Δυναμίτη στη δημοσιονομική πολιτικής της κυβέρνησης Γκίλαρντ βάζει η Φιλελεύθερη κυβέρνηση Δυτικής Αυστραλίας, με την απόφασή της να αυξήσει τα δικαιώματά της στην εξόρυξη μεταλλευμάτων (royalties).
Πολιτικοί αναλυτές σχολιάζουν, ότι η μονομερής απόφαση της κυβέρνησης του κ. Collin Barnett θα τινάξει στον αέρα το κυβερνητικό σχέδιο φορολόγησης των υπερκερδών της εξορυκτικής βιομηχανίας και θα υπονομεύσει την προσπάθεια της κυβέρνησης να καλύψει το έλλειμμα του προϋπολογισμού στο τέλος του οικονομικού έτους 2012-2013.
Σύμφωνα με πρώτες εκτιμήσεις, η υλοποίηση του σχεδίου της κυβέρνησης της Δυτικής Αυστραλίας θα αφαιρέσει δύο δισεκατομμύρια δολάρια από το προϋπολογισμένο κρατικό εισόδημα, αφαίρεση που θα δημιουργήσει «μαύρη τρύπα» στην εθνική οικονομία.
Η κυβέρνηση Γκίλαρντ έχει υποσχεθεί να αποζημιώσει τις μεγάλες εταιρίες εξόρυξης μεταλλευμάτων για τα δικαιώματα που πληρώνουν στις πολιτειακές κυβέρνησης για την εξόρυξη μεταλλευμάτων από την 1η Ιουλίου 2012 που θα επιβληθεί ο φόρος υπερκερδών.
Η πρόθεση της Δυτικής Αυστραλίας να διεκδικήσει μεγαλύτερο μερίδιο από την εξόρυξη μεταλλευμάτων θα υποχρεώσει το θησαυροφύλακα Γουέιν Σουάν, να επιβάλει χρηματικά πρόστιμα στην κυβέρνηση Barnett ή να ανακαλέσει την υπόσχεση της εθνικής κυβέρνησης να αποζημιώσει τις εταιρίες για τα δικαιώματα που πληρώνουν στην πολιτεία.
Ο κ. Σουάν ομολόγησε χθες, ότι το σχέδιο της κυβέρνησης της Δυτικής Αυστραλίας θα πλήξει τον προϋπολογισμό και προειδοποίησε την κυβέρνηση της ακριτικής πολιτείας ότι διακινδυνεύει μικρότερο μερίδιο από το GST (Φόρο Αγαθών και Υπηρεσιών) καθώς και μικρότερο μερίδιο από το κρατικό κονδύλι για έργα υποδομής.
Ο θησαυροφύλακας κάλεσε τις πολιτειακές κυβερνήσεις να αποφύγουν την αύξηση των δικαιωμάτων τους, εν όψει της επιβολής του φόρου υπερκερδών και προειδοποίησε για ενδελεχή έλεγχο «όλων των μηχανισμών», προκειμένου να βεβαιωθεί ότι το κόστος αύξησης των πολιτειακών δικαιωμάτων δεν θα μεταβιβαστεί στην κοινοπολιτεία.
Ταυτόχρονα, οι εταιρίες εξόρυξης μεταλλευμάτων προειδοποιούν την κυβέρνηση Γκίλαρντ, ότι δεν πρόκειται να ανεχθούν τυχόν άρνηση της κοινοπολιτείας να τις αποζημιώσει για τα δικαιώματα εξόρυξης που πληρώνουν στις πολιτειακές κυβερνήσεις.
Καταθέτοντας τον προϋπολογισμό γα το νέο οικονομικό έτος ο θησαυροφύλακας της Δυτικής Αυστραλίας είπε, ότι η κυβέρνηση θα αυξάνει σταδιακά τα δικαιώματά της για να καλύπτει το μειούμενο εισόδημά της από το GST.
Η κυβέρνηση Barnett ισχυρίζεται, ότι η Δυτική Αυστραλία «τιμωρείται» από την κοινοπολιτειακή κυβέρνηση εξ αιτίας των υψηλών εισοδημάτων της από τα μεταλλεύματα και προσπαθεί να καλύψει το παθητικό της αυξάνοντας τα δικαιώματά της.
Ο κοινοπολιτειακός θησαυροφύλακας απαντά, ότι η μονομερής κίνησή της βλάπτει τα συμφέροντα της πολιτείας, διότι θα μειωθεί περισσότερο το μερίδιό της από το GST, αν χρεώσει υψηλότερα δικαιώματα εξόρυξης μεταλλευμάτων.