Όταν ο περιηγητής Παυσανίας επισκέφτηκε τους Δελφούς, είδε πράγματα που εγώ δεν είδα (και στις δύο επισκέψεις μου). Είδε τα περιβόητα «δελφικά παραγγέλματα», χαραγμένα στον πρόναο του Ναού του Απόλλωνα. Μετά κάθισε κι έγραψε τα παρακάτω:
«Εν δε τωι προνάωι τωι εν Δελφοίς γεγραμμένα εστίν ωφελήματα ανθρώποις ες βίον, εγράφη δε υπό ανδρών ούς γενέσθαι σοφούς λέγουσιν Έλληνες. Ούτοι δε ήσαν εκ μεν Ιωνίας Θαλής τε Μιλήσιος και Πριηνεύς Βίας, Αιολέων δε των εν Λέσβω Πιττακός Μυτιληναίος, εκ δε Δωριέων των εν τηι Ασία Κλεόβουλος Λίνδιος, και Αθηναίος τε Σόλων και Σπαρτιάτης Χίλων. Τον δε έβδομον Πλάτων ο Αριστίωνος αντί Περιάνδρου του Κυψέλου Μύσωνα κατείλοχε τον Χηνέα… Ούτοι ούν οι άνδρες αφικόμενοι ες Δελφούς ανέθεσαν τωι Απόλλωνι τα αδόμενα Γνώθι σαυτόν και Μηδέν άγαν. Ούτοι μεν δη ενταύθα έγραψαν τα ειρημένα.» (Φωκικά, 24).
Δηλαδή: «Στον πρόναο του Ναού των Δελφών είναι γραμμένα ωφέλιμα για τη ζωή των ανθρώπων αποφθέγματα, και γράφτηκαν από ανθρώπους για τους οποίους οι Έλληνες λένε ότι υπήρξαν σοφοί. Αυτοί ήσαν: από την Ιωνία ο Θαλής ο Μιλήσιος και ο Βίας ο Πριηνέας. Από τους Αιολείς που ζούσαν στη Λέσβο ήταν ο Πιττακός ο Μυτιληναίος. Από τους Δωριείς που ζούσαν στην Ασία ήταν ο Κλεοβουλος ο Λίνδιος. Ήταν και ο Αθηναίος Σόλων και ο Σπαρτιάτης Χίλων. Ως έβδομο σοφό, ο Πλάτωνας, γιος του Αρίστωνα, αναφέρει τον Μύσωνα από την κώμη Χήνες, αντί για τον Περίανδρο, γιο του Κύψελου. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, όταν ήρθαν στους Δελφούς, αφιέρωσαν στον Απόλλωνα τα περιλάλητα «Γνώθι σαυτόν» (γνώρισε τον εαυτόν σου) και «Μηδέν άγαν» (τίποτε υπερβολικό). Αυτοί πραγματικά σ’ ετούτο το μέρος έγραψαν τα αναφερόμενα».
ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΛΛΑ
Η σοφία των επτά Ελλήνων σοφών είναι, πραγματικά, καθαρό ηθικό χρυσάφι. Η στενότητα του χώρου εδώ δεν μου επιτρέπει την παράθεση όλων των δελφικών παραγγελμάτων. Ίσως τα καταφέρουμε στο επόμενο άρθρο. Για την ώρα, θα σταθούμε σ’ ένα από τα παραγγέλματα, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή το συναντούμε και στην Καινή Διαθήκη. Πρόκειται για το δελφικό παράγγελμα του Σόλωνα, που λέει: «Όρκω μη χρω» (να μην ορκίζεσαι). Αιώνες αργότερα, έρχεται ο Ευαγγελιστής Ματθαίος και βάζει στο στόμα του Ιησού τα παρακάτω λόγια:
«Πάλιν ηκούσατε ότι ερρέθη τοις αρχαίοις, «Ούκ επιορκήσεις, αποδώσεις δε τωι κυρίωι τους όρκους σου». Εγώ δε λέγω υμίν μη ομόσαι όλως, μήτε εν τωι ουρανώι, ότι θρόνος εστίν του θεού, μήτε εν τη γη, ότι υποπόδιόν εστιν των ποδών αυτού, μήτε εις Ιεροσόλυμα, ότι πόλις εστίν του μεγάλου βασιλέως, μήτε εν τη κεφαλή σου ομόσης, ότι ου δύνασαι μίαν τρίχα λευκήν ποιήσαι μέλαιναν. Έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ού ού. Το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστιν» (5:33-7).
Δηλαδή: «Ακούσατε, επίσης, ότι ειπώθηκε στους αρχαίους ανθρώπους, «Να μην πατήσεις τον όρκο σου, αλλά ν’ αποδώσεις στον Κύριο αυτά που ορκίστηκες». Εγώ όμως σας λέω να μην ορκίζεστε, εντελώς, ούτε στον ουρανό, γιατί εκεί είναι ο θρόνος του Θεού, ούτε στη γη, γιατί αυτή είναι ποδοσκάμνι του Θεού, ούτε στην Ιερουσαλήμ, γιατί αυτή είναι πόλη του μεγάλου βασιλιά, ούτε στην κεφαλή σου να ορκιστείς, γιατί δεν μπορείς ούτε μία τρίχα άσπρη να την κάνεις μαύρη. Ας είναι ο λόγος σας ένα σκέτο Ναι ή ένα σκέτο Όχι. Οτιδήποτε άλλο πείτε προέρχεται από τον πονηρό διάβολο».
ΔΙΑΒΟΛΕ!
Στο προ-προηγούμενο άρθρο, με τίτλο «Τα σκουλήκια αποφασίζουν» (Ν.Κ. 1/9/11), είχα αναφέρει ότι στην Καινή Διαθήκη δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση της καύσης των νεκρών. Κι όμως, η Εκκλησία της Ελλάδος έχει ταχθεί υπέρ της απαγόρευσης. Ετούτη τη φορά η Εκκλησία της Ελλάδος κάνει το ανάποδο: επιβάλλει αυτό που ρητά απαγορεύει ο Χριστός – την ορκωμοσία! Δεν μπορώ να καταλάβω πώς κατάφερε ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και προσπέρασε τον Χριστό, δίνοντας αξία στον όρκο μ’ ετούτες εδώ τις δύο χαρακτηριστικές δηλώσεις του: (α) «ούχ ούτω σφάζει ξίφος ως όρκος» (δεν σφάζει τόσο το ξίφος, όσο ο όρκος), (β) «πάσης αντιλογίας πέρας εις βεβαίωσιν ο όρκος» (ο όρκος επιβεβαιώνει το τέλος κάθε αντιλογίας).
Καλά, βρε αδερφέ, δεν βρέθηκε κανένας πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας ή κάποια κυβερνητική υπουργική ομάδα να αρνηθεί να ορκιστεί «επί τη αναλήψει καθηκόντων», υπακούοντας έτσι στο πιο πάνω παράγγελμα του Χριστού και αγνοώντας τους τραχηλάτους δεσποτάδες, που πέταξαν τη σχετική διδασκαλία Κυρίου τους στα σκουπίδια; Βέβαια, για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει πρώτα οι Νεοέλληνες πολιτικάντηδες να έχουν διαβάσει την Καινή Διαθήκη – πράγμα πολύ βαρετό και δύσκολο γι’ αυτούς που δεν κατέχουν την αρχαία γλώσσα.
ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ
Φίλοι και φίλες της αρχαίας ελληνικής ψυχής, μην ξεχάσετε να έρθετε στην αίθουσα εκδηλώσεων των Αρκάδων (570 Victoria St., North Melbourne), για να «ταξιδέψουμε» μαζί πίσω στην ελληνική αρχαιότητα. Σας περιμένω, γύρω στις 3.30 το απόγευμα, τούτη την Κυριακή, 18/9/11. Έως τότε, Έρρωσθε!
