηράκλειτος» (Απολογία υπέρ Χριστιανών, 46). Τώρα, τι σόι «χριστιανός» ήταν ο Ηράκλειτος, τη στιγμή που δίδασκε ότι «κόσμον τόνδε . . . ούτε τις θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν, αλλ’ ήν αεί και έστιν και έσται» (Απόσπ. 30), δηλ. «τούτον τον κόσμο . . . δεν τον έφτιαξε ούτε κάποιος από τους θεούς ούτε κάποιος από τους ανθρώπους, αλλά υπήρχε πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει».
Αλλ’ ας αρχίσουμε από το τέλος. Στην τελευταία παράγραφο της επιστολής σου, γράφεις: «Κι επειδή τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, ας αρχίσουμε να διαλεγόμαστε ελληνοπρεπώς, όπως δηλαδή οι πρόγονοί μας, όσον αφορά το ονομαζόμενο «φοινικικό αλφάβητο» και τον Μαν. Ανδρόνικο. Και μετά ας ασχοληθούμε με τα άλλα θέματα» (Ν.Κ. 6.12.10).
Αφήνω τον Ανδρόνικο στην εντάφια ησυχία του. Ο άνθρωπος υποστήριξε την φοινικική προέλευση του ελληνικού αλφαβήτου όχι επειδή έτσι του «κάπνισε», αλλά επειδή έσκυψε πάνω στις αρχαίες φιλολογικές κι επιγραφικές μαρτυρίες. Για άλλη μια φορά σε καλώ να σκύψεις κι εσύ. Άρχισε από τον Ηρόδοτο.
Ο ΗΡΟΔΟΤΟΣ
Στο πέμπτο βιβλίο της Ιστορίας του, ο Ηρόδοτος, μιλώντας για τους Ίωνες, λέει ότι αυτοί «παραλαβόντες διδαχή παρά των Φοινίκων τα γράμματα, μεταρρυθμίσαντες σφεων ολίγα εχρέωντο, χρεώμενοι δε εφάτισαν, ώσπερ και το δίκαιον έφερε εσαγαγόντων Φοινίκων ες την Ελλάδα, Φοινικήα κεκλήσθαι» (5.58). Δηλαδή: Οι Έλληνες Ίωνες, «αφού παρέλαβαν μέσω διδαχής τα γράμματα [του αλφαβήτου] από τους Φοίνικες και αφού τροποποίησαν λίγα από αυτά, τα μεταχειρίζονταν. Και αφού τα μεταχειρίζονταν, μιλούσαν [οι Έλληνες Ίωνες], καθώς ήταν δίκαιο επειδή τα εισήγαγαν στην Ελλάδα οι Φοίνικες, για γράμματα Φοινικικά».
Πρόσεξε εδώ μια σημαντική λεπτομέρεια: Δεν είναι ο Ηρόδοτος που ονομάζει τα γράμματα του αλφαβήτου «Φοινικικά»: είναι οι Έλληνες Ίωνες που τα ονόμαζαν έτσι, επειδή τα δανείστηκαν από τους Φοίνικες. Ο Ηρόδοτος απλώς δικαιολογεί τους Έλληνες Ίωνες που αποφάσισαν να ονομάσουν τα γράμματα του αλφαβήτου «Φοινικικά». Τα λόγια του είναι: «ώσπερ και το δίκαιον έφερε». Συνεπώς, είναι επίσης δίκαιο να διορθώσεις τη φράση σου, «το ονομαζόμενο φοινικικό αλφάβητο», και να την κάνεις να λέει, «το λεγόμενο από τους Έλληνες Ίωνες φοινικικό αλφάβητο», εφόσον αυτοί «εφάτισαν Φοινικήα κεκλήσθαι». Εντάξει;
Ο Ηρόδοτος λέει και κάτι άλλο, εξίσου σημαντικό: λέει ότι οι Έλληνες Ίωνες τροποποίησαν λίγα φοινικικά γράμματα. Αυτό ήταν φυσικό, δεδομένου ότι η ελληνική λαλιά έχει πολλά φωνήεντα, που έλλειπαν από τη φοινικική συμφωνογραφική γραφή. Είναι αξιοσημείωτο το ότι κάποια φωνήεντα φέρουν ελληνικές ονομασίες, όπως το «όμικρον» («ο» μικρό), το «ωμέγα» («ο» μεγάλο), το «έψιλον» («ε» ψιλό) και το «ύψιλον» («ου» ψιλό). Τα υπόλοιπα γράμματα του αλφαβήτου δεν έχουν ελληνικές ονομασίες. Το όνομα «άλφα» λ.χ. δεν έχει κανένα νόημα στα ελληνικά, ενώ στα φοινικικά το όνομα «aleph» («άλφα») σημαίνει «βοός κεφαλή» (βλ. Λεξικό Ησύχιου).
Τώρα, Δημήτριε, τι θα κάνεις; Θα κρεμάσεις από τη γλώσσα τον «αγγελιοφόρο» Ηρόδοτο, επειδή φέρνει «δυσάρεστες αγγελίες»; Ή μήπως θα κρεμάσεις πρώτα τους Έλληνες Ίωνες, επειδή – οι αφιλότιμοι – είχαν το θράσος να ονομάσουν τα γράμματα του αλφαβήτου «Φοινικικά»; Περιμένω να δω τι θα κάνεις.
Αλλά δεν είναι μόνο ο Ηρόδοτος που σου κάνει «ζημιά»: είναι και η αρχαία ελληνική επιγραφή από την ιωνική πόλη Τέω. Η επιγραφή αυτή, που πάει πίσω στο 475 π.Χ. (περίπου), επίσης μιλά για «Φοινικικά» γράμματα (βλ. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. Β΄, σ. 196). Ξέρω τώρα τι θα μου πεις: ότι και οι Φοίνικες ήσαν Έλληνες! Άλλωστε, η «πλεξούδα» των ερωτημάτων σου: «Ποιοι είναι αυτοί οι Σημίτες; Ποιοι είναι οι Εβραίοι; Ποιοι είναι οι Σιωνιστές; Ποιοι είναι οι Ισραηλίτες και ποιοι οι Ιουδαίοι;», κάπου προς τα εκεί στοχεύει. Στείλε την «πλεξούδα» σου στους εθνολόγους.
Η «ΑΛΗΘΕΙΑ»
Πάμε τώρα στην προτελευταία παράγραφο της επιστολής σου, που λέει: «Πάντως η διδασκαλία του Χριστού είναι η αποκάλυψη και η κήρυξη της αλήθειας. Της δε Φιλοσοφίας το έργο είναι η εύρεση της αλήθειας και σας ερωτώ ως δόκτωρ της Φιλοσοφίας. Τι είναι αλήθεια; Πώς ετυμολογείται και ποια είναι η εννοιολογική της σημασία;»
Αν στηριχτώ στον λεξικογράφο Ησύχιο, «αλήθεια» είναι η «μνήμη, κατά στέρησιν της λήθης». Δηλαδή, αυτό που δεν περνά στη λήθη, είναι «αλήθεια». Όμως δεν με «γεμίζει» αυτός ο ορισμός, διότι υπάρχουν ωφέλιμες ψευτιές που δεν περνούν στη λήθη, όπως λ.χ. η ωφέλιμη ψευτιά ότι ο Θεός του Αβραάμ έφτιαξε το σύμπαν σε έξι εργάσιμες ημέρες και την έβδομη μέρα, κατακουρασμένος από τη «σκληρή δουλειά», αποφάσισε να ξεκουραστεί λιγάκι.
Αλλ’ ας προσπεράσουμε τον ορισμό της «αλήθειας» και ας σταθούμε στην «αλήθεια» που «αποκάλυψε και κήρυξε ο Χριστός». Επειδή εγώ δεν τα καταφέρνω, μήπως θα μπορούσες να με βοηθήσεις να βρω την «αλήθεια» που βρήκες εσύ στο κήρυγμα του Χριστού; Περιμένω με ανείπωτη λαχτάρα! Και κάτι τελευταίο: Δεν είμαι ταχυδακτυλουργός ν’ απαντώ μεμιάς σε όλα τα ερωτήματά σου. Κάνε και λίγη οικονομία! Ένα ερώτημα κάθε φορά.
