Παρέκβαση: Διαβάζω στον ξένο Τύπο ότι την περασμένη Κυριακή στο Κάιρο της Αιγύπτου Κόπτες χριστιανοί και μουσουλμάνοι συγκρούστηκαν άγρια. Αυτό συνέβηκε λίγες ώρες μετά την πυρπόληση μιας χριστιανικής εκκλησίας και μιας πολυκατοικίας από ομάδα μουσουλμάνων. Αποτέλεσμα: 48 νεκροί και πάνω από 200 τραυματίες. Αιτία του μακελειού κάποιες φήμες ότι άνθρωποι της χριστιανικής εκκλησίας απήγαγαν μια χριστιανή που παντρεύτηκε μουσουλμάνο. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ένας χριστιανός κρατούσε με το ένα χέρι τον σταυρό, και με το άλλο εκσφενδόνιζε πέτρες στα κεφάλια των μουσουλμάνων. Τι ωραίο πράγμα η χριστιανική «αγάπη»! Χριστιανή να παντρευτεί μουσουλμάνο; Δεν τον επιτρέπει ο Θεός! Τέλος παρέκβασης.
Πριν από ενάμιση μήνα βρέθηκε στην Αθήνα (στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών) ο Ιταλός φιλόσοφος και δημοσιογράφος Paolo Flores d’Arcais, όπου συμμετείχε σε συζήτηση με θέμα «Επιστήμη και θρησκεία: Μια δύσκολη σχέση». Περιττεύει να πούμε ότι η αίθουσα ήταν κατάμεστη, δεδομένου ότι το θέμα «θρησκεία» είναι πάντα ελκυστικό για ανθρώπους με ανοιχτό νου. Συνομιλητές του ο διευθυντής του περιοδικού Νέα Εστία κι ένας καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΤΑΛΟΥ
Στα ερωτήματα: α) «Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στη Δημοκρατία και τη θρησκεία», και β) «Είναι ο Θεός συμβατός με τη Δημοκρατία», ο Ιταλός φιλόσοφος απαντά:
«Η Δημοκρατία είναι η πρώτη μορφή συμβίωσης στην ανθρώπινη ιστορία που στηρίζεται στην αυτονομία. Αυτό όμως έρχεται σε αντίφαση με την ιδέα ότι, κάπου στον κόσμο, υπάρχει κι ένας άλλος νόμος, τον οποίο καλούμαστε να υπακούσουμε, κι αυτός ο νόμος είναι η θέληση του Θεού. Η ιδέα ότι ένας Θεός ρυθμίζει την κοινωνική ζωή είναι ασύμβατη με τη Δημοκρατία, γιατί ο νόμος ορίζεται από τους ανθρώπους για να εξυπηρετεί τους ανθρώπους . . . Όταν σε μια δημόσια συζήτηση χρησιμοποιείται το επιχείρημα «αυτή είναι η θέληση του Θεού», τότε δεν υπάρχουν περιθώρια διαλόγου. Αλλά η Δημοκρατία στηρίζεται ακριβώς στη λογική επιχειρηματολογία».
Αλλά ο Ιταλός φιλόσοφος δεν περιορίζει τη σκέψη του στη σχέση Δημοκρατίας και θρησκείας: προχωρεί πιο πέρα και λέει κάποια ενδιαφέροντα πράγματα, όπως:
«Επιστήμη και θρησκεία είναι έννοιες ασύμβατες. Η αντίληψη που έχει η θρησκεία για τον κόσμο στερείται λογικής. Ο Απόστολος Παύλος ταύτιζε την πίστη με τη μωρία, σαν να ήταν κάτι θετικό. Η θρησκεία συνδέεται με το παράλογο και την τρέλα, ενώ η λογική βρίσκεται στο πλευρό της Επιστήμης. Η θρησκεία είναι μια ψευδαίσθηση την οποία οι άνθρωποι δυστυχώς έχουν ανάγκη ή νομίζουν ότι την έχουν ανάγκη.»
Για να κάνει κανείς τέτοιες δηλώσεις σε ανοιχτή συζήτηση στη θεοκρατική Ελλάδα απαιτείται τόλμη, κάτι που ο Paolo Flores d’Arcais δεν στερείται. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πριν από δέκα χρόνια τα έβαλε με τον σημερινό Πάπα Βενέδικτο 16ο, που τότε ήταν γνωστός ως Καρδινάλιος Josef Ratzinger. Ψάχνω να βρω την αναμέτρηση αυτή στην αγγλική γλώσσα. Έχει εκδοθεί σε βιβλίο, με τίτλο «Dio esiste?» («Υπάρχει Θεός;»).
Για τον σημερινό Πάπα ο Ιταλός φιλόσοφος είπε: «Η στάση του Πάπα είναι αμφιλεγόμενη. Ναι μεν καταδικάζει ανοιχτά την παιδεραστία, ωστόσο δεν έχει παραπέμψει ποτέ κανέναν κληρικό στη Δικαιοσύνη. Ο Πάπας ο σημερινός, αλλά και ο προηγούμενος, γνώριζαν όλες τις περιπτώσεις κακοποίησης ανηλίκων. Κάθε επίσκοπος που είχε υπόψη του κάποιο περιστατικό όφειλε και οφείλει να θέσει όλα τα στοιχεία στην Επιτροπή Δόγματος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Επικεφαλής της Επιτροπής Δόγματος επί Πάπα Ιωάννη-Παύλου Β΄ υπήρξε ο τότε Καρδινάλιος Josef Ratzinger, δηλ. ο σημερινός Πάπας».
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Νιώθω ιδιαίτερη χαρά και αγαλλίαση όταν συναντώ σκεπτόμενους ανθρώπους που οι σκέψεις τους είναι και σκέψεις μου. Στο θέμα της θρησκείας, ενώ δηλώνω «άθρησκος», σέβομαι τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός, φτάνει να τις φυλάει για τον εαυτό του και να μην προσπαθεί να τις περάσει στον πολιτικό χώρο. Δεν πολεμώ τη ατομική θρησκευτικότητα: πολεμώ την οργανωμένη θρησκεία διότι μου δημιουργεί πρόβλημα. Για παράδειγμα, επιλέγω την εθελοντική ευθανασία για να πεθάνω αξιοπρεπώς κι έρχεται η οργανωμένη θρησκεία και προτάσσει το δικό της «όχι». Αποκαρδιώνομαι όταν βλέπω τους πολιτικούς να μην τολμούν να τα βάλουν με την οργανωμένη θρησκεία, μετρώντας πάντα το πολιτικό κόστος.
Το άλλο κακό με την οργανωμένη θρησκεία είναι το ότι έχει χωθεί και στο χώρο της δημόσιας παιδείας, ιδιαίτερα στην Ελλάδα που κάποτε έβγαζε φιλοσόφους και τώρα βγάζει θεολόγους. Όπως έχω τονίσει και σ’ ένα σχόλιό μου στην αθηναϊκή εφημερίδα «Το Βήμα», στην Ελλάδα υπάρχει κρίση σκεπτόμενων ανθρώπων επειδή δεν υπάρχει κρίση θρησκευτικής πίστης. Στη σημερινή Ελλάδα, νους και λόγος (λογική) βρίσκονται κάτω από τη φτέρνα της κρατούσης οργανωμένης θρησκείας. Συμφωνώ λοιπόν απόλυτα με τον Ιταλό φιλόσοφο, όταν λέει πως δεν τον νοιάζει τι πιστεύει ο καθένας, φτάνει να κρατά την πίστη του για τον εαυτό του.
ΟΜΟΛΟΓΙΑ
Εδώ οφείλω να ομολογήσω ότι πολλές φορές βρίσκω τα κείμενά μου ακατάλληλα για ενήλικους χριστιανούς που δεν έχουν τη δύναμη να σκεφτούν για λογαριασμό τους. Οι άνθρωποι αυτοί διδάχτηκαν να πιστεύουν ότι υπάρχει κάποιος ανθρωπόμορφος Θεός που παρακολουθεί τα δρώμενα στις κρεβατοκάμαρες όλων των ανθρώπων. Λέω μέσα μου: «Ρε συ, Κώστα, αυτά τα αγαθά ανθρωπάκια περιμένουν υπομονετικά πότε θα έρθει η ώρα να χωθούν στους κόλπους του Αβραάμ, κι εσύ τους κατεδαφίζεις μια τέτοια ζεστή σιγουριά; Έλεος!»
Ναι, μερικές φορές νιώθω ενοχές. Δεν είναι ωραίο πράγμα να παίρνεις έναν αφοσιωμένο δούλο του Θεού και να του δείχνεις τον δρόμο της ελευθερίας. Η ελευθερία είναι άσχημο πράγμα γι αυτούς που δεν τη θέλουν. Γι αυτό παρακαλώ τους πιστούς ν’ αποφεύγουν τα άρθρα μου. Είναι προτιμότερο να διαβάζουν «βίους αγίων». Η φιλοσοφία είναι έργο του Σατανά.