Τη λογική του καρότου και του μαστιγίου, δηλαδή «περισσότερα μέτρα, περισσότερη χρηματοδότηση», θέλει να εισαγάγει για τις προβληματικές οικονομίες της ευρωζώνης ο επικεφαλής της Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζo.

Υπερβαίνοντας τα εσκαμμένα, δηλαδή τις επίσημες θέσεις του γαλλογερμανικού άξονα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αύξηση τόσο των πόρων όσο και των πεδίων δράσης του μόνιμου ευρωμηχανισμού (ΕFSF) για την αντιμετώπιση των οικονομικών κρίσεων, συνιστώντας ωστόσο παράλληλα την υιοθέτηση σειράς μέτρων για τη μόνιμη δημοσιονομική εξυγίανση των κρατών του ευρώ.

«Η Επιτροπή λέει σαφώς ότι θεωρούμε ότι η ικανότητα δανεισμού θα πρέπει να ενισχυθεί και ότι το πεδίο των δραστηριοτήτων του θα πρέπει να διευρυνθεί» είπε ο πρόεδρός της Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες τονίζοντας: «Είναι απολύτως δυνατό να ληφθούν αυτές οι αποφάσεις το αργότερο κατά τη διάρκεια της επόμενης Συνόδου Κορυφής τον Φεβρουάριο».

Επί της ουσίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ακολουθώντας τη λογική του καρότου και του μαστίγιου, κατέστησε σαφές, κυρίως προς τους λεγόμενους αδύναμους κρίκους της ζώνης του ευρώ, ότι αν θέλουν ένα μόνιμο δίχτυ ασφαλείας έναντι της αδηφαγίας των αγορών θα πρέπει να οδηγηθούν στην απόλυτη εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών τους, καθώς και στην άρση όλων των περιορισμών που υποσκάπτουν την οικονομική τους μεγέθυνση.
Τις προτάσεις αυτές υπέβαλαν ο κ. Μπαρόζο και ο αρμόδιος για τις οικονομικές υποθέσεις επίτροπος κ. Όλι Ρεν, με την ευκαιρία της εγκαινίασης του λεγόμενου ευρωπαϊκού εξαμήνου που θεσμοθέτησε πρόσφατα η ΕΕ.

Στην πράξη, ευρωπαϊκό εξάμηνο σημαίνει ότι στην αρχή του κάθε χρόνου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σκιαγραφεί τις βασικές κατευθύνσεις οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσουν τα κράτη της ζώνης του ευρώ και στη συνέχεια (το πρώτο εξάμηνο του κάθε έτους) θα αξιολογεί αν και κατά πόσο τα σχέδια των κρατικών προϋπολογισμών του ερχόμενου έτους είναι συμβατά προς τις κατευθύνσεις αυτές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εγκαινιάζοντας την εν λόγω διαδικασία, κατέστησε σαφές ότι λίγο-πολύ η λογική βάσει της οποίας συντάχθηκε το μνημόνιο για την Ελλάδα λαμβάνει πλέον πανευρωπαϊκή διάσταση.

Τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ καλούνται όλα να αυξήσουν τα όρια συνταξιοδότησης των πολιτών τους, να ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές ασφαλίσεις, να καταργήσουν τις αυτόματες τιμαριθμικές προσαρμογές των μισθών, να ελαστικοποιήσουν τις σχέσεις εργασίας, να ανοίξουν τις όποιες κλειστές αγορές και επαγγέλματα κ.ο.κ.

Από την άλλη πλευρά (και μάλλον υπό μορφή αντιστάθμισης), οι ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρότειναν χθες τη διεύρυνση τόσο της κεφαλαιακής βάσης όσο και των πεδίων δράσης του ευρωμηχανισμού για την αντιμετώπιση των οικονομικών κρίσεων.

Αρνήθηκαν φυσικά να υπεισέλθουν σε λεπτομέρειες και άφησαν να εννοηθεί ότι αυτές θα πρέπει να συμφωνηθούν από τις κυβερνήσεις των χωρών του ευρώ.

Το ΕFSF, το οποίο δημιουργήθηκε την περασμένη άνοιξη για τη στήριξη των χωρών της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, διαθέτει 440 δισ. ευρώ κρατικών εγγυήσεων. Σύμφωνα με τον Όλι Ρεν, η πιστωτική ικανότητα του Ταμείου πρέπει να ενισχυθεί και η εμβέλεια της λειτουργίας του να διευρυνθεί.

Με την κίνησή της αυτή η Επιτροπή αναμένεται να αναγκάσει τις χώρες του ευρώ να παίξουν πλέον με ανοιχτά χαρτιά το παιχνίδι που εξελίσσεται εδώ και έναν χρόνο με αφορμή την κρίση δανεισμού της Ελλάδας. Επί της ουσίας η Επιτροπή καθιστά σαφές ότι ο βαθμός προστασίας που θα παράσχουν οι οικονομικώς ισχυρές χώρες του ευρώ στους λεγόμενους αδύναμους κρίκους θα είναι ανάλογος της έντασης των μέτρων που οι αδύναμοι κρίκοι θα λάβουν προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής εξυγίανσης.

Το παιχνίδι αυτό αναμένεται να συνεχισθεί ώς το τέλος Μαρτίου, οπότε αναμένεται να υιοθετηθούν οι τελικές αποφάσεις με ενδιάμεσο σταθμό τη Σύνοδο Κορυφής που θα συγκληθεί στις 4 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες.