Φως στην σχεδόν άγνωστη ιστορία της μετανάστευσης των Ελλήνων στην μακρινή Ανατολή ρίχνει το βιβλίο «Greeks in the Far Orient» («Έλληνες στην Άπω Ανατολή») του καθηγητή Αναστάσιου Τάμη (εκδόσεις Βάνιας), που παρουσιάστηκε στις 5 Απριλίου σε εκδήλωση στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών.
Ο κ. Τάμης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά μετανάστευσε στην Αυστραλία τη δεκαετία του ’70 και είναι, όπως επισήμαναν οι ομιλητές στην εκδήλωση, «υπέροχος άνθρωπος και εξαίρετος επιστήμονας, που λαμπρύνει τον ελληνισμό της διασποράς και ιδιαίτερα της Ωκεανίας».
Όπως επισημαίνει στην εισαγωγή του βιβλίου ο βυζαντινολόγος και ισλαμολόγος, Σπύρος Βρυώνης, από το 1875 μέχρι σήμερα μετανάστευσαν σε Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα και Φιλιππίνες περίπου 40.000 Έλληνες και Κύπριοι. Από το 1875 μέχρι το 1945 επρόκειτο κυρίως για Έλληνες του Πόντου που εγκαταστάθηκαν στη βόρεια Κίνα, λόγω των διώξεων από την οθωμανική αυτοκρατορία και την σταλινική Σοβιετική Ένωση. Μετά το 1945 μετανάστευσαν εμπορευόμενοι Έλληνες, ενώ από το 1985 έως το 2010 εγκαταστάθηκαν, συχνά εφήμερα, εξειδικευμένα στελέχη πολυεθνικών εταιριών.
Ο συγγραφέας, μετά από επίπονη έρευνα πέντε ετών σε αρχειακό υλικό, δημοσιεύματα και άλλες πηγές, καταγράφει τα ονόματα των μεταναστών, τον τόπο καταγωγής, πληθώρα λεπτομερειών από τη δράση τους, τις θυελλώδεις ζωές τους και πως επηρεάστηκαν από τα γυρίσματα της ιστορίας. Στο βιβλίο παραθέτονται 400 συνεντεύξεις μεταναστών πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς και 2.000 φωτογραφίες.
Ο κ. Τάμης σημείωσε ότι το βιβλίο γεννήθηκε από την ανάγκη να ικανοποιηθούν δύο ενδιαφέροντα του: ο εξελληνισμός της κεντρικής Ασίας στη διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου και ο βαθμός και η έκταση της επίδρασης της ελληνικής τέχνης στον Βουδισμό και τις τέχνες και, δεύτερον η μακροχρόνια μετανάστευση και εποικισμός των Ελλήνων στη Μέση Ανατολή και στην Άπω Ανατολή.
Αναφέρθηκε, επιπλέον, σε ορισμένους διαπρεπείς Έλληνες της Ανατολής, όπως η Ακριβή Ασημακοπούλου Fukuzawa, που εισήγαγε τους Ιάπωνες στην κλασική μουσική και ο Γιώργος Αδαμόπουλος (Αdamson), που ίδρυσε ένα από τα πλέον αναγνωρισμένα πανεπιστήμια των Φιλιππίνων.
Για το βιβλίο, αλλά και τον συγγραφέα μίλησαν η ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας του ΑΠΘ, Άρτεμις Ξανθοπούλου Κυριακού, ο επίκουρος καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ, Ιάκωβος Μιχαηλίδης και ο δρ. Ιστορίας ΑΠΘ, Χρήστος Μανδατζής, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος και πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Νίκος Μέρτζος. Στην εκδήλωση έδωσαν το «παρών» ο πρώην υπουργός, πρόεδρος της Δημοκρατικής Αναγέννησης, Στέλιος Παπαθεμελής, ο δήμαρχος Κορδελιού-Ευόσμου, Στάθης Λαφαζανίδης και ο τέως πρύτανης του ΑΠΘ, Αναστάσιος Μάνθος.
