Την Κυριακή, 15 Απριλίου 2012 –και Ελληνικό Πάσχα– στη μέση του Ατλαντικού Ωκεανού πάνω στο κρουαζιερόπλοιο «Balmoral», τελέστηκε ειδική επιμνημόσυνη δέηση για την 100ή επέτειο της βύθισης του μεγάλου αγγλικού υπερωκεανίου «Titanic» στο Βόρειο Ατλαντικό, στις 15 Απριλίου το 1912, όπου προσέκρουσε σε παγόβουνο και πνίχτηκαν 1.513 επιβάτες στα «παγωμένα» νερά του ωκεανού.

Όλος ο αγγλόφωνος Τύπος –σε όλον τον κόσμο– αυτόν τον καιρό αφιερώνει πολλές σελίδες για το ίσως πιο γνωστό ναυάγιο στον κόσμο σε ειρηνικό καιρό. Οι παγκόσμιοι πόλεμοι έχουν να μας δείξουν και πιο φριχτά ναυάγια τα οποία τα δημιούργησε η ανθρώπινη κακία και απληστία. Ο Τιτανικός όμως –«το αβύθιστο και υπερπολυτελές υπερωκεάνιο» – με την έκταση της «μυθολογίας» του και τις περιγραφές του, αφήνει ένα ανεξίτηλο σημείο στην παγκόσμια μνήμη και ιστορική ανάμνηση.

ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

Ο «Τιτανικός» ξεκίνησε για το παρθενικό του ταξίδι από το Southampton της Αγγλίας στις 10 Απριλίου 1912. Ήταν ένα υπέροχο καράβι, επιβλητικό με τα χαλύβδινα πλευρά του και τις μετάλλινες λαμαρίνες του. Ήταν το μεγαλύτερο τότε πλοίο στον κόσμο, αλλά και το ασφαλέστερο. Είχε μήκος 270 μέτρα και πλάτος 28 μέτρα. Η χωρητικότητά του ήταν 4.000 τόνους με εκτόπισμα 66,000 τόνους ύδατος και τουρμπίνες 50 ίππων. Μπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα 25 κόμβων.
Πλοίαρχος του ο 62χρονος, Τζoν Έντουαρντ Σμιθ. Όταν ξεκίνησε το μοιραίο ταξίδι του είχε 1.320 επιβάτες και το πλήρωμά του αποτελείτο από 908 άντρες, ήτοι σύνολο επιβατών 2.228 άτομα.

Το βράδυ της 14 Απριλίου προσέκρουσε σε παγόβουνο. Σε λιγότερο από τρεις ώρες βυθίστηκε τις πρωινές ώρες της 15ης Απριλίου 1912, αφού το πλοίο κόπηκε σε δύο κομμάτια, τα οποία σήμερα βρίσκονται σε απόσταση 600 μέτρων και σε βάθος κοντά στα 4 χιλιόμετρα. Σώθηκαν μόνο 705 επιβάτες τους οποίους μετέφερε στη Νέα Υόρκη το πλοίο Carpathia που βρέθηκε τότε κοντά του.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΤΟΥ

Από τον επίσημο κατάλογο όλων των επιβατών του μοιραίου «Τιτανικού» μαθαίνουμε ότι ανάμεσά τους ήταν και τέσσερις Έλληνες. Τα ονόματά τους: Απόστολος και ο αδερφός του Δημήτρης Χρονόπουλος, Παναγιώτης Λ. Λυμπερόπουλος και Βασίλης Κατάβελας, Κατάγονταν όλοι τους από το χωριό Αη-Σώστης της Ανδρίτσαινας της Μεσσηνίας. Είχαν ξεκινήσει όπως και εμείς  –με το «Πατρίς», το «Ελληνίς» και άλλα πλοία– για να φτάσουν ως μετανάστες στην Αμερική.
Στο Χερβούργο της Γαλλίας άλλαξαν τα εισιτήριά τους που είχαν βγάλει για να ταξιδέψουν με άλλο πλοίο. Ήθελαν να φτάσουν γρήγορα στην Αμερική. Ο «Τιτανικός» θα τους πήγαινε εκεί σε οκτώ μέρες μόνο. Εξάλλου, είχαν ακούσει ότι το νέο υπερωκεάνιο ήταν «αβύθιστο». Η ηλικία τους ήταν από 18 έως 35 ετών. Είπαν «θα πάμε με τον Τιτανικό!» και πήγαν με την κοινή μοίρα τους.

Το σημερινό μου άρθρο ας είναι ένα κοινό 100ό μνημόσυνο και για τους τέσσερις, από εμάς τους μετανάστες και συνέλληνες που φύγαμε από την πατρίδα και γενέτειρά μας Ελλάδα με τα ίδια όνειρα, αλλά είχαμε καλύτερη τύχη στον Ειρηνικό ωκεανό και φτάσαμε στον προορισμό μας τη Μελβούρνη της Αυστραλίας!

ΤΙΤΑΝΕΣ ΚΑΙ ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ

Ο τιτανικός είναι επίθετο. Λέμε: «μετά από τιτανικό αγώνα ο Σπύρος Αρίων νίκησε». Περιγράψαμε εδώ τον αγώνα ότι έμοιαζε με αυτόν των Τιτάνων και, φυσικά, μπήκε η κατάληξη-ικος και έγινε τιτανικός. Αφού παραλείψουμε τον αγώνα ο τιτανικός έμεινε μόνος του και έτσι κατέληξε στο ουσιαστικό ο Τιτανικός. Λέγεται και τιτάνειος = ο δυνατός, ο γίγαντας, ο υπεράνθρωπος. Ποιοι όμως ήταν οι Τιτάνες;

Κατά την Ελληνικής μας Μυθολογία οι Τιτάνες ήταν τα παιδιά του Ουρανού και της Γης. Ένας από αυτούς ο Κρόνος εκθρόνισε τον Ουρανό, αλλά ο γιος του Κρόνου, ο Ζευς ή Δίας, νίκησε τον πατέρα του και τους άλλους Τιτάνες και τους έριξε στον Τάρταρο ή Τάρταρα, τα έγκατα της Γης, στον Κάτω Κόσμο, εκτός από τον Ωκεανό που βοήθησε το Δία. Οι αδερφές και οι γυναίκες των Τιτάνων (σύζυγοι) ήταν η Ρέα, η Θέμις, η Μνημοσύνη, η Φοίβη και η Τηθύς. Αυτή ήταν η περίφημη Τιτανομαχία ένα από τα αγαπητά θέματα των αρχαίων ποιητών, γλυπτών και για άλλους τεχνίτες. Ο Δίας απειλήθηκε και από τους Γίγαντες τους οποίους οι Ολύμπιοι Θεοί νίκησαν με τη βοήθεια του Ηρακλή και του Διόνυσου. Αυτή ήταν η Γιγαντομαχία.

Ο ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ

Την Ελληνική Μυθολογία την γνωρίζουν οι ξένοι καλύτερα από εμάς. Κλασικό παράδειγμα το παρόν. Οι Τιτάνες έγιναν στα αγγλικά οι Titans. Σε ένα «αβύθιστο» υπερωκεάνιο ταίριαζε κάλλιστα το όνομα ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ. Μόνο εδώ που ο τιτάνας Ωκεανός δεν βοήθησε. Ή μήπως ήθελε τον «Τιτανικό» στην αγκαλιά του;!

ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ

Δεν γνωρίζω αν οι κάτοικοι του Αη Σώστη Μεσσηνίας μνημονεύουν σήμερα τη μνήμη των τεσσάρων συγχωριανών τους και όλων των άλλων 1509 θυμάτων του Τιτανικού. Η Ελλάδα πλήρωσε το μικρό, αλλά πικρό μερίδιό της. Πόσοι, όμως, από μας το γνωρίζαμε αυτό;