Μόνη, εναντίον της ισχυρής κοινοπραξίας των Φιλελεύθερων πολιτειακών συναδέλφων της θα βρεθεί η πρωθυπουργός, Τζούλια Γκίλαρντ, στην αυριανή συνεδρίαση του Συμβουλίου Πρωθυπουργών Αυστραλίας, Council of Australian Governments’ (COAG).
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η αυριανή συνεδρίαση θα εξελιχθεί σε σκληρή αναμέτρηση της κ. Γκίλαρντ με τους Φιλελεύθερους πρωθυπουργούς των τεσσάρων πολιτειών (Βικτωρία, Νέα Νότια Ουαλία, Κουηνσλάνδη και Δυτική Αυστραλία), και όχι μόνο, που κατεβαίνουν στην πρωτεύουσα με κοινή ατζέντα.
Το εχθρικό κλίμα κατά της Κοινοπολιτείας ενέτειναν τα σαρωτικά, για το Εργατικό Κόμμα, αποτελέσματα των εκλογικών αναμετρήσεων στη Νέα Νότια Ουαλία και την Κουηνσλάνδη, τα οποία άλλαξαν ριζικά τις σχέσεις της κοινοπολιτείας με τις πολιτείες. Στην τελευταία συνεδρίαση του Συμβουλίου Πρωθυπουργών –Αύγουστο 2011– η κ. Γκίλαρντ μιλούσε από θέση ισχύος, με τη στήριξη των τεσσάρων Εργατικών Πρωθυπουργών (Νέα Νότια Ουαλία, Κουηνσλάνδη, Νότια Αυστραλία και Τασμανία) και των Περιφερειαρχών Βόρειας Περιφέρειας και Περιφέρειας Πρωτευούσης.
Στην αυριανή συνεδρίαση η πρωθυπουργός θα έχει αντιμέτωπους τους πρωθυπουργούς των τεσσάρων μεγάλων πολιτειών, Τεντ Μπέιλιου (Βικτώρια), Κόλιν Μπαρνέτ (Δυτική Αυστραλία), Μπάρι Ο’Φάρελ (Νέα Μότια Ουαλία) και τον νεοεκλεγέντα Κάμπελ Νιούμαν (Κουηνσλάνδη).
Οι τέσσερεις μεγάλες πολιτείες προσέρχονται στη συνεδρίαση με κοινή ατζέντα στα θέματα-καρφιά, όπως ο φόρος διοξειδίου του άνθρακα, ο φόρος υπερκερδών της εξορυκτικής βιομηχανίας, η ανακατανομή στις πολιτείες του κρατικού εισοδήματος από το GST με νέα κριτήρια, η χρηματοδότηση της Εθνικής Ασφάλειας Αναπήρων, η δημοσιονομική πολιτικής της κεντρικής κυβέρνησης, κ.ά.
Η πρωθυπουργός θα δεχθεί και φίλια πυρά. Ο θησαυροφύλακας της Νότιας Αυστραλίας –της μόνης Εργατικής Πολιτείας που αντέχει στον αντικυβερνητικό Αρμαγεδδώνα– δήλωνε την περασμένη Τετάρτη στην εφημερίδα Financial Review, ότι «οι περικοπές που σχεδιάζει η κυβέρνηση Γκίλαρντ, για να εξασφαλίσει πλεόνασμα θα πλήξουν καίρια τις πολιτείες».
Η στάση των πολιτειακών πρωθυπουργών στην αυριανή συνεδρίαση προλογίστηκε από τις αρνητικές δηλώσεις των πολιτειακών θησαυροφυλάκων, μετά την πολύωρη συνάντησή τους με τον Τσάρο της εθνικής οικονομίας, Γουέιν Σουάν, την παρελθούσα Τετάρτη στην Καμπέρα.
Οι πολιτειακοί θησαυροφύλακες «τα έψαλαν» στον κοινοπολιτειακό θησαυροφύλακα για τον προτεινόμενο τρόπο «ανακατανομής στις πολιτείες του κρατικού εισοδήματος από το φόρο αγαθών και Υπηρεσιών, GST”.
Οι πολιτειακές κυβερνήσεις αντιδρούν έντονα –και θα καταθέσουν τις ενστάσεις τους στην αυριανή συνεδρίαση– στην πρόθεση της κυβέρνησης Γκίλαρντ να συνδέσει τις χορηγίες στις Πολιτείες από το GST με «την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων που υλοποιούν».
Οι Πολιτείες επικαλούνται εκτιμήσεις του Κοινοπολιτειακού Θησαυροφυλακίου, ότι το κρατικό εισόδημα από το GST έχει μειωθεί, ήδη, επειδή «σε περιόδους κρίσης οι καταναλωτές προτιμούν προϊόντα και υπηρεσίες που δεν επιβαρύνονται με φόρο κατανάλωσης» και επιμένουν, ότι περαιτέρω περικοπές του μεριδίου τους, για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της κυβέρνησης, θα επηρεάσει αρνητικά τις οικονομίες τους.
Ουσιαστικά, οι πολιτειακοί πρωθυπουργοί θα επιδιώξουν να εξασφαλίσουν «άλλοθι» για μελλοντικές περικοπές υπηρεσιών προς τους πολίτες τους, αποσιωπώντας επιμελώς το γεγονός, ότι από το 2007 οι Εργατικές κυβερνήσεις Ραντ-Γκίλαρντ έχουν αυξήσει τις ετήσιες χορηγίες τις πολιτείες κατά 7 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η κυβέρνηση της Βικτωρίας μήνυσε, ήδη, στην κυβέρνηση Γκίλαρντ, ότι διαφωνεί κάθετα με την εξάρτηση των χορηγιών στις πολιτείες από την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων της. Ο πολιτειακός θησαυροφύλακας, Κιμ Γουέλς ισχυρίζεται, ότι «το μερίδιο κάθε Πολιτείας από το GST πρέπει να αποφασίζεται με πληθυσμιακά κριτήρια και η αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών προγραμμάτων να μην περιλαμβάνεται στα κριτήρια χρηματοδότησης των πολιτειών».
Το άλλο, μεγάλο αγκάθι στην αυριανή συνεδρίαση θα είναι ο φόρος διοξειδίου του άνθρακα. Ταυτισμένες απόλυτα με την αξιωματική αντιπολίτευση οι Φιλελεύθερες πολιτειακές κυβερνήσεις τάσσονται αναφανδόν κατά του φόρου ρύπανσης του περιβάλλοντος, που θα επιβληθεί από την 1η Ιουλίου και επιχειρήσουν να αποσπάσουν από την κεντρική κυβέρνηση πρόσθετες αποζημιώσεις, για το έξτρα κόστος του φόρου διοξειδίου του άνθρακα.
Εν ανάγκη, οι πολιτειακές κυβερνήσεις θα χρησιμοποιήσουν την απειλή κοινής προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, κατά του επίμαχου φόρου.
Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας «The Australian», η κυβέρνηση της Κουηνσλάνδης μελετά το ενδεχόμενο προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο (High Court) κατά του φόρου. Κατά την εφημερίδα είναι πολύ πιθανή η σύμπραξη της κυβέρνησης της Κουηνσλάνδης με τις Φιλελεύθερες κυβερνήσεις της Βικτωρίας και της Νέας Νότιας Ουαλίας κατά του φόρου –$23 ανά τόνο– που θα υποχρεωθούν να πληρώνουν οι 500, περίπου, ρυπογόνες βιομηχανίες της χώρας.
Οι Φιλελεύθερες πολιτειακές κυβερνήσεις οργανώνουν, επίσης, «αντάρτικο» κατά του φόρου των υπερκερδών των βαρόνων της αυστραλιανής βιομηχανίας εξόρυξης και εμπορίας μεταλλευμάτων. Ο πρωθυπουργός της Κουηνσλάνδης αναμένεται να προσέλθει στη συνεδρίαση με σχέδιο αύξησης των δικαιωμάτων της Πολιτείας για την εξόρυξη μεταλλευμάτων (Royalties) όμοιο του σχεδίου που επέβαλαν ετσιθελικά οι κυβερνήσεις της Νέας Νότιας Ουαλίας και της Κουηνσλάνδης , για «να εξασφαλίσουν’ το μερίδιό τους από την εκμετάλλευση του μη ανανεώσιμου ορυκτού πλούτου της χώρας.
Η αυστηρή δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης Γκίλαρντ, θα είναι η άλλη αιτία τριβής της πρωθυπουργού με τους πολιτειακούς συναδέλφους της.
Φιλελεύθεροι και Εργατικοί πολιτειακοί πρωθυπουργοί αμφισβητούν ευθέως τη σκοπιμότητα της απόφασης της κυβέρνησης Γκίλαρντ να παράξει δημοσιονομικό πλεόνασμα το οικονομικό έτος 2012-2013, ενώ η πορεία της εθνικής οικονομίας απειλείται από την κρίση χρέους της Ευρώπης, την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας της Κίνας και το φόρο διοξειδίου του άνθρακα.
Οι πολιτειακοί πρωθυπουργοί επιμένουν, ότι η επιστροφή της οικονομίας σε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς είναι μία «πολιτική απόφαση» της κυβέρνησης Γκίλαρντ, προκειμένου να αποδείξει, ότι διαχειρίζεται υπεύθυνα την εθνική οικονομία, που απειλεί να προκαλέσει οικονομική ύφεση.
Βέβαια, οι πολιτειακές κυβερνήσεις κόπτονται περισσότερο για το δικό τους μερίδιο από την εθνική πίτα, το μέγεθος του οποίου θα καθοριστεί από τον προϋπολογισμό που θα καταθέσει ο κ. Σουάν, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Προληπτικά, οι πολιτειακές κυβερνήσεις προειδοποιούν τους ψηφοφόρους τους για περικοπές υπηρεσιών για τις οποίες θα ευθύνεται η κοινοπολιτειακή κυβέρνηση, όχι η δική τους ανεύθυνη διαχείριση των πόρων τους.
Η εθνική ασφάλεια για ανάπηρους είναι το άλλο θέμα, που αναμένεται να συζητηθεί αύριο. Οι πολιτειακές κυβερνήσεις συμφωνούν κατ’ αρχήν με την ίδρυση εθνικής ασφάλειας που θα ασφαλίζει άτομα με αναπηρίες από το 2013, αρνούνται, όμως, να συνεισφέρουν για την κάλυψη του κόστους της ασφάλειας, που κατά τους υπολογισμούς της κυβέρνησης ανέρχεται στα 13 δισεκατομμύρια δολάρια.
Γολγοθάς, κυριολεκτικά, για την πρωθυπουργό η αυριανή συνεδρίαση. Οι υποστηρικτές της κ. Γκίλαρντ την πιστώνουν με δυνατότητες να διαπραγματευθεί αποτελεσματικά. Θα το διαπιστώσουμε αύριο το απόγευμα.