Την στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει ότι μεριμνά για την πάταξη της γραφειοκρατίας, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και την απλοποίηση των διαδικασιών για βασικές συναλλαγές, όπως είναι και οι αγοραπωλησίες ακινήτων, ένα νέο υποχρεωτικό πιστοποιητικό προστίθεται από 9-1-2011 στον κατάλογο των εγγράφων που οι πωλητές αλλά και οι εκμισθωτές ακινήτων θα πρέπει να αποκτήσουν προκειμένου να μεταβιβάσουν ή να ενοικιάσουν το ακίνητό τους.
Το νέο πιστοποιητικό ονομάζεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης και με αυτό ειδικοί που ονομάζονται Ενεργειακοί Επιθεωρητές θα βεβαιώνουν ότι το μεταβιβαζόμενο ακίνητο πληροί τις ελάχιστες ενεργειακές προδιαγραφές.
Για τις μεταβιβάσεις ακινήτων το μέτρο θα ισχύσει από 9-1-2011, ενώ για τις μισθώσεις από 9-7-2011. Εκτός από την πρόσθετη ταλαιπωρία ο πωλητής / εκμισθωτής του ακινήτου θα πρέπει να πληρώσει και ένα ποσό από 185 έως 350 ευρώ.
Με την υποχρέωση προσκόμισης στον συμβολαιογράφο του νέου αυτού πιστοποιητικού μεγαλώνει ο κατάλογος των εγγράφων που απαιτούνται για μία μεταβίβαση ακινήτου, πράγμα που γεννά ερωτήματα σχετικώς με το εάν γίνονται βήματα προς την εξάλειψη της γραφειοκρατίας, ή εάν αντιθέτως νέες δυσκολίες προστίθενται σ’ αυτούς που θέλουν να πωλήσουν ή να νοικιάσουν το ακίνητό τους.
Υπενθυμίζεται ότι στην μακρά σειρά των πιστοποιητικών που απαιτούνται για να υπογραφεί μία πώληση ακινήτου περιλαμβάνεται η φορολογική ενημερότητα, ότι δηλαδή ο πωλητής δεν χρωστά στο κράτος, πράγμα που αποτελεί στρέβλωση του ανταγωνισμού και της ελεύθερης οικονομίας, αφού ουδεμία σχέση έχει η στέρηση της ελευθερίας διαθέσεως του ακινήτου σου με το εάν χρωστάς στο κράτος.
Για την πώληση χρειάζεται ακόμα βεβαίωση του Δήμου ότι δεν οφείλεις ΤΑΠ (τέλος ακινήτου περιουσίας), που πληρώνεται στον Δήμο με τον λογαριασμό της ΔΕΗ, τοπογραφικό εάν πωλείται οικόπεδο ή αγροτεμάχιο, πιστοποιητικό της εφορίας ότι δεν οφείλεις φόρο κληρονομίας ή δωρεάς, εάν απέκτησες το ακίνητο από κληρονομιά ή δωρεά, δήλωση ιδιοκτησίας στον Δήμο, εάν έχει γίνει ρυμοτόμηση της περιοχής και δεν έχεις κάνει την σχετική δήλωση, υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης Ε9 και πρόστιμο εάν δεν είχες δηλώσει το υπό πώληση ακίνητό σου, δήλωση των μισθωμάτων που ελάμβανες από το πωλούμενο ακίνητο και καταβολή φόρων και προστίμων, εάν το είχες εκμισθώσει, πιστοποιητικό ότι δεν είναι δασικό από το Δασαρχείο, εάν το ακίνητο βρίσκεται κοντά σε δασική περιοχή, κτηματολογικό διάγραμμα και απόσπασμα από το κτηματολόγιο, για τα οποία επίσης πληρώνεις χρήματα, ασφαλιστική ενημερότητα ότι δεν οφείλεις στο ΙΚΑ, εάν απασχολείς εργαζομένους ή τα τελευταία χρόνια έκτισες σπίτι, την άδεια οικοδομής του ακινήτου, υπεύθυνες δηλώσεις ότι το ακίνητο δεν σου απέφερε εισόδημα και ότι δεν βρίσκεται σε αιγιαλό, αρχαιολογικό χώρο, βιότοπο κλπ. (ακόμα κι αν πουλάς ακίνητο που βρίσκεται στην Ομόνοια), πιστοποιητικό οικογενειακής καταστάσεως και Ε9 για να δείξεις ότι δεν έχεις άλλα ακίνητα και να απαλλαγείς από τον φόρο μεταβιβάσεως, αποδείξεις ότι είσαι μόνιμος κάτοικος Ελλάδος κλπ.
Εκτός των ανωτέρω βασικών, υπάρχουν κι άλλα πιστοποιητικά που απαιτούνται σε ειδικές περιπτώσεις, όπως έγκριση από τη Νομαρχία ή και το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, εάν το ακίνητο βρίσκεται σε παραμεθόριο περιοχή (η Σαντορίνη π.χ. είναι παραμεθόριος).
Το νέο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Επάρκειας είναι συνεπώς ένα ακόμα πλοκάμι στην γραφειοκρατία του ελληνικού κράτους και μία πρόσθετη απώλεια χρημάτων και χρόνου για την διεκπεραίωση μίας αγοραπωλησίας.
Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταργήσει την υποχρέωση παράστασης δικηγόρου στην πώληση ακινήτου, αφήνοντας ανυπεράσπιστους χιλιάδες συναλλασσομένους, που θα νομίζουν ότι με το να μην πληρώσουν δικηγόρο γλίτωσαν κάποια χρήματα, χωρίς να γνωρίζουν ότι σε αρκετές περιπτώσεις θα χρειασθεί να πληρώσουν το πενταπλάσιο σε δικαστήρια που θα προκύψουν από τις παρανοήσεις ή τις απάτες στις αγοραπωλησίες, που η παρουσία δικηγόρου στην πώληση θα απέτρεπε.
Από την άλλη πλευρά προστίθεται η υποχρέωση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Επάρκειας, ένα δηλαδή ακόμα γραφειοκρατικό εμπόδιο που θα πρέπει οι συναλλασσόμενοι να υπερβούν για να ολοκληρώσουν την πώληση ή την μίσθωση του ακινήτου τους.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. bm-bioxoi@otenet.gr