Σε πολιτική διελκυστίνδα εξελίσσεται η απόφαση της κυβέρνησης Γκίλαρντ να κατοχυρώσει συνταγματικά τα δικαιώματα των Αυστραλών ιθαγενών.
Η κυβέρνηση υιοθέτησε τις προτάσεις ομάδας έγκριτών Αυστραλών πολιτών, για ενσωμάτωση στο Σύνταγμα της χώρας ειδικών διατάξεων, που θα αναγνωρίζουν τους Αβοριγίνες και θα ποινικοποιούν ρατσιστικές επιθέσεις στο γηγενή πληθυσμό.
Η ογκώδης έκθεση των 19 έγκριτων Αυστραλών, μεταξύ των οποίων ηγετικά στελέχη των ιθαγενών, εισηγείται την ενσωμάτωση ειδικών άρθρων στο Σύνταγμα, τα οποία θα ακυρώνουν ρατσιστικές διατάξεις του καταστατικού χάρτη της χώρας, θα «προωθούν» τους ιθαγενείς της Αυστραλίας και των Νησιών Torre Strait και θα προστατεύουν τις γλώσσες και τον πολιτισμό τους.
Η πρωθυπουργός ανακοίνωσε, ότι η κυβέρνηση θα θέσει τις προτεινόμενες αλλαγές σε δημοψήφισμα, κατά πάσα πιθανότητα ταυτόχρονα με τις επόμενες εθνικές εκλογές, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στο λαό να εκφράσει την άποψή του.
Η πρωθυπουργός ομολογεί, ότι «η εξασφάλιση υπερκομματικής στήριξης των αλλαγών θα είναι εξαιρετικά δύσκολη», αλλά η κυβέρνηση κρίνει αναγκαία για την κατανόηση της ιστορίας της Αυστραλίας και τη μελλοντική, αρμονική συμβίωση όλων των πολιτών.
Αποδεχόμενη της προτάσεις της επιτροπής ειδικών η πρωθυπουργός δήλωσε σχετικά: “Ωριμάσαμε, πλέον, ως έθνος και έφθασε το πλήρωμα του χρόνου να κατανοήσουμε το παρελθόν μας και να πούμε «ναι» στις συνταγματικές αλλαγές και στην περαιτέρω συμφιλίωσή μας».
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης διατυπώνει επιφυλάξεις για την περίληψη στο Σύνταγμα άρθρου, που θα ποινικοποιεί τις ρατσιστικές επιθέσεις σε ιθαγενείς και εκτιμά, ότι η περίληψη τέτοιου άρθρου ισοδυναμεί με την περίληψη άρθρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Κορυφαίοι νομομαθείς της Αυστραλίας, ανάμεσά τους και ιθαγενείς, χαρακτηρίζουν ρηξικέλευθη την πρόταση των ειδικών να περιληφθεί στο Σύνταγμα ειδικό άρθρο κατά των φυλετικών διακρίσεων. Οι νομομαθείς εκτιμούν, ότι οι προτεινόμενες διατάξεις θα είναι εξαιρετικά περίπλοκες και θα συγχύσουν το λαό.
Η ομάδα των ειδικών προτείνουν τη συνταγματική αναγνώριση της παρουσίας των ιθαγενών στη γεωγραφική περιοχή που είναι γνωστή ως Αυστραλία, την αναγνώριση των άρρηκτων δεσμών των ιθαγενών με την αυστραλιανή γη και τα νερά που την περιβάλλουν, το σεβασμό των γλωσσών των παραδόσεων και του πολιτισμού των ιθαγενών καθώς και την «προώθησης» των ιθαγενών στη σύγχρονη αυστραλιανή κοινωνία.
Για το σκοπό αυτό θα ενσωματωθεί στο Σύνταγμα νέο άρθρο (116Α) το οποίο θα απαγορεύει στις πολιτείες να ψηφίζουν νόμους οι οποίοι θα κάνουν διακρίσεις σε βάρος των πολιτών βάσει του χρώματος του δέρματός τους, τη φυλετική και την εθνική καταγωγή τους.
Θα εξαιρούνται οι νόμοι οι νομοθετικές ρυθμίσεις που θα «αποκαθιστούν» παλιές αδικίες σε βάρος των ιθαγενών και θα κατοχυρώνουν τις γλώσσες και τον πολιτισμό τους.
Ιθαγενείς ακτιβιστές στηρίζουν τις προτάσεις και δηλώνουν, ότι προσβλέπουν στην έγκρισή τους από τα πολιτικά κόμματα και τον αυστραλιανό λαό.