Έργα του λαϊκού καλλιτέχνη, Τάσου Κολοκοτρώνη, που παριστάνουν μορφές της παλαιάς αστικής και αγροτικής ζωής της περιοχής της Νέας Μαγνησίας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, όπως σπίτια, αμάξια αλώνια, μαγκανοπήγαδα και άλλες μηχανές βιοπορισμού του περασμένου αιώνα, πρόκειται να φιλοξενηθούν και να εκτεθούν στον μουσειακό χώρο του Bonegilla Migrant Experience, επί της Bonegilla Rd., στην Μπονεγκίλα.

Τα εγκαίνια της νέας σειράς με τίτλο «Από τον Πετρώνη και την Αικατερίνα στον Πήτερ και την Κάθριν – Ελληνικά ταξίδια μέσω της Μπονεγκίλα», θα γίνουν την Παρασκευή, 25 Νοεμβρίου 2011 ώρα 1μμ, από τον υπουργό Πολιτισμικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Νίκο Κότσιρα.

Τα χειροτεχνήματα είναι σε κλίμακα 1/10, εξηγεί ο κ. Κολοκοτρώνης, ο οποίος με τα εφόδια που έφερε από την πατρίδα, κατάφερε να αναδειχθεί στον τομέα της υψηλής Τεχνολογίας.

Ο Τάσος, γιος προσφύγων με καταβολές στο χωριό Μαγνησίας της Σμύρνης, σε τρυφερή ηλικία σημαδεύτηκε από τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής και της εγκατάστασης στην Ελλάδα. Όμως θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, γιατί ερχόμενος στην Αυστραλία και έχοντας στα χέρια του ένα πιστοποιητικό Μηχανικού Α’ κατηγορίας, μέσα από την εργασία του σε εργοστάσια παραγωγής πολεμικών αεροπλάνων της Commonwealth Aircraft Corporation και αργότερα στην Ansett, κατάφερε να ειδικευτεί ως μηχανικός και εφαρμοστής αεροσκαφών.

ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΕΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Το υπερπόντιο ταξίδι είχε γίνει με το καράβι «Κυρήνεια», ενώ πρώτος προορισμός ήταν το Κέντρο Μεταναστών Greta, εξ ού και η ευαισθησία του να δανείσει τις χειροτεχνίες του στο ιστορικό πλέον Μεταναστευτικό Κέντρο της Μπονεγκίλα.

Ο κ. Κολοκοτρώνης τιμήθηκε τον Σεπτέμβρη του 2005 από το Δήμο Moonee Valley, για την προσφορά του στις Τέχνες και τον Πολιτισμό. Οι ίδιες χειροτεχνίες και κατασκευές, είχαν εκτεθεί σε περίοπτη θέση στο πρώην Κέντρο Ελληνικών Μελετών.

Την προπολεμική περίοδο, γύρω στις 5,000 Έλληνες είχαν έλθει στους Αντίποδες με εγγύηση συγγενών τους. Κατά την μεταπολεμική, στο πλαίσιο του προγράμματος αύξησης των εργατικών χεριών με στόχο την ενδυνάμωση της βιομηχανίας και της οικονομίας γενικότερα, άνοιξε τις πόρτες σε μετανάστες από την Αγγλία και πρόσφυγες πολέμου από την ευρύτερη ζώνη της Ευρώπης.

Με την πάροδο του χρόνου συνήψε συμφωνία με διάφορες χώρες μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Μάλιστα, μεταξύ 1951-1959, μέσω της Intergovernmental Committee for European Migration (ICEM), μετανάστεψαν στους Αντίποδες 233,000 κυρίως από την Ελλάδα και τη γειτονική της Ιταλία.
Μεγάλος αριθμός φιλοξενήθηκε στο Μεταναστευτικό Κέντρο Μπονεγκίλα. Αυτοί με τη σειρά τους, είχαν φέρει τις συζύγους, τις αρραβωνιαστικιές και άλλα προσφιλή τους πρόσωπα.

ΣΤΗΝ ΜΠΟΝΕΓΚΙΛΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ICECM

Αλήθεια, τι είναι για εμάς η Μπονεγκίλα;
Προς το τέλος του Φλεβάρη του 1953, μια ομάδα 77 Ελλήνων μεταναστών, ελάχιστοι με οικογενειακές υποχρεώσεις, έφτασαν στην Μπονεγκίλα. Ήταν οι πρώτοι από μια ομάδα 500 Ελλήνων αγροτών μέσω της Επιτροπής ICEM ο ερχομός των οποίων ολοκληρώθηκε στα μέσα Ιουλίου του ίδιου χρόνου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και η Ελληνική Κοινότητα πίεζε την αυστραλιανή κυβέρνηση να αυξήσει τον αριθμό μεταναστών από την Ελλάδα, δεν έβλεπε με καλό μάτι τη φιλοξενία τους στον πρώην Στρατιωτικό Καταυλισμό. Πιο συγκεκριμένα, συμβούλευε τους νεοφερμένους να αποφεύγουν την Μπονεγκίλα έστω και για προσωρινή διαμονή.

 Ωστόσο, αυτή την περίοδο, 120.00 νεοφερμένοι φιλοξενήθηκαν και, στη συνέχεια, τακτοποιήθηκαν σε εργασία. Οι χώροι διαμορφώθηκαν και η τοπική εφημερίδα «Border Morning Mail», έγραψε ότι το Κέντρο «έμοιαζε σαν μια μικρή πόλη».
Έως ένα βαθμό, ίσως να ήταν αλήθεια. Όμως, το άρθρο απέβλεπε στη δημιουργία θετικού κλίματος ανάμεσα στους μετανάστες και, ενδεχομένως, και τους Αυστραλούς για τα μέσα φιλοξενίας στο Κέντρο. Γιατί κρούσματα, όπως αυτό του 1949 όταν ένα νήπιο φέρεται ότι πέθανε από ασιτία και τα μη ικανοποιητικά μέσα φροντίδας παιδιών, η μακρά παραμονή στο Κέντρο, η ποιότητα του φαγητού, η υποτυπώδης θέρμανση και τα μηδαμινά μέσα ψυχαγωγίας, κατέληξαν το 1952 σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.

O HAROLD HOLT ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Επιπλέον, η οικονομική κρίση που άρχισε μια χρονιά πριν, ανέβασε την ανεργία στο κατακόρυφο. Έτσι, η κυβέρνηση, αν και θεωρούσε ότι το πρόγραμμα έπρεπε να συνεχιστεί για να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα την πρόοδο της χώρας, αποφάσισε να μειώσει προσωρινά τον αριθμό.

Το 1953 ο υπουργός Μετανάστευσης, Harold Holt, επισκέφτηκε τους καλοκαιρινούς μήνες την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, και διαβεβαίωσε τις κυβερνήσεις των ενδιαφερόμενων χωρών, ότι η Αυστραλία θα δεχόταν σύντομα και άλλους μετανάστες.

Το δε Υπουργείο Εργασίας και Εθνικών Υπηρεσιών (Department of Labour & National Services) μέσω των επαρχιακών Γραφείων, ανέλαβε την εξεύρεση εργασίας. Μερικοί εργοδότες, ζητούσαν εξειδικευμένους εργάτες ή από συγκεκριμένη εθνικότητα. Κατά κανόνα όμως ζητούσαν εργατικά χέρια, πλήρωναν τον βασικό μισθό, με ή χωρίς διαμονή, και πιθανότητα γινόταν λόγος για υπερωρίες.

Φυσικά, επρόκειτο για τις πιο σκληρές εργασίες. Όπως κατασκευές δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών, υδατοφράγματα, ηλεκτρικούς σταθμούς κ.λπ., στις πιο απομονωμένες περιοχές. Οι φιλοξενούμενοι είχαν το δικαίωμα να αρνηθούν την προσφερόμενη εργασία έως δυο φορές. Αν δεν γινόταν αποδεκτή και Τρίτη φορά, τότε υπήρχε φόβος να χάσουν τα ωφελήματα των Κοινωνικών Υπηρεσιών. Και, φυσικά, τους υπενθύμιζαν ότι μέρος της συμφωνίας ήταν να αποδεχτούν εργασία για δυο χρόνια. Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα των νεαρών τότε μπαμπάδων, ήταν ο αποχωρισμός από την οικογένεια τους.

ΕΠΕΜΒΑΣΗ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ»

Σε γενικές γραμμές, η εργασία που προσφερόταν στους Έλληνες στην Μπονεγκίλα, δεν ήταν αρεστή στην ελληνική παροικία της Αυστραλίας. Επίσης, οι περισσότεροι που είχαν εγκατασταθεί στους Αντίποδες πριν τον πόλεμο και είχαν δικές τους επιχειρήσεις, τα γνωστά καφέ, που λειτουργούσαν ως οικογενειακές επιχειρήσεις, φοβόντουσαν μήπως οι καινούργιοι επιβληθούν επαγγελματικά των παλαιών. Ωστόσο, πολλοί εργάτες αποδέχονταν οποιαδήποτε εργασία, για να σπάσουν το συμβόλαιο, και με στόχο να εγκατασταθούν σε μεγαλούπολη.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, τόσο η ICEM όσο και η κυβέρνηση της Ελλάδας, ήταν αποφασισμένοι να επιτύχει το πρόγραμμα.
Τον Μάιο του 1953 ο Εργατικός Σύνδεσμος «Δημόκριτος» με βάση τη Μελβούρνη που είχε διασυνδέσεις με το Κουμμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, δεν μοιραζόταν την αισιοδοξία των Αρχών, όσον αφορά την ζήτηση εργατικών χεριών και την καταλληλότητα των χώρων της Μπονεγκίλα. (Bonegilla Reception and Training Centre).

Έτσι, τον Απρίλη δημιούργησε την Πανελλήνια Ανακουφιστική Επιτροπή Ανεργίας και Αρρώστιας (Panhellenic Relief Unemployment and Sickness Committee) για βοήθεια νεοφερμένων συμπατριωτών μας. Μάλιστα, τον Μάιο, λίγο μετά την επιστροφή των εργατών από τη συγκομιδή των φρούτων, ο «Δημόκριτος» είχε διορίσει τρία άτομα και φωτογράφο, να διεξάγουν έρευνα και να καταγράψουν τα παράπονα. Πράξη που βρήκε αντίθετους τους αξιωματούχους του Κέντρου, που πίστευαν ότι το ενδιαφέρον του Συνδέσμου, ήταν περισσότερο πολιτικό παρά αλληλεγγύης.

Επιπλέον, είχαν ενδοιασμούς, μήπως φωτογραφίες με άτομα, ενδεχομένως χωρίς παπούτσια ανησυχούσαν τις Αρχές.
Ωστόσο, το Κέντρο εκτίμησε οποιαδήποτε βοήθεια προερχόταν από την ελληνική παροικία μέσω του Συνδέσμου και διένειμε τις κουβέρτες και τον ρουχισμό που προσέφεραν.

ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Τον Ιούνιο του 1953 ακόμα μια δήλωση ενδιαφέροντος πρόνοιας για τους Έλληνες της Μπονεγκίλα ήλθε στο προσκήνιο. Μέλη του «Δημόκριτου» μοίρασαν φυλλάδια σε νεοφερμένους, με τα οποία τους πληροφορούσαν για τις τραγικές συνθήκες στην Μπονεγκίλα. Την χαρακτήριζαν ως απομονωμένη, ότι προσφέρει λιτό φαγητό και διαθέτει ανεπαρκή μέριμνα για τα παιδιά και τους αρρώστους. Και το χειρότερο, η κυβέρνηση δεν φρόντιζε να τους βρει εργασία. Μόνο βραχυπρόθεσμη και εποχιακή. Η προσφερόμενη σε μακροπρόθεσμη βάση ήταν βαριά, ή για την κοπή ξύλων.

Συμπερασματικά, για όσους έκαναν στάση στη Μπονεγκίλα το 1953, το άμεσο μέλλον δεν προβλεπόταν και τόσο ευοίωνο…
Ωστόσο, ο χώρος, παραμένει στενά συνδεδεμένος με την άφιξη πολλών συμπατριωτών μας και είναι αναπόσπαστο κομμάτι και της δικής μας Ιστορίας.
Το 2007 το πασίγνωστο Μπλοκ 19 όπου γινόταν η υποδοχή, αφού από εδώ είχε αρχίσει το ταξίδι ζωής στην Αυστραλία, πήρε μια θέση στον κατάλογο των οικοδομών Εθνικής Κληρονομιάς.   

                                                                                                 
Συστήνουμε λοιπόν στους αναγνώστες μας και στους Συλλόγους που προγραμματίζουν ταξίδι προς την περιφέρεια της Wodonga, να επισκεφτούν την Έκθεση.
Το Μουσείο βρίσκεται επί της Bonegilla Rd., είναι ανοικτό 7 ημέρες την εβδομάδα από τις 10 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα και δέχεται επισκέψεις σχολείων και οργανωμένων ομάδων με ραντεβού. Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνήστε στο: (02) 6020 6912 ή αποταθείτε στην ιστοσελίδα: bonegilla.org.au

*Πηγή: The Bonegilla Migrant Experienced