Ζητώ συγνώμη από τους αναγνώστες της στήλης που την περασμένη Πέμπτη, εκ παραδρομής, έστειλα ηλεκτρονικά στον Νέο Κόσμο άρθρο μου που είχε δημοσιευθεί στην στήλη μου στις 27/7/2011 με τίτλο «Η Ευρώπη έκανε το πρώτο βήμα – Τα υπόλοιπα επαφίενται στην Ελλάδα».

Το άρθρο που είχα γράψει για την περασμένη Πέμπτη με τίτλο «Η ελληνική ασυμφωνία στη συμφωνία των Βρυξελλών» είναι τώρα ξεπερασμένο από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα, και ως εκ τούτου δεν υπάρχει λόγος για τη δημοσίευσή του.

Παρεμπιπτόντως, σημειώνω πως τα κείμενα για τη στήλη αυτή γράφονται δύο ή τρεις ημέρες πριν από την κυκλοφορία του «Νέου Κόσμου». Ως εκ τούτου, όταν αντικείμενό τους είναι θέματα όπως οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος οι απόψεις που διατυπώνονται στο συγκεκριμένο άρθρο να φαντάζουν ως ανεπίκαιρες από τα συμβάντα που θα έχουν διαδραματισθεί κατά την ενδιάμεση περίοδο. Στην περίπτωση της αρθρογραφίας αυτό είναι συχνά αναπόφευκτο, δεδομένου ότι κύριος στόχος της είναι η ανάλυση και ο σχολιασμός των διαφόρων εξελίξεων, και όχι η αναμετάδοσή τους, η οποία αποτελεί αντικείμενο της ειδησεογραφίας.

Ως δραματικές θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών στην Ελλάδα. Στα μέσα της περασμένης εβδομάδας ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, ανακοίνωσε την απόφαση της κυβέρνησής του –μάλλον προσωπική επιλογή του ήταν– να προβεί στη διενέργεια δημοψηφίσματος, ώστε να επικυρωθεί από τον ελληνικό λαό η συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της 26ης–27ης Οκτωβρίου.

Η ανακοίνωση εκείνη άνοιξε το κουτί της Πανδώρας, αλλά και τον ασκό του Αιόλου. Καταιγιστικά ήταν τα σχόλια στα ελληνικά, αλλά και διεθνή, μέσα ενημέρωσης. Ακόμα και οι πιο καλοπροαίρετοι σχολιαστές διερωτώνταν πώς είναι δυνατόν ο κ. Παπανδρέου να θέτει υπό αμφισβήτηση τη νέα δανειακή σύμβαση και να μην αντιλαμβάνεται ότι το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι Ευρωπαίοι που με κρύα καρδιά την ενέκριναν;

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ελλάδα οδηγήθηκε στην παρούσα οικονομική κρίση από την πολιτική των εκάστοτε κυβερνήσεων τα τελευταία τριάντα τόσα χρόνια. Ως εκ τούτου, το γεγονός ότι μέχρι πρόσφατα από τα πολιτικά κόμματα δεν υπήρχε καμιά ένδειξη συναίνεσης για την από κοινού αντιμετώπιση του εθνικού προβλήματος, έκανε τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας να αναρωτιώνται αν αξίζει να συνεχίσουν με την παροχή βοήθειας σε ένα κράτος-μέλος της ευρωζώνης, τα πολιτικά κόμματα του οποίου αλληλοσπαράζονταν.

 Και αυτό όταν το εν λόγω κράτος υπερηφανεύεται για την πατρότητα του ρητού «Συν Αθηνά και χείρα κίνει».

ΠΡΟΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Επιτέλους! Με τη μεσολάβηση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κάρολου Παπούλια, ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, και ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς, συμφώνησαν στο σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, στην οποία θα συμμετάσχουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους, με πιθανό Πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο. Λέω πιθανό, γιατί τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές το όνομα του νέου Πρωθυπουργού δεν έχει ανακοινωθεί.

Ο κ. Λ. Παπαδήμος ήταν πρώην Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας και για χρόνια, έως το 2010, χρημάτισε Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Ως Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ ο κ. Παπαδήμος θεωρούταν ως η κινητήρια δύναμη της ΕΚΤ, και έχαιρε της διεθνούς εκτίμησης για τις ειδικές οικονομικές του γνώσεις. Επιπλέον, είναι ένθερμος υποστηρικτής της ευρωπαϊκής διάστασης της Ελλάδας και ήταν ο άνθρωπος που ενορχήστρωσε τη μετάβαση από τη δραχμή στο ευρώ.
Μετά από τη λήξη της θητείας του ως Αντιπροέδρου της ΕΚΤ ο κ. Παπαδήμος δέχθηκε τη θέση Καθηγητή που του είχε προσφερθεί στο Harvard University, ένα από τα πιο μεγάλα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στη σημερινή συγκυρία, ο Λ. Παπαδήμος προβάλλει ως το ενδεδειγμένο πρόσωπο που όχι μόνο θα εκτονώσει την οικονομική κρίση που ταλανίζει την Ελλάδα, αλλά θα δημιουργήσει και τις προϋποθέσεις για την αναγέννηση του πολιτικού καθεστώτος.
Μετά από συνομιλίες που διήρκεσαν ώρες την Δευτέρα, τα δύο κόμματα ανακοίνωσαν πως την Τρίτη θα κάνουν γνωστό ποιος θα ηγείται της νέας κυβέρνησης, και ποια θα είναι η σύνθεσή της.

Εκείνο που είναι γνωστό είναι πως οι δύο πλευρές είχαν επιδοθεί σε ένα μαραθώνιο παζάρεμα για τα πρόσωπα, τις προτεραιότητες και τη χρονική διάρκεια της υπό εκκόλαψη νέας κυβέρνησης. Επί αυτού τα μέσα μαζικής ενημέρωσης κάνουν λόγο για δυστοκία, με άλλα λόγια δυσκολία κατά την πορεία του τοκετού.
Βέβαια αυτό δεν πρέπει να παραξενεύει, γιατί αυτή θα είναι μια πρωτιά στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας, αφού δεν υπάρχει προηγούμενο συγκυβέρνησης από τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην άσκηση εξουσίας. Ιδιαίτερα όταν ο Πρόεδρος της ΝΔ μέχρι τις προάλλες συνέχιζε να προβάλει ένα κατηγορηματικό «όχι» σε κάθε νέο μέτρο της Κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης, και ζητούσε επίμονα την άμεση διενέργεια εκλογών. Και αυτό όταν στην όλη υπόθεση διακυβευόταν η έγκαιρη εκταμίευση της έκτης δόσης του δανείου, χωρίς την οποία το ελληνικό κράτος θα κήρυττε πτώχευση.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Κύρια μέριμνα της νέας κυβέρνησης θα είναι η επικύρωση της δανειακής συμφωνίας των Βρυξελλών (26-27 Οκτωβρίου), και η διεξαγωγή εκλογών.
Η συμφωνία των Βρυξελλών έχει δύο σκέλη. Το πρώτο σκέλος προβλέπει τη μείωση (κούρεμα) του ελληνικού χρέους προς τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 50%. Δηλαδή, από τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ που το ελληνικό κράτος χρωστάει στις τράπεζες και στα ασφαλιστικά ταμεία, θα επιστρέψει τα 100.
Το δεύτερο σκέλος της συμφωνίας των Βρυξελλών είναι μια νέα δανειακή σύμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κεντρικής Τράπεζας της Ευρώπης με την Ελλάδα για ένα νέο δάνειο ύψους 130 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Τα 30 από τα 130 δισεκατομμύρια ευρώ του νέου δανείου θα χρησιμοποιηθούν για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, ως αποζημίωση για τη μείωση του κρατικού χρέους κατά 50%. Από την πλευρά της η Ελλάδα θα επιβαρυνθεί με επιπρόσθετα προγράμματα λιτότητας, καθώς και με πολυετή και εντατική επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εκτέλεση των ανειλημμένων υποχρεώσεών της.

Για αυτήν την υποχρέωση της Ελλάδας ο Αντώνης Σαμαράς είχε δηλώσει την αντίθεσή του, με τη δικαιολογία ότι διακυβεύεται η ανεξαρτησία της ελληνικής κυβέρνησης, και θίγεται η αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού.
Παρόλο που ο κ. Σαμαράς είναι αγγλομαθής, φαίνεται να αγνοεί την αγγλική ρήση: “He who pays the piper calls the tune”, η οποία σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «Εκείνος που πληρώνει το μουσικό επιλέγει τη μουσική».

Αν είναι δυνατόν η Ευρωπαϊκή Ένωση να δίνει στην Ελλάδα δάνεια ύψους 230 δισεκατομμυρίων ευρώ (το πρώτο δάνειο 100 και το δεύτερο 130 δισεκατομμυρίων ευρώ) χωρίς τη λήψη εκ μέρους της Ελλάδας των απαραίτητων μέτρων που θα εξασφαλίσουν την αποπληρωμή των δανείων.
Η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα φέρνει συνειρμικά στη μνήμη το ποίημα του Κώστα Βάρναλη «Οι μοιραίοι». Ακολουθούν τέσσερις από τις έξι στροφές του ποιήματος, οι οποίες κατά την άποψή μου δίνουν την ατμόσφαιρα, και τη μοιρολατρία, που επικρατεί στις ημέρες μας στην Ελλάδα.

Mες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές•
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτου τα φαρμάκια

Σφιγγόταν ο ένας πλάι στον άλλο
και κάπου εφτυούσε καταγής.
Ω! πόσο βάσανο μεγάλο
το βάσανο είναι της ζωής!
Όσο κι ο νους να τυραννιέται,
άσπρην ημέρα δε θυμιέται.
…………………………………
― Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
― Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
― Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
― Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί!
Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Kανένα στόμα
δεν τό βρε και δεν τό πε ακόμα.

Έτσι στη σκότεινη ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.
Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα
όπου μας έβρει μας πατεί.
Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!