Δέκα επτά κράτη-μέλη θα αριθμεί η Ευρωζώνη από την 1η Ιανουαρίου, μετά την είσοδο της Εσθονίας στο κοινό νόμισμα, παρά την παρούσα κρίση, που είναι η χειρότερη στη σύντομη ιστορία του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος.

Το συνολικό ΑΕΠ των χωρών μελών πλησιάζει τα 9 τρισ. ευρώ για το 2009, που την κατατάσσει στη δεύτερη θέση των μεγάλων οικονομικών δυνάμεων, πίσω από τις ΗΠΑ αλλά μπροστά από την Κίνα και την Ιαπωνία. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ως λογιστικό εργαλείο το 1999, με τα πρώτα κράτη-μέλη να είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Φινλανδία. Αν και η Ελλάδα επιθυμούσε να υιοθετήσει αμέσως το νέο νόμισμα, το πέτυχε εντέλει το 2001, παρότι τα στατιστικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν θεωρήθηκαν αμφισβητήσιμα. Η Σλοβενία μπήκε στο ευρώ το 2007, η Κύπρος και η Μάλτα το 2008 και η Σλοβακία το 2009.

Μόνο η Βρετανία και η Δανία επιμένουν να διατηρούν τα εθνικά τους νομίσματα. Οι Βρετανοί Συντηρητικοί που ανέλαβαν φέτος την εξουσία από κοινού με τους Φιλελεύθερους, απέκλεισαν διαρρήδην κάθε συζήτηση για είσοδο της χώρας τους στη ζώνη του ευρώ. Στη Δανία, σφυγμομετρήσεις έδειξαν ότι συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών διαφωνεί με την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος.

Κύριο μειονέκτημα της ευρωζώνης, το οποίο ειδικοί είχαν επισημάνει από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, αποτελεί το γεγονός ότι αν και το νόμισμα ελέγχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ε.Ε. δεν διαθέτει κεντρικό μηχανισμό μακροοικονομικής πολιτικής. Φορολογία και δαπάνες συνεχίζουν να αποτελούν αρμοδιότητα των εθνικών κυβερνήσεων, παρά την κοινή δέσμευση συμμόρφωσης στους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας.

Τα κράτη μέλη διατηρούν επίσης την αρμοδιότητα χάραξης εργασιακής, ασφαλιστικής και χρηματιστηριακής πολιτικής, τις οποίες δεσμεύθηκαν να συντονίζουν μεταξύ τους με στόχο τη σταθερότητα, την ανάπτυξη και την απασχόληση.

Αυτό έπρεπε να γίνεται σύμφωνα με τη θεωρία. Στην πραγματικότητα, τα κράτη της «περιφέρειας της ευρωζώνης» κατέγραψαν τεράστια χρέη, χάρη στα χαμηλά επιτόκια υποχρεώνοντας τα μεγάλα κράτη, όπως τη Γερμανία, να διασώσουν την Ελλάδα και την Ιρλανδία το 2010.

Η παρούσα κρίση οδήγησε σε αναθεώρηση των κανόνων. Η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. επέβαλαν ήδη επίπονες μεταρρυθμίσεις στα δύο παραπάνω κράτη. Η Πορτογαλία, την οποία πολλοί παρατηρητές θεωρούν επόμενη στη λίστα των οικονομιών προς διάσωση το 2011, θα αναγκασθεί και αυτή σε ανάλογες μεταρρυθμίσεις.