Έντονη ανησυχία προκαλεί στην Αθήνα, τη Λευκωσία και το Τελ Αβίβ, το σκηνικό πολεμικής σύρραξης που στήνει ο Ταγίπ Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο και οι απειλές που εξαπολύει κατά του Ισραήλ και της Κύπρου, με στόχο να μην προχωρήσουν σε εξόρυξη φυσικού αερίου στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες τους. Αξιωματούχοι των τριών χωρών, οι οποίες σε αυτή τη συγκυρία τείνουν να εξελιχθούν σε άτυπη συμμαχία, συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός είναι πιθανό να υλοποιήσει τις απειλές του και να στείλει πολεμικά πλοία στην περιοχή και υπό αυτό το πρίσμα σχεδιάζουν τις αντιδράσεις τους.
Προβληματισμός επικρατεί και στην Ουάσιγκτον, η οποία επιχειρεί να κατευνάσει την Άγκυρα. Στο πλαίσιο αυτό, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νούλαντ, προέβη σε μια δήλωση που επιδέχεται παρερμηνειών και είναι βέβαιο ότι χρήζει αποσαφήνισης. Αφού επανέλαβε ότι η Κύπρος έχει κάθε δικαίωμα να προχωρήσει στις γεωτρήσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από αμερικανική εταιρεία, και αφού εκτίμησε ότι πρόκειται για θετική εξέλιξη, καθώς συμβάλλει στη διαφοροποίηση της ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης, τόνισε στη συνέχεια ότι η εξόρυξη θα ωφελήσει ολόκληρο τον λαό της Κύπρου και «έχουμε καταστήσει σαφές ότι οι πηγές ενέργειας θα πρέπει να μοιραστούν ισότιμα». Πάντως, η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας που εκπροσωπεί όλη τη χώρα θα κρίνει τον τρόπο αξιοποίησης των όποιων ωφελειών προκύψουν, αλλά ακόμη και εάν η κ. Νούλαντ εννοούσε τις δυο κοινότητες της Κύπρου, οι πληθυσμιακοί συσχετισμοί δεν δικαιολογούν τη σχετική «παρότρυνση».
Από την πλευρά της, η Ελλάδα δεν προτίθεται να εμπλακεί άμεσα, εάν, όμως, υπάρξουν κινήσεις «εξ αντανακλάσεως» στο Καστελλόριζο, που θα εκληφθούν ως απειλητική ενέργεια εκ μέρους της Τουρκίας και θα ανατρέψουν το θετικό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τότε θα στείλει και αυτή δυνάμεις.
Το Ισραήλ διαμηνύει ότι «δεν παίζει» και πως είναι έτοιμο για τα πάντα. «Η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ότι το Ισραήλ έχει τις δυνατότητες να απαντήσει σε κάθε πρόκληση» τόνισε στην «Κ» Ισραηλινός αξιωματούχος, ο οποίος σημείωσε ότι η χώρα του προσπαθεί να τηρήσει χαμηλούς τόνους αφήνοντας την Τουρκία, με τις ακρότητες και τις απειλές που εκτοξεύει, «να εκθέτει τον εαυτό της».
Πάντως, οι δηλώσεις Ερντογάν δεν αφήνουν περιθώρια. «Στη Μεσόγειο υπάρχουν διεθνή ύδατα. Μέχρι σήμερα αυτοί κυκλοφορούσαν ελεύθερα, αλλά από εδώ και στο εξής θα βλέπετε τα πολεμικά μας πλοία πιο συχνά σε αυτά τα ύδατα και ιδιαίτερα στην ΑΟΖ», τόνισε ο Τούρκος πρωθυπουργός και υπογράμμισε ότι η χώρα του είναι προστάτις και εγγυήτρια «της Βόρειας Κύπρου» και ως τέτοια «έχει λάβει τα μέτρα της στην περιοχή». Εν μέσω αυτών των απειλών ο Δημήτρης Χριστόφιας κάλεσε την Εθνική Φρουρά να είναι αξιόπιστη και αξιόμαχη αποτρεπτική δύναμη και να διαφυλάξει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου.
Στόχος της κυβέρνησης Ερντογάν είναι να εκφοβίσει την αμερικανική και την ισραηλινή εταιρεία που πρόκειται να διεξάγουν τις γεωτρήσεις και να μην προχωρήσουν στην επένδυση λόγω του ρίσκου που θα εμπεριέχει. «Σε μια περιοχή όπου δεν έχει ορισθεί ΑΟΖ και το καθεστώς της, γνωρίζουν ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει» δήλωσε ευθέως ο υπ. Ενέργειας της Τουρκίας. Πάντως, η Noble Energy, που έχει αναλάβει το σχετικό έργο, εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει. Σε πρόσφατη συνάντηση στη Λευκωσία, εκπρόσωπος της Noble επισήμανε ότι η εταιρεία του έχει υπόψη της τις απειλές της Άγκυρας, αλλά βρίσκεται σε επαφή με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και θα πραγματοποιήσει τη γεώτρηση στο «Οικόπεδο 12» που βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει στην Άγκυρα ότι κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να συνάπτει διμερείς συμφωνίες και να αξιοποιεί τον ενεργειακό της πλούτο. Ο επίτροπος διεύρυνσης της Ε.Ε. κάλεσε την Άγκυρα να απόσχει από κάθε απειλή και ενέργεια που πλήττει τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπογράμμισε τα κυριαρχικά δικαιώματα των χωρών-μελών της Ε.Ε. και τα δικαιώματα που απορρέουν από το Δίκαιο της Θάλασσας.
ΠΡΟΩΘΕΙ «ΑΝΤΙΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ»
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες από το Ισραήλ, ο υπ. Εξωτερικών, Αβιγκτόρ Λίμπερμαν, θα συναντηθεί τις επόμενες εβδομάδες στη Νέα Υόρκη με την ηγεσία των Αρμενίων για να δημιουργηθεί μια «αντιτουρκική συμμαχία» στο Κογκρέσο μέσω της οποίας, μεταξύ άλλων, θα προωθηθεί και η αναγνώριση της αρμενικής γενοκτονίας, ενώ φέρεται αποφασισμένος να εγκαινιάσει και συνεργασία με το ΡΚΚ. Ο κ. Λίμπερμαν δήλωσε ότι «θα αναγκάσουμε τον Ερντογάν να πληρώσει ένα τίμημα που θα τον κάνει να αντιληφθεί πως οι απειλές κατά του Ισραήλ δεν αποδίδουν».
Ελληνικές πηγές εκτιμούν ότι δεν πρόκειται για κάποια παροδική ένταση, αλλά ότι η σύγκρουση Τουρκίας – Ισραήλ έχει πλέον λάβει σαφή χαρακτηριστικά «στρατηγικής ρήξης» που δημιουργεί εκ των πραγμάτων νέους γεωπολιτικούς συσχετισμούς στην Α. Μεσόγειο που αγγίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο. Με την επιλογή της μετωπικής σύγκρουσης και των απειλών ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να διασφαλίσει την προοπτική να αποκομίσει και η Τουρκία οικονομικά οφέλη από τα τεράστια κοιτάσματα αερίου που έχουν εντοπισθεί στην περιοχή μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, ενώ η μετωπική σύγκρουση με το Ισραήλ εντάσσεται στην εμφανή απόπειρα να εκμεταλλευθεί την «Αραβική Άνοιξη» και να αναδειχθεί σε εκφραστή της νέας μουσουλμανικής συνείδησης.
Η Ουάσιγκτον κάλεσε τα δυο μέρη να βρουν τρόπους βελτίωσης των σχέσεών τους. Αργά την Παρασκευή η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την ανησυχία της Ουάσιγκτον για την τροπή που έχουν λάβει τα πράγματα, και αφού υπεραμύνθηκε του δικαιώματος της ελεύθερης ναυσιπλοΐας κάλεσε τα δύο μέρη «να αποφεύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως προκλητικές».
Η Χίλαρι Κλίντον βρίσκεται σε επαφή και με τις δύο πλευρές, καθώς οι ΗΠΑ φοβούνται ότι η ένταση θα επηρεάσει και τις εξελίξεις στο παλαιστινιακό λίγες μόλις ημέρες πριν από τη διαφαινόμενη αίτηση των Παλαιστινίων για αναγνώριση ως ανεξάρτητου κράτους από τον ΟΗΕ.
