«Μα πού το βρήκες αυτό το καπέλο;». Αυτά ήταν τα πρώτα λόγια του πρίγκιπα Φιλίππου στις 6/2/1952 προς τη σύζυγό του Ελισάβετ που µόλις είχε στεφθεί βασίλισσα. Έκανε χιούµορ (όπως λέει ο ίδιος) ή ήταν µια από τις πολλές λεκτικές του γκάφες (όπως λένε οι άλλοι); Προχθές στις 10 Ιουνίου, ο εγγονός του βασιλιά της Ελλάδας Γεωργίου Α’ συμπλήρωσε τα 90 του χρόνια. Μια ζωή βασιλικός σύζυγος, µια ζωή γεµάτη γκάφες.

 «Δεν είµαι παρά µια αναθεµατισµένη αµοιβάδα. Είµαι ο µοναδικός άνθρωπος σε όλη τη Βρετανία που δεν µου επιτρέπεται να δώσω το όνοµά µου στα παιδιά µου». Τι να κάνουµε Φίλιππε, δούκα του Εδιµβούργου; Είναι δύσκολη η ζωή για πρίγκιπες. Ακόµα κι αν είσαι το µόνο εν ζωή τρισέγγονο της βασίλισσας Βικτωρίας και στη σειρά της διαδοχής του θρόνου σε 16 χώρες! Το µέγα πρόβληµα της γαλαζοαίµατης… αµοιβάδας το 1952 ήταν ότι όταν η σύζυγός του Ελισάβετ ενθρονίστηκε, τέθηκε το ερώτηµα του ονόµατος τού βασιλικού της οίκου.

Εκείνος, ως βασιλικός σύζυγος και ουχί βασιλέας, πρότεινε το δικό του, τον οίκο των Μαουντµπάτεν, όµως η γιαγιά της Ελισάβετ, η Μαίρη ενηµέρωσε τον πρωθυπουργό Ουίνστον Τσόρτσιλ ότι ο οίκος πρέπει να παραµείνει των Ουίνσδορ. Όπερ και εγένετο προς µεγάλη θλίψη του Φιλίππου… Μερικά χρόνια αργότερα, το 1960, και ενώ προφανώς η κρεβατοµουρµούρα από την πλευρά του Φιλίππου συνεχιζόταν, η Ελισάβετ εξέδωσε διαταγή ώστε οι αρσενικοί απόγονοί της όταν δεν χρησιµοποιούν τους βασιλικούς τους τίτλους να έχουν το επίθετο Μαουντµπάτεν-Ουίνσδορ. Και κάπως έτσι λύθηκε αυτή η συζυγική κρίση στο Μπάκιγχαµ (σύµφωνα µε τις φήµες υπήρξαν, άλλωστε, ουκ ολίγες σε 64 χρόνια γάµου).

ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

 Γεννηµένος στις 10 Ιουνίου 1921 στη βίλα Μον Ρεπό της Κέρκυρας, ο Φίλιππος ήταν ο µοναδικός γιος και ο µικρότερος από τα πέντε παιδιά του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας και της Δανίας και της πριγκίπισσας Αλίκης, δισέγγονης της βασίλισσας Βικτωρίας της Βρετανίας. Όταν, µετά την Καταστροφή του ’22, η βασιλική οικογένεια εξορίστηκε από την Ελλάδα, εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι όπου µεγάλωσε ο Φίλιππος, ο οποίος έχει δηλώσει ότι «δεν έχω σταγόνα ελληνικού αίµατος και ούτε µιλώ ελληνικά». Οι τέσσερις αδελφές του παντρεύτηκαν Γερµανούς ευγενείς που είχαν διασυνδέσεις µε τους Ναζί. Θεωρεί τον εαυτό του Σκανδιναβό. Το ίδιο κι εµείς.

Το βασικό καθήκον τού αειθαλούς Φιλίππου όλα αυτά τα χρόνια είναι να συνοδεύει την Ελισάβετ σε ταξίδια, δείπνα και εκδηλώσεις. Σε κανένα από αυτά δεν έχασε την ευκαιρία να πει την κοτσάνα του, όπως συχνά γράφει ο βρετανικός Τύπος. Όπως τότε που πήγε στην Κίνα και µιλώντας σε Βρετανούς φοιτητές, παρατήρησε: «Εάν µείνετε πολύ καιρό εδώ, θα γυρίσετε στην πατρίδα µε σχιστά µάτια». ‘Η όταν µιλώντας σε Βρετανό που είχε διασχίσει την Παπούα-Νέα Γουινέα διαπίστωσε: «Ώστε κατόρθωσες να µη σε φάνε;». Επίσης, όταν κατά την επίσκεψή του στην Κένυα µια γυναίκα τον πλησίασε να του δώσει ένα δώρο κι εκείνος ζήτησε διευκρινίσεις: «Είσαι γυναίκα, δεν είσαι;».

Ή όταν σε επίσηµο δείπνο στη Ρώµη όπου ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουλιάνο Αµάτο του πρόσφερε τα καλύτερα κρασιά της χώρας, εκείνος άρχισε να φωνάζει: «Φέρτε µου µια µπίρα. Δεν µε νοιάζει τι µάρκα, απλά φέρτε µπίρα!» ‘Η όταν συνάντησε τον αρχηγό των Αβοριγίνων στην Αυστραλία και τον ρώτησε: «Ρίχνετε ακόµα δόρατα ο ένας στον άλλο;». ‘Η όταν επισκεπτόµενος µια λέσχη νέων στο Μπανγκλαντές είπε δείχνοντας έναν 14χρονο: «Λοιπόν, ποιος παίρνει ναρκωτικά εδώ; Αυτός µοιάζει να έχει πάρει ναρκωτικά…».

Καθώς είχε πολύ χρόνο στη διάθεσή του δεν παρέλειψε να αναμιγνύεται σε διάφορες υποθέσεις. Ήταν εκείνος που αντιτάχθηκε στον γάµο της πριγκίπισσας Μαργαρίτας, αδελφής της Ελισάβετ, µε έναν διαζευγµένο άνδρα, ενώ ανέλαβε και την ανατροφή των τεσσάρων παιδιών του βασιλικού ζεύγους: του Καρόλου, της Άννας, του Ανδρέα και του Εδουάρδου – και γι’ αυτό σήµερα δέχεται τις επικρίσεις του βρετανικού Τύπου για τις κουτουράδες του Καρόλου. Μάλιστα στις αρχές του 1981 έγραψε µια επιστολή στον µεγαλύτερο γιο του, πιέζοντάς τον να αποφασίσει εάν θα προτείνει γάµο στην Νταϊάνα Σπένσερ. Εκείνος υπέκυψε, έκανε πρόταση γάµου τον Φεβρουάριο και έξι µήνες αργότερα παντρεύτηκαν. Έντεκα χρόνια µετά, τα σηµάδια της έντασης µεταξύ τους ήταν εµφανή και ο Φίλιππος προσπάθησε να ξανανακατευθεί – αυτή τη φορά έγραψε στην πριγκίπισσα Νταϊάνα καταγγέλλοντας τις εξωσυζυγικές σχέσεις της, αλλά και του Καρόλου φέρνοντας το τέλος νωρίτερα. Ο Φίλιππος δεν κρύβει την περιφρόνησή του για τους απλούς πολίτες.

 «Εάν ταξιδεύεις τόσο πολύ όσο εµείς, εκτιµάς τις βελτιώσεις στα αεροσκάφη, τα οποία έχουν πλέον λιγότερο θόρυβο και περισσότερη άνεση – αρκεί να µην ταξιδεύεις σε κάτι που αποκαλείται οικονοµική θέση, που ακούγεται φρικτό», δήλωσε το 2002. «Πώς κρατάτε τους ντόπιους µακριά από το ποτό ώστε να περάσουν τις εξετάσεις;» ρώτησε ιδιοκτήτη σχολής οδηγών στη Σκωτία το 1995. «Πριν από κάποια χρόνια όλοι έλεγαν ότι ήθελαν περισσότερη ξεκούραση, όλοι δούλευαν πολύ. Τώρα που έχουν πιο πολύ χρόνο, παραπονιούνται ότι είναι άνεργοι. Φαίνεται δεν µπορούν να αποφασίσουν τι θέλουν», παρατήρησε πρόσφατα για την οικονοµική κρίση, προκαλώντας εκτός από γέλια και επικρίσεις. Πάντως το «βασιλικό» αίµα του φάνηκε χρήσιµο όταν το 1993 η ανάλυση του DNA του βοήθησε βρετανούς επιστήµονες να επιβεβαιώσουν ότι τα οστά που βρέθηκαν σε τάφο ανήκαν στην οικογένεια της αυτοκράτειρας Αλεξάνδρας της Ρωσίας, η οποία είχε εκτελεσθεί από τους µπολσεβίκους. Είναι, άλλωστε, γνωστή η φράση του: «Θα ήθελα πολύ να πάω στη Ρωσία – αν και αυτοί οι µπάσταρδοι σκότωσαν τη µισή µου οικογένεια».

«ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ»

 Μέσα σε όλα αυτά και ενώ οι φήµες για προβλήµατα στον δικό του γάµο κυκλοφορούσαν επί χρόνια, ο Φίλιππος συνεχίζει να έχει τις περισσότερες δηµόσιες εµφανίσεις από οποιοδήποτε άλλο µέλος της βασιλικής οικογένειας – 300 κάθε χρόνο, παρ’ ότι τα τελευταία 20 χρόνια έχει προβλήµατα µε την καρδιά του.

Είχε όµως και πολύ ελεύθερο χρόνο, οπότε εµφανιζόταν συχνά σε αγώνες πόλο, βοήθησε να εξαπλωθεί ως άθληµα η οδήγηση άµαξας, διέπρεψε στην ιστιοπλοΐα και στα 70ά γενέθλιά του ανακοίνωσε µε περηφάνια ότι είχε συµπληρώσει 5.150 ώρες πτήσης – πιλοτάροντας ελικόπτερα και αεροπλάνα. Επίσης, ζωγραφίζει (συχνά την Ελισάβετ να παίρνει πρωινό) και συλλέγει έργα τέχνης – πολλά από αυτά είναι σύγχρονα καρτούν που διακοσµούν τους τοίχους του κάστρου του Ουίνσδορ και του Μπαλµόραλ.

Οι Βρετανοί έχουν πάψει προ πολλού να παρεξηγούνται µε τις γκάφες του και πλέον διασκεδάζουν, καθώς ξέρουν ότι σε κάθε οµιλία δεν θα µπορέσει να κρατηθεί και θα πει κάτι… Μην το πείτε όµως αυτό ούτε γι’ αστείο στους κατοίκους του Βανουάτου οι οποίοι λατρεύουν τον Φίλιππο ως θεό: έχουν αναρτήσει το πορτρέτο του σε βωµό και το προσκυνούν, ενώ χθες, στα 90ά του γενέθλια, διοργάνωσαν µεγάλη γιορτή. Όπως θα έλεγε µε το απαράμιλλο µπρίο του και ο ίδιος ο βασιλικός σύζυγος: Ε, ρε γλέντια…