Πριν αρκετά χρόνια διάβασα την ελληνική μετάφραση του βιβλίου του Γάλλου ερευνητή, Εντγκάρ Μορέν, «Μια πολιτική πολιτισμού» («Une politique de civilisation») και μία από τις ιδέες του, που συγκράτησα, είναι ότι το κράτος παίζει κεντρικό ρόλο στο σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτισμικής πολιτικής.
Όμοιες απόψεις διατυπώνει και ο διακεκριμένος Έλληνας οικονομολόγος και πανεπιστημιακός, Αδαμάντιος Πεπελάσης, σε βιβλίο του – που διάβασα προ ετών, επίσης, και που μου διαφεύγει ο τίτλος του.
Κατά τους Μορέν και Πεπελάση, το κράτος δημιουργεί τις δομές που επιτρέπουν στους κοινωνικούς φορείς να δημιουργούν και να προάγουν τον πολιτισμό, ως στάση ζωής, ως πνευματική καλλιέργεια, ως ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα γράμματα, τις τέχνες και την ιστορία.
Ο πολιτισμός είναι ταυτόχρονα και πεδίο άσκησης πολιτικής, ιδιαίτερα σε πολιτισμικές χώρες σαν την Αυστραλία, όπου η άσκηση πλουραλιστικής πολιτισμικής παράγει αμοιβαία οφέλη για το λαό και την πολιτική εξουσία. Ο λαός καλλιεργεί τον πολιτισμό με τη στήριξη του κράτους και η πολιτική εξουσία, που στηρίζει την καλλιέργεια του πολιτισμού με τη δημιουργία των αναγκαίων δομών, εισπράττει το τίμημα της έμπρακτης συμπαράστασής της. Κράτος και λαός ωφελούνται από τα οικονομικά οφέλη, που παράγει η καλλιέργεια και η ανάδειξη του πολιτισμού σε κοινό πολιτιστικό αγαθό.
Οι Έλληνες της Αυστραλίας έχουμε βιώσει την εμπειρία αυτή μέσω των πολιτιστικών μας εκδηλώσεων, κυρίως μέσω των Φεστιβάλ Πολιτισμού που οργανώνονται στα μεγάλα κέντρα του Ελληνισμού, «Αντίποδες» στη Μελβούρνη, Ελληνικό Φεστιβάλ Σίδνεϊ, Φεστιβάλ «Γλέντι» Αδελαΐδας και Φεστιβάλ «Yasou» της Βρισβάνης.
Τα τέσσερα ετήσια πολιτιστικά γεγονότα άσκησαν και εξακολουθούν να ασκούν έντονη έλξη επί της πολιτικής ηγεσίας της Αυστραλίας (κοινοπολιτειακής και πολιτειακής) με σημαντικά οικονομικά οφέλη για τους οργανωτές και αξιόλογα πολιτικά οφέλη (ψήφους, οικονομική και στελεχιακή στήριξη) των πολιτικών κομμάτων από την ομογένεια, που επιβεβαιώνουν την άποψη του Μορέν ότι ο πολιτισμός είναι και χώρος άσκησης πολιτικής.
Το Φεστιβάλ «Αντίποδες» της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, κατά γενική ομολογία το μεγαλύτερο, σε συμμετοχή, φεστιβάλ ανοιχτού χώρου της ελληνικής διασποράς, συμπλήρωσε 25 χρόνια ύπαρξης.
Η ποιότητα των εκδηλώσεών του, μέχρι πρόσφατα, επικρίθηκε από Ελληνοαυστραλούς και μη. Όμως, το Φεστιβάλ διατηρεί τον αδιαμφισβήτητο τίτλο «πόλος έλξης» της πολιτικής ηγεσίας της χώρας και της πολιτείας της Βικτωρίας.
Οι πρώην πρωθυπουργοί της Αυστραλίας, Γκοφ Γουίτλαμ, Μπομπ Χοκ και Τζον Χάουαρντ, τίμησαν με την παρουσία τους στο Φεστιβάλ «Αντίποδες», ενώ δεν έλειψαν από την τελετή έναρξης των εκδηλώσεών του οι περισσότεροι πρωθυπουργοί και αρχηγοί της αξιωματικής αντιπολίτευσης Βικτωρίας.
Επανειλημμένα, η τελετή έναρξης των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ χρησιμοποιήθηκε από τους κοινοπολιτειακούς και πολιτειακούς πολιτικούς για σημαντικές ανακοινώσεις επί θεμάτων που αφορούν την ομογένεια και την Ελλάδα. Είμαι, δε, βέβαιος, ότι η πρωθυπουργός, Τζούλια Γκίλαρντ, θα προβεί σε κάποια σημαντική, για τον Ελληνισμό της Αυστραλίας, στην τελετή έναρξης των εκδηλώσεων του «Αντίποδες 2012».
Το φεστιβάλ «Αντίποδες» έχει προσφέρει τη δυνατότητα και στον Ελληνισμό να επιδείξει τη δύναμή του στους κοινοπολιτειακούς και πολιτειακούς πολιτικούς ταγούς και να τους τονίσει -με τη μαζική παρουσία του- ότι η βοήθειά τους, υλική και ηθική, εκτιμάται τα μέγιστα.
Τέλος, το Φεστιβάλ «Αντίποδες» είναι η έμπρακτη συμμετοχή του Ελληνισμού της μητρόπολης της Αυστραλίας στη διαμόρφωση και προώθηση στην ευρύτερη κοινωνία του ελληνικού και ελληνοαυστραλιανού πολιτισμού, βασική ψηφίδα του πολυσυλλεκτικού, σύγχρονου αυστραλιανού πολιτισμού.
Ας ευχηθούμε τα επόμενα 25 χρόνια του Φεστιβάλ «Αντίποδες» να είναι περισσότερο δημιουργικά και η συνεισφορά του στη δημιουργία του αντιπροσωπευτικότερου αυστραλιανού πολιτιστικού αγαθού η μεγαλύτερη δυνατή.
