Τα μεγαλύτερα καταστήματα της Μελβούρνης διαφημίζονται στο κέντρο της πόλης μας –αλλά και στα διάφορα προαστιακά πολυκαταστήματα– άκρως ελληνοπρεπώς – ως Myer Emporium: Το εμπόριο του Μάιερ. Τι είναι το εμπόριο και γιατί οι ιδρυτές προτίμησαν αυτή την ελληνική λέξη να προωθήσουν την επιχείρησή τους;
Εμπόριο είναι όλες οι πράξεις των ανθρώπων με ιδιαίτερο σκοπό το κέρδος. Στις πράξεις αυτές πωλούνται διάφορα χρήσιμα πράγματα για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των ανθρώπων. Το κυριότερο πράγμα στο εμπόριο είναι η μεταβίβαση αυτών των αγαθών από εκείνους που τα έχουν σε εκείνους που τα χρειάζονται: ρούχα, υποδήματα, μηχανήματα και όλες οι τροφές κ.λπ.
ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Γεωγραφικά έχουμε εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο, ό,τι παράγουμε στη χώρα μας και ό,τι το παίρνουμε από άλλα κράτη. Ποσοτικά θα λέγαμε ότι έχουμε το χονδρικό εμπόριο, όταν πουλιούνται μεγάλες ποσότητες προϊόντων σε μικρότερους εμπόρους, και ό,τι πουλιέται σε κάθε ιδιώτη λέγεται λιανικό εμπόριο.
Ό,τι αγοράζουμε από άλλα κράτη χαρακτηρίζεται ως εισαγωγικό εμπόριο και ό,τι πουλιέται σε ξένα κράτη είναι το εξαγωγικό εμπόριο. Επίσης προσδιορίζουμε το εμπόριο σε εμπόριο κινητών πραγμάτων, αλλά και ακινήτων (περιουσίες, κτίρια, κτήματα). Επίσης, έχουμε και το εμπόριο νομισμάτων που είναι ιδίως τα χρηματιστήρια.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Το εμπόριο στην αρχαιότητα αναπτύχθηκε στις παράλιες πόλεις και αυτό γιατί η μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων αγαθών ήταν ευκολότερη μέσω της θάλασσας. Να γιατί οι μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου είναι χτισμένες όλες κοντά στη θάλασσα. Η ιστορία αναφέρει τους μεγάλους εμπόρους από τη Σιδώνα και Τύρο, τους Φοίνικες, που απλώθηκαν σε όλη τη Μεσόγειο και πολύ γρήγορα συναγωνίστηκαν τους Έλληνες με κέντρο την Κρήτη και όλο τον υπόλοιπο ελληνικό χώρο. Μετά ήρθαν οι Ρωμαίοι και ακολούθησαν αργότερα οι Ιταλοί με κέντρα τη Βενετία και Γένοβα. Το κέντρο του εμπορίου μετατέθηκε μετά τις μεγάλες ανακαλύψεις άλλων θαλασσινών δρόμων.
Το εμπόριο άλλαξε τελείως όταν αναπτύχθηκαν τα νεότερα μεταφορικά μέσα (ατμομηχανή/αυτοκίνητο/αεροπλάνα κ.ά.) και έτσι το εμπόριο έγινε ελεύθερο και διεθνές, αλλά και η βάση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Στην τελευταία εικοσαετία θα πρέπει να προσθέσουμε και το ηλεκτρονικό εμπόριο, το οποίο μπήκε στη ζωή μας. Εδώ η εμπορική συναλλαγή γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα χωρίς τη χρήση χαρτιού και μέσω του Διαδικτύου. Η αγοροπωλησία αγαθών, πληροφοριών και υπηρεσιών γίνεται μέσω την υπολογιστών.
Σε αυτή τη διαδικασία η πιο διαδεδομένη μορφή ηλεκτρονικού εμπορίου είναι οι λιανικές πωλήσεις μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών. Η πρόσβαση του καταναλωτή μέσω διαδικτυακών κόμβων κάνει τις αγορές εύκολες, χωρίς να βγει από το σπίτι του, και ταυτόχρονα κερδίζει πολύτιμο χρόνο και δεν υποβάλλεται σε κόπους να βρει τα αγαθά που θέλει. Από ό,τι βλέπουμε γύρω μας σήμερα, αυτό φαίνεται ότι είναι και το μέλλον του εμπορίου.
Η ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Η λέξη εμπόριο έγινε από τις δύο ελληνικές μας λέξεις εν=μέσα και τη λέξη πόρος=μικρό άνοιγμα, πέρασμα (στην αγγλική: a way). Άρα είναι σύνθετη λέξη από την πρόθεση εν που έγινε εμ πριν από τον πόρο και έτσι έγινε το εμπόριο. Έμπορος είναι αυτός που περνάει από το πέρασμα και διασχίζει τη θάλασσα. Ο πόρος είναι ο τόπος μέσω του οποίου περνάει κανείς απέναντι.
Προσέξτε και τις λέξεις μας: οδοιπόρος, ποντοπόρος, εύπορος, άπορος κ.α. Από τον ίδιο «πόρο» κατάγεται και η λέξη μας πείρα (περνώ με δυσκολία μέσα από τον πόρο). Η πρόθεση εν (=εμ) ενώθηκε με τον πόρο/πείρα και μας έδωσε την πολυσήμαντη και δόκιμη λέξη μας εμπειρία. Λέμε: έχω μεγάλη εμπειρία ως έμπορος και έχω αποκτήσει την πείρα του επαγγέλματος.
ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ
Το εμπόριο στα Αγγλικά είναι emporium το οποίο ταξίδεψε μέχρι εκεί μέσω Λατινικής emporium. Το εξηγούνε πως: emporium is a mart or market = αγορά. Το ενδιαφέρον είναι πως τα αγγλόφωνα λεξικά λένε πως οι δύο αυτές λέξεις mart και market έχουν τη ρίζα τους από το ελληνικό μείρομαι = παίρνω αυτό που μου ανήκει = to receive as a share. Από το μείρομαι έχουμε το μέρος, μερίδιο, μοίρα και ειμαρμένη. Από τον πόρο έχουμε στα Αγγλικά το empiric, experience, expert, κ.α. Εδώ τα ελληνικά εν/εμ έγιναν λανθασμένα ως ex, γιατί η εμπειρία προέρχεται από μέσα και όχι από έξω=ex και σήμερα την εμπειρία στη Μελβούρνη την βαπτίσαμε… εξπειριότητα (!).
Ο ΠΟΡΟΣ ΣΤΟ… OXFORD
Λένε επίσης πως ο πόρος έδωσε στην Αγγλική τα: Fare (εισιτήριο), ferry και ford. Στον Τάμεση ποταμό ο πόρος που περνούσαν τα βόδια (ox-oxen) έγινε Oxford όπως στη Μαύρη θάλασσα και Προποντίδα έγινε ο Βόσπορος! Κάθε λέξη έχει τη δική της ιστορία.
